REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opieka nad dzieckiem - obniżenie wymiaru czasu pracy

Anna Szewczyk

REKLAMA

Jeżeli pracownik opiekujący się dzieckiem chce pozostać aktywny zawodowo, wówczas powinien złożyć pracodawcy wniosek o zmniejszenie godzin pracy. Pracodawca nie ma prawa mu tego odmówić. Obniżony wymiar czasu pracy takiego pracownika nie może jednak być mniejszy niż połowa etatu.

Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Dzięki temu może się opiekować dzieckiem i nie musi rezygnować z aktywności zawodowej. Jeśli pracownik złoży tego rodzaju wniosek, pracodawca musi go uwzględnić i dołączyć do akt osobowych pracownika (część B).

Jak udzielać urlopu ojcowskiego po zmianie przepisów >>

Kto może pracować krócej

Zmniejszenie wymiaru czasu pracy przysługuje pracownikom, którzy:

  • są zatrudnieni na podstawie stosunku pracy,
  • posiadają przynajmniej sześciomiesięczny staż pracy (wlicza się do niego wszystkie okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u poprzednich pracodawców, nie mają żadnego znaczenia przerwy pomiędzy zatrudnieniem),
  • sprawują opiekę nad dzieckiem do lat czterech.

Jeżeli oboje rodzice są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę i mają prawo do urlopu wychowawczego, wówczas tylko jedno z nich może wnioskować o obniżenie wymiaru czasu pracy. A zatem osoba składająca wniosek powinna przedstawić pracodawcy oświadczenie, że drugi rodzic (opiekun) nie korzysta z tego prawa w swoim zakładzie pracy. Pracownik może skorzystać z tego uprawnienia maksymalnie przez trzy lata, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko czwartego roku życia. Jeśli jednak w trakcie zmniejszenia czasu pracy pracownik nie będzie w stanie pogodzić swoich obowiązków służbowych ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem, wówczas może wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie mu urlopu wychowawczego. Możliwa jest również sytuacja odwrotna – pracownik najpierw korzysta np. przez dwa lata z urlopu wychowawczego, wraca do pracy i przez rok pracuje w obniżonym wymiarze czasu pracy.

Forma wniosku

Kodeks pracy wskazuje, że pracownik składa wniosek w formie pisemnej. Wniosek powinien zawierać informacje, od kiedy i przez jaki okres pracownik chce korzystać z obniżonego wymiaru czasu pracy oraz o ile chce zmniejszyć wymiar czasu pracy. Pracownik powinien złożyć wniosek na dwa tygodnie przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca obniża wymiar czasu pracy nie później niż z dniem upływu dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku.

Czy redukcję etatu należy zgłosić w ZUS >>

Warto podkreślić, że granicą zmniejszenia czasu pracy jest połowa jego wymiaru. Pracodawca nie może zatem przyjąć wniosku o takie obniżenie czasu pracy, że będzie on niższy niż połowa etatu. Pracownik może więc żądać zmniejszenia czasu pracy, np. o godzinę dziennie, czy pracować na 3/4 etatu. Obniżenie wymiaru czasu pracy spowoduje, że dotychczasowe wynagrodzenie otrzymywane przez pracownika zostanie proporcjonalnie zmniejszone.


Szczególna ochrona

Pracownikowi korzystającemu z obniżonego wymiaru czasu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez niego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. W tym przypadku pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę tylko w razie upadłości i likwidacji zakładu pracy oraz gdy zachodzą przesłanki do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (czyli tzw. rozwiązania dyscyplinarnego). Gdy natomiast pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę przed złożeniem przez niego wniosku, jego stosunek pracy nie będzie chroniony i ulegnie rozwiązaniu po upływie okresu wypowiedzenia. Oznacza to, że złożenie wniosku już w okresie wypowiedzenia spowoduje zmniejszenie wymiaru czasu pracy w okresie do dnia rozwiązania stosunku pracy – czyli do czasu, do którego obowiązuje umowa pomiędzy stronami.

Jakie ograniczenia wynikają z zatrudniania pracownic w ciąży >>

Przykład

Obowiązkowe uwzględnienie wniosku
Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego pracownica korzystała przez rok z urlopu wychowawczego. Po powrocie do pracy złożyła wiosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do połowy etatu. Pracodawca nie uwzględnił jej wniosku. Jego zdaniem tego rodzaju uprawnienie jej nie przysługuje, ponieważ jest zatrudniona na 3/4 etatu. W tej sytuacji postępowanie pracodawcy nie jest prawidłowe. Pracodawca powinien uwzględnić wniosek pracownicy i obniżyć jej wymiar czasu pracy do 1/2 etatu.

Dodatkowe uprawnienia

Jeśli pracownica obniży wymiar czasu pracy bezpośrednio po powrocie z urlopu macierzyńskiego, wówczas nie pozbawia jej to prawa do płatnych przerw na karmienie dziecka piersią. Warunkiem jest, aby jej dobowy wymiar czasu pracy wynosił przynajmniej sześć godzin. W tym przypadku pracodawca musi udzielić pracownicy przysługujące jej dwie półgodzinne przerwy wliczane do czasu pracy. Jeśli kobieta karmi więcej niż jedno dziecko, wówczas ma prawo do dwóch przerw po 45 minut. Jeżeli po obniżeniu wymiaru czasu pracy pracownica będzie zatrudniona krócej niż sześć godzin na dobę, ale nie mniej niż cztery, będzie jej przysługiwać jedna półgodzinna przerwa na karmienie. Przerwy te można łączyć. Za czas przerwy na karmienie pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia, jakie uzyskałaby, gdyby w tym czasie pracowała.

Czy przysługuje urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim >>

Pracodawca nie może zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej pracownika, który zmniejszył wymiar etatu. Nie może go również delegować poza stałe miejsce zamieszkania bez jego zgody. A zatem gdy np. zaistnieje konieczność wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych, a pracownik nie zgodzi się na to, pracodawca nie może zmusić go do pracy dłuższej niż wynosi jego wymiar czasu pracy.

Warto również pamiętać, że pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko, które nie ukończyło 14 lat, przysługują dwa dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Podstawa prawna:

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak prawidłowo określać wynagrodzenie w umowie o pracę

Prawidłowo sporządzona umowa o pracę powinna określać wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Wskazane przez strony wynagrodzenie jest jednym z obligatoryjnych elementów umowy o pracę.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r. Jakie przerwy należą się pracownikom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności? Co w przypadku obsługi komputera? Czy przerwy wliczają się do czasu pracy?

Komu można nie zapłacić za godziny nadliczbowe?

Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?

Co daje II stopień niepełnosprawności w 2025 r.?

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki stopień niepełnosprawności. Kiedyś używało się określeń I,II i III grupa inwalidzka.

REKLAMA

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P. Można wystąpić z korektą wniosku i otrzymać wyższe dofinansowanie z wyrównaniem od lipca 2024 r.

Webinar: Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025 + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025” poprowadzi Aleksander Kuźniar, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy oraz ochrony danych osobowych, ekspert INFORAKADEMII. Uczestnicy dowiedzą się, kiedy i na jakich warunkach pracownicy mogą skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz co musi się znaleźć we wniosku o jego udzielenie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Wzrosną wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Do 28 lutego 2025 r. emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

REKLAMA

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA