Dni wolne dla dawców krwi. Czy będą musieli informować pracodawców o zamiarze oddania krwi?

• Interpelacja poselska w kwestii dni wolnych od pracy dla krwiodawców
• Czy zmienią się przepisy o dniach wolnych dla krwiodawców

Interpelacja poselska w kwestii dni wolnych od pracy dla krwiodawców

Poseł Bartosz Romowicz zajął się kwestią negatywnych konsekwencji dla pracodawców związanych z przyznaniem krwiodawcom dwóch dni wolnych od pracy. Poseł w interpelacji do ministrów zdrowia oraz rodziny, pracy i polityki społecznej zwrócił uwagę, że honorowym dawcom krwi przysługują dwa dni wolne – jeden w dniu oddania krwi, a drugi w dniu kolejnym.

Poseł podkreśla, że niektórzy pracownicy nadużywają uprawnień przysługujących im z tytułu oddania krwi. Dni wolne wykorzystują w celu organizacji tzw. „długich weekendów”, co ma miejsce nawet kilkukrotnie w ciągu roku. Zdarza się także, że pracownicy opuszczają miejsce pracy bez wcześniejszego uprzedzenia pracodawcy, a zaświadczenia o oddaniu krwi dostarczają dopiero po powrocie. 

Bartosz Romowicz zwraca uwagę, że takie działania krwiodawców dezorganizują funkcjonowanie przedsiębiorstw. Nieobecności mogą nie tylko obniżyć efektywność pracy, ale przede wszystkim zmusić pracodawców do ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników w zastępstwie lub wypłatą nadgodzin pozostałym członkom zespołu.

W związku z powyższym poseł skierował do ministrów pytania, m.in. o ewentualne zmiany legislacyjne, które nakładałyby na pracowników obowiązek wcześniejszego informowania pracodawców o zamiarze oddania krwi oraz które umożliwiłyby pracodawcom sprzeciwienie się oddaniu krwi przez pracownika w określonym terminie, w przypadkach szczególnie uzasadnionych interesami przedsiębiorstwa.

Czy zmienią się przepisy o dniach wolnych dla krwiodawców

Na interpelację posła odpowiedział Jerzy Szafranowicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia. Potwierdził on, że honorowemu dawcy krwi przysługuje m.in. zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje krew, oraz w dniu następnym, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi. Ponadto pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Pracodawca jest również obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy. 

Szafranowicz zauważa, iż dobrą praktyką jest, aby każdorazowo chęć oddania krwi i tym samym uzyskania dnia wolnego, konsultować z pracodawcą. Krwiodawca nie powinien korzystać z prawa do dni wolnych z tytułu honorowego krwiodawstwa w sposób, który mógłby szkodzić pracodawcy, np. celowo wybierać dni największego obłożenia pracą, wobec czego należy dążyć do uzgodnienia terminu, który będzie akceptowany zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika będącego honorowym dawcą krwi. Pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o swojej absencji, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. Należy pamiętać, że dni wolne z tytułu honorowego krwiodawstwa nie mogą zaburzać normalnego rytmu pracy firmy. Należy też zwrócić uwagę, iż specyfika niektórych zakładów pracy wymaga szczegółowego rozplanowania czasu pracy pracowników. Jednak kwestie te nie są wprost uregulowane przepisami powszechnie obowiązującego prawa.

Szafarowicz nie potwierdził prowadzenia prac nad zmianami przepisów, o co pytał Romowicz. Wyraził jedynie wiarę we wzrost świadomości wśród pracodawców i przedsiębiorców w zakresie roli jaką pełnią w kwestii kształtowania postaw pracowników w odniesieniu do honorowego krwiodawstwa.