REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

62 dni w roku kalendarzowym – z tylu dni płatnej opieki nad zdrowym dzieckiem, mogą skorzystać rodzice. W jakich okolicznościach, w jaki sposób i na jakich warunkach, rodzic może uzyskać zwolnienie od pracy na opiekę nad zdrowym dzieckiem?

opieka, dziecko, rodzice, opieka nad dzieckiem zdrowym, 2 dni opieki
62 dni w roku kalendarzowym – z tylu dni płatnej opieki nad zdrowym dzieckiem, mogą skorzystać rodzice. W jakich okolicznościach, w jaki sposób i na jakich warunkach, rodzic może uzyskać zwolnienie od pracy na opiekę nad zdrowym dzieckiem?
/
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Choć, być może, nie wszyscy mają tego świadomość – rodzice mają prawo do uzyskania zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub za czas którego przysługiwać im będzie prawo do zasiłku opiekuńczego, w celu sprawowania opieki nie tylko nad chorym, ale również nad zdrowym dzieckiem. Ile dni zwolnienia od pracy, w jakich okolicznościach, w jaki sposób i na jakich warunkach, mogą uzyskać rodzice, w celu osobistego sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem?
rozwiń >

62 dni płatnego zwolnienia od pracy na opiekę nad zdrowym dzieckiem w każdym roku kalendarzowym 

Rodzicom i opiekunom prawnym dziecka, w każdym roku kalendarzowym, przysługują dwa rodzaje zwolnień od pracy, w celu sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem, tj.:

REKLAMA

Autopromocja
  1. 2 dni (lub odpowiednio – 16 godzin) zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, potocznie zwane „dwoma dniami opieki na dziecko” oraz

  2. 60 dni (a w przypadku dzieci niepełnosprawnych, które ukończyły 8 rok życia – 30 dni) zwolnienia od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem, za czas którego przysługuje zasiłek opiekuńczy. 

2 dni opieki na dziecko – komu przysługuje? 

Zwolnienie od pracy na dziecko w wymiarze 2 dni (lub odpowiednio – 16 godzin) w roku kalendarzowym, jest uprawnieniem wynikającym z kodeksu pracy, a zatem przysługuje wyłącznie pracownikom, czyli osobom zatrudnionym na podstawie:

  • umowy o pracę (niezależnie od tego czy jest to umowa na okres próbny, czas określony, nieokreślony czy w celu zastępstwa nieobecnego pracownika),

  • powołania,

  • wyboru,

  • mianowania lub

  • spółdzielczej umowy o pracę.

Mogą z niego skorzystać nie tylko rodzice, ale wszystkie osoby wychowujące dziecko w wieku do lat 14, a wiec również przysposabiający (czyli rodzice adopcyjni), rodzice zastępczy oraz wychowujący dziecko bez więzi formalnej (czyli macochy lub ojczymowie). Warto również mieć na względzie, że prawo do skorzystania ze zwolnienia wygasa w dniu ukończenia przez dziecko 14 roku życia, a nie na koniec roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończyło 14 lat.

2 dni opieki na dziecko – na jakich warunkach?

2 dni opieki na dziecko może zostać wykorzystane w całości albo w częściach – w trybie dniowym lub godzinowym. W tym ostatnim przypadku – będzie to odpowiednio 16 godzin do wykorzystania przez pracownika w danym roku kalendarzowym. Jest to korzystne o tyle, że np. w celu odbycia z dzieckiem krótkiej wizyty lekarskiej, rodzic nie musi brać całego dnia wolnego, a może zwolnić się z pracy tylko na kilka godzin, pozostałą pulę godzinową zwolnienia zachowując do wykorzystania na poczet innych okoliczności. Wykorzystanie zwolnienia w trybie godzinowym będzie jedynie (w niektórych sytuacjach) niekorzystane dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, ponieważ w takim przypadku – przysługująca mu ilość godzin zwolnienia, zostanie ustalona proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy (niepełną godzinę zwolnienia, zaokrąglając w gorę do pełnej godziny). Jeżeli zatem rodzic pracuje np. po 8 godz., co drugi dzień – korzystniejsze dla niego będzie wykorzystanie zwolnienia w trybie dniowym, ponieważ w takiej sytuacji – będzie mógł skorzystać z pełnych 2 dni zwolnienia. Dla pracującego codziennie po 4 godziny, nie będzie miało to już takiego znaczenia, ponieważ bilans uzyskanych godzin wolnych – będzie w obu przypadkach jednakowy. 

Co również istotne w zakresie wymiaru zwolnienia – 2 dni (lub odpowiednio – 16 godzin w roku kalendarzowym) przysługuje łącznie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • na wszystkie dzieci w wieku do lat 14 w rodzinie – czyli, jeżeli w rodzinie jest np. troje dzieci w tym wieku – rodzicom nadal będą przysługiwały tylko 2, a nie 6 dni zwolnienia w danym roku,

  • obojgu rodzicom i to bez względu na liczbę pracodawców, u których są zatrudnieni – czyli, w zakresie wykorzystanym przez matkę dziecka (w ramach jej wszystkich stosunków pracy w danym roku kalendarzowym), nie będzie mógł już skorzystać ze zwolnienia ojciec i odwrotnie. 

Za czas zwolnienia – pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia. W zakresie niewykorzystanym – dni (lub odpowiednio – godziny) zwolnienia – nie przechodzą na następny rok kalendarzowy ani nie przysługuje za nie ekwiwalent pieniężny. Warto zatem, do 31 grudnia każdego roku, skorzystać ze zwolnienia w pełnym wymiarze. 

2 dni opieki na dziecko – w jaki sposób skorzystać ze zwolnienia?

Niezwłocznie po narodzinach dziecka lub po nawiązaniu stosunku pracy, każdy pracownik, który zamierza korzystać z uprawnień rodzicielskich, które przysługują łącznie obojgu rodzicom – czyli inaczej – takich, z których może skorzystać tylko jedno z nich (tj. m.in. z prawa do 2 dni zwolnienia od pracy na opiekę nad dzieckiem) – powinien złożyć pracodawcy tzw. oświadczenie pracownika będącego rodzicem lub opiekunem dziecka o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem. Oświadczenie to, składane jest jednorazowo do akt osobowych pracownika. Można je oczywiście zmienić, jeżeli pracownik zmieni zdanie co do kwestii oświadczonych w dokumencie. 

Następnym krokiem do skorzystania ze zwolnienia, jest już złożenie przez pracownika wniosku o udzielenie zwolnienia. W pierwszym wniosku w danym roku kalendarzowym – pracownik decyduje w jakim trybie będzie korzystał ze zwolnienia w danym roku (tj. z trybie dniowym czy godzinowym). Wniosku o udzielenie zwolnienia nie trzeba uzasadniać, a pracodawca nie może odmówić udzielenia zwolnienia. W praktyce – zwolnienie to może więc zostać wykorzystane niezależnie od stanu zdrowia dziecka, tj. nie tylko na opiekę nad zdrowym, ale również nad chorym dzieckiem, o ile – na ten czas – pracownik nie chce lub z jakichś względów utrudnione jest uzyskanie przez niego zwolnienia od pracy w celu osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem na podstawie zaświadczenia lekarskiego (za czas którego przysługiwałby mu zasiłek opiekuńczy). Przepisy nie określają również w jakim terminie powinno się wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie zwolnienia. Biorąc pod uwagę interes pracodawcy – należy jednak przyjąć, że pracownik powinien to uczynić z możliwie jak największym wyprzedzeniem.

60 dni zwolnienia od pracy – komu przysługuje?

60 dni (a w przypadku dzieci niepełnosprawnych, które ukończyły 8 rok życia – 30 dni) zwolnienia od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem, za czas którego przysługuje zasiłek opiekuńczy, przysługuje osobom posiadającym ubezpieczenie chorobowe (zarówno te obowiązkowe, jak i dobrowolne). W każdym przypadku (gdyż są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym), będą zatem mogły skorzystać ze zwolnienia osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę. W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia lub prowadzenia własnej działalności gospodarczej – prawo do skorzystania ze zwolnienia, będzie uzależnione od podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Ze zwolnienia na opiekę nad zdrowym dzieckiem nie skorzystają natomiast osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło, która nie stanowi odrębnego tytułu do ubezpieczenia chorobowego.

Zwolnienie przysługuje na dzieci własne, dzieci małżonka, dzieci przysposobione (czyli inaczej – adoptowane), a także dzieci przyjęte na wychowanie lub utrzymanie (w ramach rodziny zastępczej lub bez jakiejkolwiek więzi formalnej), w następujących okolicznościach:

  • w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko (np. z powodu jakiejś awarii),

  • choroby niani, z którą rodzice mają zawartą tzw. umowę uaktywniającą (o opiekę nad dzieckiem w wieku od ukończenia 20 tygodnia życia do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata, a jeżeli niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – do ukończenia przez nie 4 lat) lub dziennego opiekuna dziecka (który jest jedną z instytucjonalnych form opieki nad dziećmi), 

  • pobytu w szpitalu lub choroby małżonka lub rodzica dziecka, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli choroba ta uniemożliwia mu sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz

  • braku możliwości sprawowania opieki nad dzieckiem przez jego matkę lub małżonkę ubezpieczonego taty, stale opiekującą się dzieckiem, z powodu porodu

i tylko do ukończenia dziecko 8 roku życia

W przypadku konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym natomiast – zwolnienie przysługuje ponadto w sytuacji:

  • pobytu w szpitalu lub choroby małżonka lub rodzica dziecka, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli choroba ta uniemożliwia mu sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz

  • braku możliwości sprawowania opieki nad dzieckiem przez jego matkę lub małżonkę ubezpieczonego taty, stale opiekującą się dzieckiem, z powodu porodu,

do ukończenia przez dziecko 18 roku życia

W powyższych okolicznościach, zwolnienie nie będzie jednak przysługiwało, jeżeli dzieckiem może zaopiekować się inny członek rodziny, zamieszkujący we wspólnym gospodarstwie domowym (np. babcia lub dziadek). Nawet jeżeli dziecko nie ukończyło jeszcze 2 roku życia, ponieważ przewidziane przez ustawodawcę wyłączenie dotyczące dzieci w tym wieku (umożliwiające, w każdym przypadku, osobiste sprawowanie nad nimi opieki przez ich matkę lub ojca) – dotyczy wyłącznie opieki nad dziećmi chorymi. 

60 dni zwolnienia od pracy – na jakich warunkach?

Zwolnienie przysługuje w wymiarze:

  • 60 dni w roku kalendarzowym – w przypadku opieki nad dzieckiem w wieku do lat 8 i odpowiednio

  • 30 dni w roku kalendarzowym – w przypadku opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym w wieku do lat 18.

Określone powyżej maksymalne pule dni zwolnienia, przysługują przy tym łącznie: 

  • na wszystkie dzieci

  • na opiekę nad dzieckiem zdrowym, jak i dzieckiem chorym – czyli, jeżeli całe 60 dni zostanie wykorzystanych na opiekę nad dzieckiem chorym, nie pozostaną już do wykorzystania żadne dni opieki nad dzieckiem zdrowym,

  • na dzieci, jak i innych członków rodziny, na opiekę nad którymi – w przypadku ich choroby – również można uzyskać zwolnienie od pracy oraz

  • obojgu rodzicom.

Za czas zwolnienia, przysługuje zasiłek opiekuńczy, w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, czyli – w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę – przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za okres ostatnich 12 miesięcy, a jeżeli okres zatrudnienia jest krótszy – za pełne miesiące kalendarzowe podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. 

60 dni zwolnienia od pracy – w jaki sposób skorzystać ze zwolnienia?

W celu otrzymania zasiłku opiekuńczego – należy złożyć u pracodawcy (płatnika składek ubezpieczeniowych) lub odpowiednio – bezpośrednio w ZUS – wniosek o zasiłek opiekuńczy na druku Z-15A. W zależności od okoliczności, które są przyczyną konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem – będą również potrzebne inne dokumenty. Z ich szczegółowym zestawieniem, można zapoznać się pod adresem: https://www.zus.pl/swiadczenia/zasilki/zasilek-opiekunczy/niezbedne-dokumenty.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1465)

  • Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10.12.2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 535)

  • Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2780)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA