Zmiana czasu na zimowy 2024. Kiedy co roku przestawiamy zegarki? [ZASADA]

• Zmiana czasu w Polsce
• Kiedy jest zmiana czasu na zimowy 2024? [ZASADA]
• Jak zmiana czasu na zimowy wpływa na pracę w nocy?
• Dodatek za pracę w nocy z 26 na 27 października 2024 roku

Zmiana czasu w Polsce

Dlaczego zmienia się czas? Zmiana czasu na letni miała na celu dostosowanie życia ludzkiego do jak najefektywniejszego wykorzystania światła słonecznego. To nic innego jak podział pory snu na porę nocną i pory aktywności fizycznej na porę dzienną. Chodziło m.in. o oszczędność energii elektrycznej. Po angielsku czas letni nosi nazwę DST czyli Daylight Saving Time. Wiemy już więc, dlaczego wiosną wprowadza się czas letni. Z tych samych przyczyn jesienią wraca się do czasu standardowego, środkowoeuropejskiego, czyli tzw. zimowego. Ze względu na to, że dni stają się krótsze i by wydłużyć w ten sposób czas, kiedy nie zapala się światła wieczorem.

Kiedy jest zmiana czasu na zimowy 2024? [ZASADA]

Zmiany czasu z letniego na zimowy dokonuje się jesienią każdego roku w Polsce. Data zmiany czasu jesienią to zawsze ostatnia niedziela października. W 2024 roku zmiany czasu na zimowy dokonuje się 27 października. Zmiany czasu dokonuje się w nocy z soboty 26 października na niedzielę 27 października. O której godzinie przestawia się zegarki? Jesienią czas przestawia się do tyłu czyli wskazówki cofa się z godz. 3:00 na godz. 2:00 w nocy. Śpimy krócej czy dłużej? Zmiana czasu na zimowy oznacza, że śpimy dłużej o jedną godzinę. To tzw. dodatkowa godzina snu.

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026 czas letni środkowoeuropejski odwołuje się dnia 27 października 2024 roku o godzinie 3 minut 00 czasu letniego środkowoeuropejskiego (o godzinie 1 minut 00 uniwersalnego czasu koordynowanego UTC(PL)). Dalej w ust. 2 i 3 czytamy:

„2. Odwołanie czasu letniego środkowoeuropejskiego polega na zmianie wskazań zegarów z godziny 3 minut 00 tego czasu na godzinę 2 minut 00, która będzie godziną początkową czasu środkowoeuropejskiego.
3. Czas od godziny 2 minut 00 do godziny 3 minut 00 czasu środkowoeuropejskiego będzie się oznaczać dodatkową literą „a” (godzina 2a minut 01 do godziny 3a minut 00), po czym nastąpi godzina 3 minut 01 czasu środkowoeuropejskiego.”

Jak zmiana czasu na zimowy wpływa na pracę w nocy?

Zmiana czasu z letniego na zimowy to zawsze pole do wątpliwości dla pracowników i niektórych kadrowych. Czy wraz z cofnięciem wskazówek zegara z 3:00 na 2:00 powstają nadgodziny przy pracy w nocy? Jak zrekompensować pracownikowi tę dodatkową godzinę pracy? 

Jak już zostało wspomniane sytuacja powstania dodatkowej godziny pracy dotyczy tylko pracowników wykonujących swoją pracę w porze nocnej, ponieważ właśnie wtedy dochodzi do zmiany czasu. Zgodnie z ogólną zasadą prawa pracy, pracownik ma prawo do wynagrodzenia za pracę wykonaną, a więc także za tę dodatkową godzinę pracy w nocy zmiany czasu.

Jeśli pracownik w tej dobie pracowniczej wykonuje pracę przez 12 godzin, 16 godzin lub 24 godziny i wskutek zmiany czasu dochodzi mu dodatkowa godzina pracy, świadczy pracę w godzinach nadliczbowych. Odpowiednio za 13, 17 i 25 godzin pracy wypłaca się mu normalne wynagrodzenie oraz odpowiednio za 13.,17. i 25. godzinę pracy otrzymuje dodatek lub czas wolny.

Gdy dochodzi do przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy, pracodawca zobowiązany jest do wypłaty 100% dodatku do wynagrodzenia. Wyjątkiem jest udzielenie za te nadgodziny czasu wolnego.

Polecamy: Wynagrodzenia 2024. Rozliczanie płac w praktyce

Dodatek za pracę w nocy z 26 na 27 października 2024 roku

Dodatkowo pracownikowi wykonującemu pracę w nocy zmiany czasu na zimowy należy się oczywiście dodatek za pracę w nocy za każdą przepracowaną godzinę. Jeśli normalnie pracuje w nocy 8 godzin, czy w nocy z 26 na 27 października 2021 r. otrzyma dodatek nocny za 9 godzin pracy? Nie, ponieważ pora nocna obejmuje tylko 8 godzin i tylko za ten czas należy się dodatek. Pracodawca powinien doprecyzować, które 8 godzin w przedziale 21:00-7:00 stanowią w jego zakładzie pracy porę nocną.