Kto ma prawo do urlopu macierzyńskiego?

Najważniejszą kwestią dotyczącą urlopu macierzyńskiego, jest to, iż przysługuje on pracownikowi. Oznacza to, że nie będzie mogła z niego skorzystać osoba bezrobotna. Z prawa do urlop nie skorzysta, także pracownik, który pozostaje na urlopie bezpłatnym. W trakcie urlopu bezpłatnego ulegają zawieszeniu prawa pracownika. Jedyną możliwością jest wyrażenie przez pracodawcę zgody na przerwanie urlopu bezpłatnego.

Prawo do urlopu nie ma także pracownica, która w czasie urlopu wychowawczego urodzi kolejne dziecko. Przysługuje jej jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Urlopu macierzyńskiego nie można się zrzec. Istnieje możliwość jego skrócenia, jednak dopiero po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu.

Urlop macierzyński rozpoczyna się z dniem urodzenia dziecka. Pracownica otrzymuje ze szpitala zaświadczenie, w którym jest podana data porodu. Data porodu to pierwszy dzień urlopu macierzyńskiego.

Pracodawca nie musi udzielić urlopu pracownicy, ponieważ urlop rozpoczyna się automatycznie z dniem porodu.

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

• 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
• 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
• 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
• 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
• 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

W przypadku, kiedy pracownica przyjęła na wychowanie dziecko jako rodzina zastępcza lub wychowuje dziecko adoptowane, przysługuje jej urlop w wymiarze 20 tygodni. Nie dotyczy to rodziny zastępczej wykonującej zadania pogotowia rodzinnego.

Przy udzielaniu urlopu macierzyńskiego tydzień urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym.

Część urlopu macierzyńskiego może przypadać przed porodem. Jest to co najmniej 2 tygodnie. Po porodzie przypada wtedy urlop niewykorzystany przed porodem, aż do wyczerpania się pozostałego okresu urlopu macierzyńskiego.

Ojciec ma prawo do urlopu

Pracownica ma prawo zrezygnować z urlopu macierzyńskiego. Jest jeden warunek pracownica musi wykorzystać po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu. Musi zawiadomić o tym pracodawcę pisemnym wnioskiem, co najmniej 7 dni przed powrotem. Pozostałą część urlopu może w takim przypadku wykorzystać pracownik – ojciec. Pracownica zgłaszając swój powrót zanosi zaświadczenie pracodawcy, który zatrudnia ojca. W zaświadczeniu musi się znaleźć potwierdzenie terminu rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego przez pracownika – ojca. Wskazany we wniosku termin musi przypadać bezpośrednio po terminie rezygnacji z części urlopu przez pracownicę.

Ojciec dziecka ma prawo do urlopu macierzyńskiego także, w przypadku zgonu matki dziecka. Przysługuje mu prawo do niewykorzystanej przez matkę części urlopu.

Zobacz: Jak długo trwa obecnie urlop macierzyński?

Szczególne urlopy macierzyńskie

Zdarzają się przypadki, kiedy dziecko po urodzeniu wymaga szczególnej opieki szpitalnej. W razie, kiedy kobieta wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

W przypadku kiedy matka urodzi martwe dziecko lub kiedy dziecko umrze przed upływem 8 tygodnia życia, ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Przysługuje jej urlop w wymiarze 8 tygodni po porodzie, jednak nie krócej niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. W razie zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, pracownica ma prawo do urlopu macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Matka, która rezygnuje z wychowania dziecka i oddaje je innej osobie w celu adopcji lub oddaje dziecko do domy małego dziecka, ma prawo do urlop macierzyńskiego. Przysługujący jej urlop macierzyński po porodzie nie może wynosić mniej niż 8 tygodniu Jednak nie przysługuje jej urlop po oddaniu dziecka.

Pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania adopcyjnego lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza ma prawo do urlopu. Jest to tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Wymiar tego urlopu to 18 tygodni. Przysługuje on jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia. W przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzje o odroczeniu obowiązku szkolnego, urlop przysługuje, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

Zobacz serwis: Zatrudnienie

W razie, kiedy pracownik przyjął na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia ma prawo do 8 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To samo dotyczy sytuacji przyjęcia dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego. Do 10 roku jego życia.

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje zasiłek macierzyński.