Renta wdowia - dla kogo, od kiedy i ile?

• Renta wdowia
• Zbieg prawa do świadczeń - aktualnie wdowa/wdowiec musi wybrać czy chce swoje świadczenie emerytalno-rentowe czy rentę rodzinną
• Kiedy wejdzie w życie renta wdowia?
• Komu przysługuje renta wdowia? Czy renta wdowia będzie wypłacona wstecz? Kiedy wdowa dostanie rentę po mężu?
• Ile ma wynosić renta wdowia?
• Renta wdowia - będą limity!

Renta wdowia

Zbieg prawa do otrzymywania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych obowiązuje w wielu europejskich krajach. Podobne regulacje jak projektuje się w Polsce, obowiązują już we Włoszech, Czechach, Litwie czy Niemczech. Ma być wprowadzone nowe świadczenie pieniężne dla osób będących wdowami i wdowcami. Wprowadzenie dotyczy nowej reguły zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi. Możliwe będzie więc pobieranie np. swojej emerytury czy renty oraz renty po zmarłym mężu/żonie. Według stanu na kwiecień 2024. obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej (dalej jako: projekt) jest skierowany do prac do: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Projekt jest dopiero po I czytaniu w Sejmie, jeszcze przed nim długa i wydaje się, że burzliwa droga. Do zmian ma dojść m.in. w ustawie z dnia 17 grudnia 1988 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 ze zm., dalej jako ustawa).

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Autopromocja

Zbieg prawa do świadczeń - aktualnie wdowa/wdowiec musi wybrać czy chce swoje świadczenie emerytalno-rentowe czy rentę rodzinną

Aktualnie obowiązujące przepisy są sformułowane tak, że trzeba dokonać wyboru. Nie jest bowiem możliwe łączenie otrzymywanych świadczeń. Nazywa się to zbieg prawa do świadczeń. W razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Zdaniem wielu ubezpieczonych jest to dyskryminujące, nieusprawiedliwione i niezgodne z prawem. Ustawodawca też zauważył ten problem ponieważ sam wskazuje w projekcie do ustawy, że: "Obecnie obowiązujące reguły zbiegu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, zakładając konieczność dokonania wyboru między własnym świadczeniem a rentą rodzinną po zmarłym małżonku, powodują więc wdowa lub wdowiec musi pokryć z jednego świadczenia koszty prowadzenia gospodarstwa domowego, które dotychczas finansowane były z dwóch świadczeń. Taki stan rzeczy przekłada się na ograniczenie możliwości zaspokajania swoich potrzeb przez emerytów i rencistów oraz obniżenie jakości i ich życia." 

Kiedy wejdzie w życie renta wdowia?

Możliwe, że renta wdowia wejdzie w życie jeszcze w 2024 r.

Komu przysługuje renta wdowia? Czy renta wdowia będzie wypłacona wstecz? Kiedy wdowa dostanie rentę po mężu?

Na ten moment, zgodnie z projektem prawo do renty wdowiej ma przysługiwać wszystkim osobom, które nabyły prawo do renty rodzinnej (wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej) i świadczeń emerytalno-rentowych pozostających z nią w zbiegu przed wejściem ustawy, oraz tym osobom, które nabędą je po jej wejściu w życie. Według aktualnego stanu projektu data wejścia w życie ustawy ustalona jest na dzień 1 lipca 2023 r. Zatem renta wdowia przysługiwałaby wstecz, od dnia nabycia prawa do pozostających w zbiegu konkretnych świadczeń, ale co ważne, nie wcześniej niż od dnia w życie ustawy i nie wcześniej niż od dnia złożenie wniosku o ustalenia prawa do z biegu. N ten moment nie jest to więc oczywiste do kiedy i w jakiej wysokości będzie wypłacane świadczenie. 

Autopromocja

Zapłata zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne – skutki podatkowe i składkowe

Sprawdź

Ile ma wynosić renta wdowia?

Jeżeli renta wdowia wejdzie w 2024 to i tak nie będzie to wariancie 100% otrzymywanego świadczenia, a znacznie mniej. Dlaczego? Wprawdzie pieniądze w budżecie państwa uchwalonym na 2024 r. zostały również zabezpieczone na rentę wdowią, ale rząd proponuje stopniowe wdrażanie świadczenia. Mowa o tzw. modelu kroczącym, krok po kroku, rok po roku. O takim pomyśle pozytywnie wypowiada się również Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Oznaczałoby to, że w latach 2024-2025 r. kiedy to obowiązywałby okres przejściowy osoba uprawniona przez pierwszych 6 miesięcy otrzymywałaby tylko 15% świadczenia, przez następne 6 miesięcy 20% i tak krok po kroku. Dopiero po roku renta wdowia przysługiwałaby w wysokości 50%, a w kolejnych latach 100%. Jak to się mówi: "lepszy rydz niż nic" - ale nie o takie świadczenie chodzi wdowcom, aby móc godnie żyć. 

Renta wdowia - będą limity!

Według projektu, renta wdowia nie może przekroczyć trzykrotności miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłacanej przez ZUS. Od dnia 1 marca 2024 r. miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi około 3 479 zł zł. Oznacza to, że z ZUS maksymalne można będzie otrzymać w zakresie renty wdowiej 10 437 zł.