REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracownika za nierozliczenie się z pobranej gotówki

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

Pracownik, który otrzymał pieniądze przeznaczone dla swojego pracodawcy z obowiązkiem ich zwrotu lub rozliczenia się, odpowiada za nie według zaostrzonych zasad odpowiedzialności materialnej. Dają one pracodawcom większe szanse na uzyskanie odszkodowania.

Do pracownika, który nie rozliczył się z pobranej gotówki, znajdują zastosowanie przepisy określające odpowiedzialność za mienie powierzone (art. 124–127 k.p.), które istotnie różnią się od ogólnych zasad odpowiedzialności pracowników za szkody wyrządzone pracodawcom.

REKLAMA

Autopromocja

Powierzenie pieniędzy

Na zastosowanie tych przepisów do pracowników pobierających pieniądze od kontrahentów pracodawców, wskazywał także Sąd Najwyższy w wyroku z 14 grudnia 2000 r., podnosząc, że podstawę prawną odpowiedzialności pracownika, który nie rozliczył się z pobranej od odbiorców gotówki za dostarczony towar, stanowi art. 124 k.p. (I PKN 157/00). Podobnie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 14 maja 1998 r., stwierdzając, że pobranie przez pracownika należności za dostarczony odbiorcy towar jest powierzeniem mienia (I PKN 129/98). Takie określenie odpowiedzialności pracownika wynika z tego, że przedmiotem powierzenia może być mienie pracodawcy zarówno znajdujące się w jego posiadaniu w chwili dokonywania tej czynności, jak i będące w dyspozycji innych podmiotów (np. jego kontrahentów). Potwierdzenie przez pracownika pobrania określonej kwoty przeznaczonej dla pracodawcy stanowi dowód na przyjęcie mienia pracodawcy oraz skutkuje powstaniem obowiązku rozliczenia się z tego mienia. Zdaniem Sądu Najwyższego, pobranie przez pracownika pieniędzy za towar należący do pracodawcy jest równoznaczne z ich powierzeniem pracownikowi odpowiedzialnemu materialnie. Takie przypadki określane są jako wtórne powierzenie mienia (wyrok SN z 18 grudnia 2001 r., I PKN 757/00).

Odpowiedzialność nietrzeźwego pracownika >>

Pełna odpowiedzialność

Zastosowanie do odpowiedzialności pracowników zasad określonych w art. 124 k.p. daje pracodawcom większe szanse na uzyskanie od pracowników pełnego odszkodowania. Należy przypomnieć, że w myśl tego przepisu pracownicy, którym powierzono mienie z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia się z niego, odpowiadają za szkodę powstałą w tym mieniu w pełnej jej wysokości.

Nie ma zatem w stosunku do nich zastosowania art. 119 k.p., który przewiduje ograniczenie odpowiedzialności pracowników do wysokości ich 3-miesięcznego wynagrodzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

PRZYKŁAD
Jacek W. był zatrudniony jako przedstawiciel handlowy Spółki X. Do jego obowiązków należało także pobieranie od sklepów pieniędzy za dostarczone do nich towary pracodawcy. Pieniądze te miał następnie wpłacać do kasy spółki. Jacek W. nie wpłacił jednak do kasy spółki kwoty 7000 zł, którą przeznaczył na spłatę swojego kredytu, a pracodawcy oświadczył, że sklepy nie płacą, bo mają problemy ze sprzedażą. O przywłaszczeniu sobie pieniędzy przez Jacka W. Spółka X dowiedziała się od swoich kontrahentów, gdy zaczęła monitować ich o dokonanie zapłaty. Mimo że Jacek W. otrzymywał wynagrodzenie w wysokości tylko 1800 zł miesięcznie, będzie jednak zobowiązany do zwrotu pracodawcy pełnej wysokości wyrządzonej szkody, tj. 7000 zł wraz z odsetkami ustawowymi.


Wina pracownika

Należy zauważyć, że przywłaszczenie sobie przez pracownika powierzonych mu pieniędzy pracodawcy może nastąpić tylko z jego winy umyślnej. Ma to istotne znaczenie, gdy chodzi o zakres odpowiedzialności pracownika, gdyż w przypadku stwierdzenia, że pracownik wyrządził swojemu pracodawcy szkodę umyślnie, odpowiedzialność pracownika obejmuje nie tylko rzeczywiście poniesioną przez pracodawcę stratę do pełnej jej wysokości, ale również i utracone przez pracodawcę korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody.

WAŻNE!
Przyjęcie winy umyślnej powoduje znaczne przedłużenie terminów przedawnienia roszczeń wobec pracowników.

W takich sytuacjach stosuje się z mocy odesłania zawartego w art. 291 § 3 k.p. przepisy Kodeksu cywilnego. Termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia (art. 4421 k.c.). Jednak termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Jeżeli zaś szkoda wyniknęła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Pracodawca ma zatem dużo czasu na wytoczenie powództwa.

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia

Przywłaszczenie sobie przez pracownika gotówki pracodawcy może także uzasadniać rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Stanowi z pewnością naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego, jakim jest dbanie o dobro zakładu pracy i chronienie jego mienia (art. 100 § 2 pkt 4 k.p.).

Kto ponosi odpowiedzialność za wykroczenia >>

Przywłaszczenie ww. może być także zakwalifikowane jako czyn opisany w art. 52 § 1 pkt 2 k.p. Przypomnijmy, że chodzi tu o popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli – co ważne – przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

PRZYKŁAD
Maria P. przywłaszczyła sobie gotówkę wypłaconą jej przez kontrahenta pracodawcy jako należność za dostarczone artykuły spożywcze. Ponieważ okoliczności tego czynu nie są oczywiste oraz sprawca nie został prawomocnie skazany, pracodawca, rozwiązując z nią umowę bez wypowiedzenia, powinien uznać to działanie za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków, w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 k.p., i tak opisać je w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Odpowiedzialność karna

Oprócz odpowiedzialności pracowniczej przywłaszczenie sobie przez pracownika powierzonej mu gotówki pracodawcy może także uzasadniać jego odpowiedzialność karną. Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat (art. 284 § 2 k.k.). Wskazywał na to także Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 3 marca 2004 r. (II AKa 125/04). Jest to przestępstwo ścigane z urzędu. Wystarczające jest zatem zawiadomienie przez pracodawcę organów ścigania, które dalej powinny prowadzić postępowanie przygotowawcze i wnieść akt oskarżenia do sądu. Natomiast poszkodowany pracodawca będzie mógł żądać naprawienia poniesionej szkody w procesie karnym jako pokrzywdzony.

Podstawa prawna:

  • art. 52 § 1 pkt 1, art. 100 § 2 pkt 4, art. 124–127 Kodeksu pracy,
  • art. 284 § 2 Kodeksu karnego,
  • wyroki Sądu Najwyższego z:
    – 14 grudnia 2000 r. (I PKN 157/00, OSNP 2002/15/361),
    – 14 maja 1998 r. (I PKN 129/98, OSNP 1999/11/358),
    – 18 grudnia 2001 r. (I PKN 757/00, Pr. Pracy 2002/11/32),
  • wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 3 marca 2004 r. (II AKa 125/04, niepubl.).
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Redaktor do Portalu Infor.pl

Do naszego zespołu poszukujemy kreatywnej i zaangażowanej osoby na stanowisko Dziennikarza Portalu Internetowego.

Seniorzy masowo składają wnioski o świadczenie. Ile wyniesie renta wdowia i kto może ją otrzymać? [kalkulator i ankieta ZUS]

Nie słabnie zainteresowanie tzw. rentą wdowią. W całym kraju do ZUS wpłynęło 353 tys. wniosków o rentę wdowią. Nie ma powodu się śpieszyć – nie ma znaczenia, czy wniosek wpłynie do ZUS dzisiaj, czy za miesiąc – renta będzie przyznawana i wypłacana dopiero od lipca 2025 r.

800 plus przysługuje na każde dziecko – czy także na ukraińskie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął przyjmowanie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. W ciągu pierwszych dziesięciu dni lutego 1,6 mln osób złożyło wnioski o świadczenie wychowawcze. Złożone dokumenty dotyczyły 2,4 mln dzieci.

Składki ZUS zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych – wyjaśnienia ZUS. Kto i kiedy powinien zapłacić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił kompleksowych wyjaśnień odnośnie trybu i zasad płacenia składek na ubezpieczenia społeczne do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy innych służb mundurowych (np. policjantów, strażników granicznych, strażaków PSP).

REKLAMA

Od szybkiej kawy do wartościowego posiłku. Czyli nowoczesne benefity żywieniowe

Rynek pracy od kilku lat redefiniuje priorytety. Gdy dynamika kosztów życia łączy się z rosnącą świadomością pracowników, benefity stają się nie tylko dodatkiem do wynagrodzenia, lecz także kluczowym narzędziem motywacji i lojalności. Dane zawarte w raporcie Benefit Trendbook 2025, zrealizowanym przez Pluxee, pokazują, że aż 88 proc. pracowników oczekuje, by świadczenia wspierały codzienne wydatki, a dla 82 proc. stanowią one sposób na realizację drobnych przyjemności dla siebie i bliskich. W tej rzeczywistości karta na lunch finansowana przez pracodawcę staje się jednym z najbardziej uniwersalnych i elastycznych rozwiązań.

Komunikat PFRON: Przedłużanie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności [refundacja składek, dofinansowanie do wynagrodzenia]

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

W tym zawodzie jest dyskryminacja ze względu na wiek. Będzie zmiana ustawy i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy

Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

Czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły dla milionów Polaków? Mamy stanowisko rządu

W ostatnim czasie w mediach wrze sprawa potencjalnego urlopu dla dorosłych i wolnego dla dzieci w okresie jesiennym w szkołach. Wielu zastanawia się czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły i czy dojdzie w związku z tym do zmiany organizacji roku szkolnego 2024/2025 oraz 2025/2026. Mamy w tej sprawie stanowisko rządu a konkretnie Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz opinie rozgoryczonych ale i zachwyconych rodziców, uczniów i nauczycieli.

REKLAMA

Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Tak, to zdanie jest prawdziwe. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy. Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Czy w 2025 r. komornik może zająć 13. i 14. emeryturę?

Czy komornik może zabrać 13. i 14. emeryturę w 2025 r.? Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025? To zależy kiedy i zależy do jakich świadczeń i długów emeryta, bo od 1 marca 2025 r. będzie to więcej, ale musi zostać pewne minimum, tzw. wolna kwota od potrąceń. Wszystko za sprawą marcowej waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

REKLAMA