REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło a zlecenia - różnice

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Umowa o dzieło a zlecenia - różnice
Umowa o dzieło a zlecenia - różnice
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co jeżeli umowa kwalifikuję się i pod dzieło i pod zlecenie? Jakie są różnice między umową o dzieło a umową zlecenia? Czy ZUS ma uprawnienie co ustalenia rodzaju umowy?

Co jeżeli umowa kwalifikuję się i pod dzieło i pod zlecenie?

Jak wskazał Sąd Najwyższy, jeżeli umowa wykazuje cechy wspólne dla co najmniej dwóch różnych rodzajów (typów) umów (np. umowy rezultatu i umowy starannego działania), to w celu dokonania jej właściwej kwalifikacji prawnej należy posłużyć się metodą typologiczną, której istota sprowadza się do poczynienia ustaleń co do tego, jakie cechy przeważają (dominują) w umowie. Innymi słowy, w razie wątpliwości, z jaką umową mamy do czynienia, należy ustalić, cechy której z nich przeważają w treści i sposobie jej wykonywania. Dopiero wówczas, gdy umowa poddawana analizie (w swej treści, a zwłaszcza w sposobie wykonywania) wykazuje z jednakowym nasileniem cechy wspólne dla co najmniej dwóch różnych wzorców umownych, o jej typie (rodzaju) decyduje zgodny zamiar stron i cel umowy, który może (ale wcale nie musi) wyrażać się także w nazwie umowy. Istotne (pomocne) przy kwalifikacji takiej umowy jest też uwzględnienie okoliczności towarzyszących jej zawarciu (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lipca 2021 r., sygn. I USK 226/21).

REKLAMA

Autopromocja

Jakie są różnice między umową o dzieło a umową zlecenia?

Wykonanie określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie, jest cechą charakterystyczną dla umów zlecenia (gdy chodzi o czynności prawne – wyrażone w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, dalej: k.c.), jak i dla umów oświadczenie usług nieuregulowanych innymi przepisami (gdy chodzi o czynności faktyczne - art. 750 k.c.). Umowa zlecenia jest umową starannego działania. Przyjmujący zamówienie w umowie zlecenia (umowie oświadczenie usług) nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku spełnianej czynności. Jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na zasadzie starannego działania (art. 355 § 1 k.c.).

Przy umowie o dzieło, która jest umową rezultatu, odpowiedzialność strony przyjmującej zamówienie jest odpowiedzialnością właśnie za konkretny za rezultat. Nie ma więc wątpliwości, że "oznaczenie" dzieła następuje pierwotnie - już w trakcie układania postanowień umownych, gdyż dzieło jest wytworem, który w momencie zawierania umowy nie istnieje, jednak jest w niej z góry przewidziany i określony w sposób wskazujący na jego indywidualne cechy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2021 r., sygn. III USK 145/21).

Czy ZUS ma uprawnienie co ustalenia rodzaju umowy?

Tak, ZUS jest uprawniony do kontroli danego stosunku prawnego (czy to umowy o pracę, kontraktu menadżerskiego, umowy o dzieło, umowy zlecenia czy o świadczenie usług itd.). Dzieje się tak, pomimo tego, że strony danych umów mają tzw. swobodę kontraktowania. Niezależnie od deklaracji stron co do nazwy zawieranej przez nie umowy, postanowień umowy, jak i okoliczności związanych z jej wykonywaniem -ZUS ma prawo badań czy strony nie wykroczyły poza granice swobody kontraktowej wyznaczone w art. 3531 k.c.

REKLAMA

ZUS ma więc prawo ustalić rzeczywisty charakter danego stosunku prawnego, a co za tym idzie prawidłowy do tego stosunku tytułu ubezpieczeń społecznych. Co więcej, jak podkreśla Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 kwietnia 2022 r., sygn. I USK 446/21 - organ rentowy, który stwierdza podleganie ubezpieczeniu społecznemu, może - bez względu na nazwę umowy i jej postanowienia wskazujące na charakter stosunku prawnego, któremu strony zamierzały się poddać - ustalić rzeczywisty jego charakter i prawidłowy tytuł ubezpieczeń społecznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustalenie, że między stronami umowy o dzieło zachodzą stosunki polegające na wykonywaniu za wynagrodzeniem usług, zlecenia czy umowy o pracę obliguje wręcz ZUS do wydania decyzji o obowiązkowym podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu.

Wygłoszenie wykładu – umowa o dzieło czy zlecenia?

Zwykle umowa na przygotowanie wykładu ma charakter umowy zlecenia. Uznaje się, że nawet gdy przekazywana w nim wiedza wykracza poza zwykły poziom i granice programowe oraz jest w sposób indywidualny dostosowywana do potrzeb słuchaczy, nie może stanowić podstawy do przyjęcia, że w takim wypadku mamy do czynienia z dziełem. Jedynie wyjątkowo wygłoszenie wykładu można zakwalifikować jako dzieło, o ile wykładowi można przypisać cechy utworu, a ten warunek spełnia tylko wykład naukowy o charakterze niestandardowym, niepowtarzalnym, wypełniający kryteria twórczego i indywidualnego dzieła naukowego, a nie posiadania charakteru odtwórczego, polegającego jedynie na wykonywaniu czynności wymagających określonej wiedzy i zdolności do jej przekazania (zob. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrok z dnia 24 marca 2022 r., sygn. II GSK 187/22).

Zawarcie w umowie postanowień o przeniesieniu praw autorskich nie determinuje jej jako umowy o dzieło

Samo zawarcie w umowie postanowień dotyczących prawa autorskiego (np. postanowienia dotyczącego braku naruszenia praw osób trzecich, przeniesienia wyłącznych autorskich praw majątkowych i zakresu korzystania z utworu), czy nazwanie umowy umową o dzieło, nie daje automatycznej podstawy do uznania, że umowa rzeczywiście jest umową o dzieło, a nie np. umową zlecenia. W takim przypadku można podważyć kwalifikację umowy jako mającej za przedmiot rzeczywiście określone czynności (na podstawie umowy zlecenia), a nie rezultat (na podstawie umowy o dzieło. Treść umowy, jej nazwa, warunki zawarcia mają znaczenie jednak bardzo ważna jest wola stron i sam sposób wykonania określonych czynności – czyli rzeczywisty charakter umowy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czego żałują najstarsi? Pokolenie Z stawia granice

Najstarsze pokolenie na rynku pracy żałuje poświęcenia dla kariery zawodowej życia prywatnego - najbardziej czasu niespędzanego z dziećmi. To wyjątkowy okres, do którego nie da się powrócić, a który buduje u dziecka poczucie bezpieczeństwa i charakter relacji z rodzicem. Najmłodsze pokolenie na rynku pracy, pokolenie Z, stawia w tym aspekcie granicę.

Aktywny rodzic – jak ZUS ustala wysokość świadczenia w odniesieniu do faktycznej opłaty rodzica

Na dziecko zapisane do żłobka każdy rodzic może wnioskować do ZUS o świadczenie „Aktywnie w żłobku” w wysokości do 1500 zł. Limit miesięcznego kosztu ponoszonego przez rodzica nie może przekroczyć kwoty 2200 zł. ZUS ustala wysokość świadczenia w odniesieniu do faktycznej opłaty rodzica, czyli po odliczeniu ulg i innych zniżek.

RIO: Jak prawidłowo zatrudnić dyrektora?

Dyrektora instytucji kultury nie można zatrudnić na podstawie umowy o pracę. Organizator instytucji powinien powołać dyrektora na okres od trzech do siedmiu lat.

Sukces pracy w systemie hybrydowym mocno zależy od sposobu zarządzania zespołem. Jak z wyzwaniami radzą sobie najskuteczniejsi hybrydowi menadżerowie

Polacy pokochali pracę hybrydową. Według badania Pracuj.pl preferuje ją 49 proc. respondentów. W tej grupie 29 proc. chciałaby hybrydy z większą liczbą dni pracy zdalnej niż stacjonarnej. Z kolei badania Colliers Define wskazują, że już 96 proc. firm deklaruje pracę w tym trybie.

REKLAMA

Wakacje składkowe a Mały ZUS Plus [Wytyczne ZUS]

Są już wytyczne ZUS dotyczące zasad wakacji składkowych dla przedsiębiorców korzystających z ulgi Mały ZUS Plus. Jak ZUS precyzuje sytuację tych osób? Informuje Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Agnieszka Majewska.

Stawka godzinowa 2025 netto [Rozporządzenie]

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2025 roku wyniesie 30,50 zł brutto. Ile to netto? Jaka będzie kwota netto minimalnej płacy? Jak stawka godzinowa zmieniała się od 2017 roku, kiedy to została ustanowiona po raz pierwszy?

W 2025 r. będą 2 dodatkowe dni wolne za święta wypadające w sobotę

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawców obowiązek udzielenia innego dnia wolnego, jeżeli święto ustawowo wolne od pracy wypada w sobotę. Zgodnie z kalendarzem na 2025 rok dwukrotnie dojdzie do takiej sytuacji. Kiedy pracownicy będą mieli dodatkowe wolne?

Pracownicy narzekają na pracodawców, że nie inwestują oni w ich rozwój. Deficyt szkoleń jest powszechnie odczuwalny nie tylko w Polsce, ale i na innych rynkach pracy

Pracodawcy mają bardzo prosty i skuteczny sposób na utrzymanie pracowników w warunkach trudnego rynku pracy. To umożliwienie im rozwoju zawodowego. Inwestycja w szkolenia jest bardziej opłacalna niż kosztowne rekrutacje niezbędne do bieżącego uzupełninia ubytków w załodze.

REKLAMA

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Będą m.in. pakiety aktywizacyjne, pożyczki edukacyjne i bony na zasiedlenie dla wszystkich bezrobotnych

Trwają prace nad rządowym projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jednym z jego najważniejszych celów jest zwiększenie skuteczności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia. Projektodawcy zakładają, że ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r.

Zmęczenie w pracy: najmocniej dokucza najmłodszym pracownikom, zarówno psychiczne jak i fizyczne

Szczególnie we znaki młodym pracownikom daje się jednak zmęczenie psychiczne. Głównie wskutek monotonii w pracy, powtarzalności oraz zbyt dużej ilości zadań i obowiązków oraz nadmiernego stresu. Na rynku pracy to coraz większy problem.

REKLAMA