Kto zostanie objęty minimalną stawką godzinową?

Mniej osób objętych stawką godzinową

12-złotowa płaca minimalna będzie dotyczyć tylko zleceniobiorców i samozatrudnionych, którzy są zatrudnieni na zasadach zbliżonych do pracowników.

Jeśli zlecenie będzie realizowane przez kilka osób, każda z nich zyska prawo do najniższej stawki godzinowej. Strony umowy samodzielnie ustalą sposób potwierdzania liczby przepracowanych godzin (nie będzie obowiązkowej ewidencji). W związku z wprowadzeniem najniższej płacy godzinowej można będzie renegocjować kontrakty zawarte w ramach zamówień publicznych.

To jedne z najważniejszych zmian w projekcie nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, jakie wprowadzono po konsultacjach społecznych i międzyresortowych. Możliwe, że najistotniejsza jest jednak ta ograniczająca zakres osób, które zostaną objęte 12-złotową minimalną stawką godzinową. Obecna wersja nie przewiduje już, że otrzymają ją wszyscy zleceniobiorcy oraz samozatrudnieni wykonujący obowiązki osobiście, lecz tylko ci, którzy świadczą usługi w miejscu i czasie wskazanym przez przedsiębiorców, a więc na zasadach zbliżonych do pracowników.

Redakcja poleca: Jak należy płacić składki od umów zlecenia w 2016 r. (PDF)

Minimalna stawka godzinowa ma zatem dotyczyć tylko tych przypadków, gdy w praktyce zatrudniający zastępują umowy o pracę kontraktami cywilnoprawnymi dla własnych korzyści (np. ze względu na niże wpłaty do ZUS lub uniknięcie obciążeń wynikających z Kodeksu pracy, w tym dotyczących płatnych urlopów, norm czasu pracy lub ograniczeń w rozwiązywaniu umów).

Zakres podmiotowy

W praktyce 12–złotową stawką nie zostaną objęci ci zleceniobiorcy, którzy mają swobodę w zakresie sposobu realizacji powierzanych usług (same decydują o czasie i miejscu ich świadczenia). Może chodzić np. o agentów ubezpieczeniowych, przedstawicieli handlowych, osoby zajmujące się sprzedażą bezpośrednią.

– Pozytywnie oceniamy tę zmianę, ale zależy nam jednak na jej doprecyzowaniu, tak aby odzwierciedlała rzeczywiste intencje wprowadzania ustawy. Gdyby przyjąć pracowniczą definicję miejsca pracy, to okazałaby się np. że w przypadku przedstawiciela handlowego jest nim obszar województwa. Chcemy uniknąć takich wątpliwości – tłumaczy dr Grażyna Spytek-Bandurska, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Z kolei związki zawodowe nie przeceniają znaczenia omawianej modyfikacji. – Pomimo takiego ograniczenia osiągnięty zostanie główny cel ekonomiczny wprowadzania godzinowej stawki, czyli poprawa warunków zatrudnienia osób najsłabiej wynagradzanych na rynku – wyjaśnia Katarzyna Zimmer-Drabczyk, kierownik biura eksperckiego, dialogu i polityki społecznej NSZZ „Solidarność”.