REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasiłek macierzyński a działalność gospodarcza

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, prawne oraz księgowość
Zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Narodziny dziecka to szczególny moment, z którym wiąże się wiele zmian - w tym również te finansowe. Czy przedsiębiorczynie, które spodziewają się dziecka, mogą liczyć na wypłatę zasiłku macierzyńskiego - a jeśli tak, to na jakich warunkach?

Dla kogo jest zasiłek macierzyński?

Uprawnionymi do pobierania zasiłku macierzyńskiego są osoby, które opłacają składki na ubezpieczenie chorobowe i w trakcie trwania tego ubezpieczenia:

REKLAMA

Autopromocja
  • urodziły dziecko,
  • przyjęły dziecko w wieku do 7-go roku życia (a w przypadku dziecka, w stosunku do którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10-go roku życia),
  • przyjęły na wychowanie, w ramach rodziny zastępczej, dziecko w wieku do 7-go roku życia (a w przypadku dziecka, w stosunku do którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10-go roku życia). Nie dotyczy to jednak tych osób, które przyjęły na wychowanie dziecko w ramach rodziny zastępczej zawodowej.

Jak więc wskazano, zasiłek macierzyński będzie przysługiwał tym paniom, które w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zdecydowały się na dobrowolne opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe – to bowiem nie jest dla przedsiębiorców obowiązkowe. Co jednak istotne, przepisy wskazują na wymóg pojawienia się dziecka. Tym samym, jeśli przedsiębiorczyni już w trakcie ciąży, ale przed porodem, uzna, że dla zabezpieczenia finansowego pierwszych tygodni życia dziecka warto przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, zasiłek macierzyński będzie jej się należał.

Przez jaki okres można otrzymywać zasiłek macierzyński?

Zasiłek macierzyński jest świadczeniem, które przysługuje w ramach m.in. urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego. Tym samym czas, przez który przedsiębiorczyni może pobierać zasiłek, uzależniony jest od tego, ile dzieci urodzi lub przyjmie na wychowanie. I tak okres ten wynosi:

  • 20 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
  • 31 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci,
  • 33 tygodnie w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie trojga dzieci,
  • 35 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie czworga dzieci,
  • 37 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie pięciorga i więcej dzieci.

W dalszej kolejności ubezpieczona może pobierać zasiłek macierzyński w okresie odpowiadającym urlopowi rodzicielskiemu. Ten zaś wynosi do 32 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka, lub do 34 tygodni w przypadku urodzenia, lub przyjęcia na wychowanie co najmniej dwojga dzieci.

Dobrą wiadomością jest to, że przedsiębiorczyni nie musi czekać do dnia porodu, by móc pobierać zasiłek macierzyński. Zgodnie z przepisami, prawo do zasiłku możliwe jest do wykorzystania już na 6 tygodni przed porodem. Dodatkowo nie tylko matka może pobierać ww. świadczenie. Jeśli bowiem po upływie 14 tygodni urlopu macierzyńskiego zdecyduje ona o powrocie do pracy zawodowej, przysługujący jej zasiłek może przejąć ojciec dziecka – o ile sam jest ubezpieczonym w ramach ubezpieczenia chorobowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasiłek macierzyński. Jaka wysokość?

Wysokość zasiłku macierzyńskiego uzależniona jest od wysokości opłacanych przez przedsiębiorczynię składek, a dokładniej – od zadeklarowanej przez nią podstawy do obliczenia składki (wynoszącej między 60% a 250% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego na dany rok). Do wyliczenia kwoty świadczenia pod uwagę bierze się składki opłacane przez okres 12 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie urlopu macierzyńskiego. Jeśli więc przyszła mama chciałaby uzyskiwać świadczenie w wyższym wymiarze, powinna przez cały ww. okres uiszczać podwyższone składki – jednorazowa większa wpłata będzie skuteczna tylko poprzez powiększenie zasiłku o odpowiednią wartość, odpowiadającą każdemu miesiącowi opłacania wyższej składki. Przykładowo, jeśli przedsiębiorczyni będzie opłacała podwyższone składki przez 6 miesięcy przed dniem porodu, to przysługiwać jej będzie zasiłek w minimalnym wymiarze, powiększony o 6/12 wpłaconych składek.

Powyższe znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy matka opłacała składki na ubezpieczenie chorobowe przez okres co najmniej 12 miesięcy. Jeśli jednak była ona ubezpieczona przez czas krótszy niż rok, to pod uwagę bierze się minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, opłacanych przez pełne miesiące przed porodem, od której odlicza się kwotę w wysokości 13,71% tej podstawy. Jeśli zaś taka ubezpieczona opłacała składki podwyższone, do ww. kwoty dodaje się kwotę stanowiącą iloczyn:

  • 1/12 przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tej podstawy za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia oraz
  • liczby tych miesięcy.

Na uwadze należy mieć sytuację, gdy przedsiębiorczyni płaci tzw. Mały ZUS lub Mały ZUS Plus. W tym okresie składki na ubezpieczenia społeczne – a więc i na ubezpieczenie chorobowe – ustalane są w sposób preferencyjny, tj. podstawa do wyliczenia składek ustalana jest na poziomie 30% minimalnego wynagrodzenia. To zaś wymiernie wpływa na wysokość zasiłku macierzyńskiego, ponieważ właśnie taka podstawa wymiaru składek stanowi podstawę do określenia kwoty świadczenia.

Na tym nie koniec wyliczeń. Ostateczna wysokość wypłacanego zasiłku macierzyńskiego zależy bowiem od momentu, w którym przedsiębiorca złoży deklarację dotyczącą chęci skorzystania z urlopów macierzyńskiego:

  • jeśli deklaracja zostanie złożona w ciągu 21 dni od porodu i dotyczyć będzie wypłacania zasiłku przez cały okres, w którym zasiłek przysługuje – zasiłek będzie wypłacany w wysokości 80% podstawy,
  • jeśli powyższa deklaracja nie zostanie złożona w ciągu 21 dni od porodu, to przez okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego matka będzie otrzymywać zasiłek w wysokości 100% podstawy, natomiast po tym okresie, przez czas odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, zasiłek będzie wynosić 60% podstawy.

Zasiłek macierzyński a dalsze prowadzenie działalności gospodarczej

Choć przedsiębiorczyni, po spełnieniu ww. warunków, może otrzymywać zasiłek macierzyński, to nie korzysta ona – przynajmniej w taki sposób, w jaki robią to osoby zatrudnione – z urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego. Dlatego też w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego matka-przedsiębiorca może nadal prowadzić działalność bez obawy o utratę świadczenia. W takim przypadku obowiązkowo musi ona opłacać składkę zdrowotną – za wyjątkiem sytuacji, w której zasiłek macierzyński nie przekracza kwoty 1000 zł, odpowiadającej kwocie świadczenia rodzicielskiego. Zwolnienie ze składki zdrowotnej – w tej sytuacji bardzo korzystne – dotyczyć może tych pań, które korzystają z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne w ramach Małego ZUSu bądź Małego ZUSu Plus, czyli w pierwszych latach prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorczyni nie ma natomiast obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ponieważ są one opłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych ze względu na pobieranie zasiłku macierzyńskiego. Aby jednak faktycznie miało to miejsce, należy dopełnić formalności, tj. wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych od pierwszego dnia pobierania zasiłku macierzyńskiego (korzystając w tym celu z formularza ZUS ZWUA), a następnie, po uzyskaniu prawa do zasiłku macierzyńskiego, zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (na formularzu ZUS ZZA).

Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego, jak wskazano wcześniej, ciąży na ZUS. Niemniej, jeśli przedsiębiorczyni ma taką wolę, może na własny wniosek możesz przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych. W takiej sytuacji nie powinna ona się z nich wyrejestrowywać.

Jak wynika z powyższego, również przedsiębiorcy mogą korzystać z zasiłku macierzyńskiego. Zwłaszcza w przypadku planów powiększenia rodziny warto rozważyć wcześniejsze zabezpieczenie pierwszych tygodni po porodzie, by brak stałego źródła dochodu nie spędzał młodej matce snu z powiek – tak bardzo wtedy potrzebnego.

Patrycja Reksulak, Kancelaria Mentzen

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odprawy pracownicze w 2025 r.

Odprawy pracownicze w 2025 r. są bardzo różnorodne. Kwoty i zasady wypłaty świadczeń finansowych różnią się oczywiście od sytuacji, w jakiej znajdzie się pracownik, ale też od zawodu jaki wykonuje. Poniżej opis kilku przykładowych odpraw, jakie może uzyskać pracownik.

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić?

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12 tys. zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 roku może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

REKLAMA

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku. Od umów zlecenia i działalności gospodarczej będą zależeć uprawnienia pracownicze

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

REKLAMA

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

REKLAMA