REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Naruszenie przepisów w zakresie wynagrodzeń

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Cieślak

REKLAMA

Naruszanie przepisów prawa pracy w zakresie wynagrodzeń może polegać na niewypłaceniu wynagrodzenia, niezachowaniu w tajemnicy jego wysokości czy naruszeniu przepisów o dyskryminacji przy wynagradzaniu pracowników.

Jednym z głównych i najczęściej występujących naruszeń przepisów w zakresie wynagrodzeń jest niewypłacenie przez pracodawcę w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi, zaniżenie wysokości tego wynagrodzenia lub świadczenia albo dokonanie bezpodstawnych potrąceń.

REKLAMA

Autopromocja

W dzisiejszej sytuacji na rynku pracy najpoważniejszą konsekwencją związaną z naruszeniem przepisów w zakresie wynagrodzeń jest możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez pracownika. Może on rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego wielokrotnie potwierdzało, że pracodawca, który bez usprawiedliwionej przyczyny nie wypłaca pracownikowi chociażby części wynagrodzenia, narusza swoje podstawowe obowiązki w sposób ciężki. Pracownik ma w takiej sytuacji prawo rozwiązać umowę o pracę w ciągu jednego miesiąca z chwilą, kiedy dowiedział się, że w poprzednim miesiącu nie otrzymał wynagrodzenia w pełnej wysokości.

Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Takie działanie pracownika pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem (art. 55 § 3 k.p.).

Przesłanką rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika i uzyskania odszkodowania jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

Pracownik skorzystał z oferowanej przez pracodawcę pożyczki na remont mieszkania. Z jego pensji co miesiąc miało być potrącane 450 zł. Ostatnią ratę pracownik miał zapłacić w listopadzie. W wyniku pomyłki również z grudniowej pensji pracownikowi potrącono 450 zł. W takiej sytuacji pracownik może jedynie domagać się wypłaty pozostałej części wynagrodzenia wraz z odsetkami. Nie może jednak z tego powodu rozwiązać umowy.

Nie ma przy tym znaczenia, że pracodawca nie uzyskał wystarczających środków na wypłacenie całości pensji pracowników. Obowiązkiem pracodawcy jest terminowe wypłacanie wynagrodzeń. Bez znaczenia jest natomiast fakt, czy pracodawca ma wystarczające środki na jego wypłatę. Z punktu widzenia treści stosunku pracy (w tym zwłaszcza praw pracowniczych) jest całkowicie obojętne, z jakiego źródła pracodawca uzyskuje środki na wynagrodzenia. Jest to efekt podstawowej cechy tego stosunku prawnego, w którym pracodawca ponosi ryzyko prowadzonej działalności, które tym samym nie obciąża pracowników.

W przypadku niewypłacenia części czy całości wynagrodzenia w przypadku rozwiązania z tego powodu umowy przez pracownika ma on dodatkowo prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.


Naruszenie zasady równości i zakazu dyskryminacji

Negatywne konsekwencje może mieć również niewłaściwe określenie poziomu wynagrodzenia pracownika. Wynagrodzenie pracownika powinno być określone nie tylko zgodnie z postanowieniami wewnętrznego regulaminu wynagradzania, ale także zgodnie z zasadami prawa pracy. Niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub pominięcie przy przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą jest naruszeniem zasady równego traktowania, chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami.

Przykład

Pracownik zarzucił pracodawcy, że zarabia dużo mniej niż nowo przyjęty pracownik na takie samo stanowisko. Zagroził, że jeżeli nie otrzyma podwyżki, skieruje sprawę do sądu. Jak pracodawca może się bronić?

Uzasadnieniem dla wyższej pensji nowego pracownika może być wyższa wydajność pracy bądź wyższe kwalifikacje. Z drugiej strony długoletni staż pracy w danej organizacji zazwyczaj oznacza bogate doświadczenie zawodowe, które zwiększa jakość i wydajność świadczonej pracy. W opisanej sytuacji pracownicy długoletni mogą domagać się podwyżki wynagrodzenia bądź rozwiązać umowę o pracę. Sąd Najwyższy w wyroku z 12 września 2006 r. (I PK 89/06) potwierdził, że stosowanie zasady równego traktowania w zatrudnieniu powinno polegać na podwyższaniu świadczeń należnych pracownikom traktowanym gorzej. Tak więc pracownicy o wieloletnim stażu, jeśli wykonują pracę jednakowego rodzaju, ilość i jakość świadczonej pracy nie różni się od pracy wykonywanej przez nowych pracowników, a kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu są zbliżone lub takie same, mają prawo do domagania się wynagrodzenia takiego, jakie otrzymują nowi pracownicy, którzy są zatrudniani za wyższe wynagrodzenie. Niezależnie od roszczenia o podwyżkę pensji osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia. Warto podkreślić, że w przypadku sporu sądowego ciężar dowodu spoczywa na pracodawcy i to on musi udowodnić, że nie naruszył zakazu dyskryminacji.

Zachowanie w tajemnicy wysokości wynagrodzenia

Jest to kolejny obowiązek pracodawcy związany z wynagrodzeniami. Wysokość wynagrodzenia stanowi dobro osobiste pracownika i podlega ochronie na mocy przepisów Kodeksu cywilnego. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93). Wysokość wynagrodzenia pracowników jest tajna, a jej ujawnienie bez zgody pracownika może stanowić naruszenie jego dóbr osobistych. A zatem, jeśli z winy pracodawcy dojdzie do ujawnienia wysokości zarobków pracownika, może on domagać się od swojego pracodawcy zarówno odszkodowania, jak i zadośćuczynienia. Ponadto pracodawca, ujawniając wynagrodzenie pracownika, narusza przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. Dlatego pracodawca, który dopuszcza się bezprawnego rozpowszechnianie danych osobowych, a niewątpliwie wysokość wynagrodzenia stanowi informacje objęte ochroną, musi liczyć się z karą nałożoną przez inspektora.

Podstawa prawna:

  • art. 183a § 1, art. 22 § 1, art. 29 § 1, art. 55 § 11 i § 3, art. 94 pkt 5, art. 282 Kodeksu pracy,
  • ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926 ze zm.),
  • orzeczenia Sądu Najwyższego:

- z 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93, OSNC 1994/1/2),

- z 12 września 2006 r. (I PK 89/06, M.P.Pr. 2007/2/88).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Praca w Wielką Sobotę: od 1000 zł do nawet 100000 zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku: Umowy zlecenia i działalność gospodarcza wliczane do uprawnień pracowniczych

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

REKLAMA

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

ZUS przesuwa 13 emerytury. Kwietniowe wypłaty części emerytów

Kiedy jest wypłata 13 emerytury w 2025 roku? Część emerytów otrzymała już trzynastkę w kwietniu. Inni jeszcze czekają. Dlaczego ZUS przesuwa wypłatę dodatkowej emerytury?

REKLAMA

Jawność wynagrodzeń – coś więcej niż wymóg prawny. Więcej korzyści, czy problemów?

We współczesnych realiach dynamicznych zmian na rynku pracy, przejrzystość wynagrodzeń staje się jednym z kluczowych elementów budowania zaufania i poczucia sprawiedliwości w organizacjach. Niestety, według analiz Enpulse niemal połowa Polaków czuje, że ich pensja jest nieadekwatna do wysiłku, jaki wkładają w wykonywanie obowiązków służbowych. Sytuacja może ulec zmianie już za rok, gdy zaczną obowiązywać unijne regulacje dotyczące jawności i równości płac.

W maju ZUS wypłaci rentę socjalną wraz z dodatkiem dopełniającym i wyrównaniem

Osoby uprawnione do renty socjalnej otrzymają wraz z rentą dodatek dopełniający oraz wyrównanie od stycznia 2025 r. Większość osób pobierających rentę socjalną uzyska dodatek dopełniający automatycznie, ale niektóre z nich muszą złożyć wniosek.

REKLAMA