REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odprawy z ustawy o zwolnieniach grupowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Przedsiębiorcy rozwiązujący umowę o pracę z pracownikami z przyczyn nieleżących po stronie zatrudnionych muszą wypłacić im odprawę pieniężną, pod warunkiem że zatrudniają co najmniej 20 osób.

Przepisy ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.), popularnie zwanej ustawą o zwolnieniach grupowych, nie dotyczą małych zakładów pracy. Aby zakład pracy objęty był przepisami ustawy, musi zatrudniać minimum 20 pracowników. Zakłady spełniające ten wymóg są zobowiązane do wypłacania odpraw pieniężnych pracownikom zwalnianym z przyczyn dotyczących pracodawcy, takich jak likwidacja stanowiska pracy czy sytuacja finansowa pracodawcy.

REKLAMA

Przy zwolnieniu indywidualnym

REKLAMA

Niektórzy pracodawcy pozostają w błędnym przeświadczeniu, że zwalniając jednego pracownika, nie podlegają obowiązkowi wypłacenia odprawy z ustawy o zwolnieniach grupowych. Tak jednak nie jest, gdyż obowiązek wypłacenia odpraw nie dotyczy wyłącznie zwalnianych grupowo, ale również zwalnianych indywidualnie (nawet pojedynczych) pracowników.

Na prawo do otrzymania odprawy nie ma wpływu sposób rozwiązania umowy. Umowa nie musi być jedynie wypowiedziana przez pracodawcę. Odprawa będzie należna również w sytuacji zakończenia pracy na mocy porozumienia stron, jeżeli powodem rozstania są przyczyny leżące po stronie pracodawcy.

Odprawa a brak przyczyny w wypowiedzeniu

Pracodawca nie musi podawać przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę w przypadku pracowników zatrudnionych na czas określony lub na okres próbny. Pracownikom tym mimo to może przysługiwać odprawa z ustawy o zwolnieniach grupowych. O prawie do odprawy decyduje rzeczywisty powód rozwiązania umowy. Jeżeli są to np. względy ekonomiczne, to odprawa będzie przysługiwała zwalnianym z tego powodu pracownikom, choćby pracowali w firmie dopiero kilka tygodni i na okres próbny.

Nieprzyjęcie nowych warunków pracy i płacy

REKLAMA

Przyczyny leżące po stronie pracodawcy mogą być także powodem wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Jeżeli pracownik nie przyjmie nowych warunków, to umowa o pracę rozwiąże się wraz z upływem okresu wypowiedzenia. Pracodawcy, wypowiadając pracownikom warunki zatrudnienia z przyczyn leżących po swojej stronie, często nie zdają sobie sprawy, że nieprzyjęcie nowych warunków przez pracownika i rozwiązanie umowy pociąga za sobą konieczność wypłacenia pracownikowi odprawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy jednak pamiętać, że w wyjątkowych przypadkach, zdaniem Sądu Najwyższego, odmowa przyjęcia zaproponowanych warunków może być potraktowana jako współprzyczyna rozwiązania stosunku pracy i wówczas pracownik nie będzie miał prawa do odprawy (wyrok z 9 listopada 1990 r., I PR 335/90).

Wysokość odprawy

Pracownikowi zwalnianemu z przyczyn go niedotyczących przez zakład pracy objęty przepisami ustawy o zwolnieniach grupowych, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

• 1-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

• 2-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

• 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

WAŻNE!

O wysokości odprawy decyduje zakładowy staż pracy.

Nie ma znaczenia fakt, że pracownik został już kiedyś zwolniony przez danego pracodawcę i była mu już wcześniej wypłacona odprawa. Jeżeli ponownie zostanie zatrudniony przez tę samą firmę, to w razie ponownego zwolnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy trzeba mu znów wypłacić odprawę. Do ustalenia jej wysokości należy wliczyć także staż zakładowy z poprzedniego okresu zatrudnienia.

Przykład

Jerzy G. pracował w latach 90. przez 6 lat w hucie Metalex, po czym został zwolniony w ramach zwolnień grupowych i otrzymał odprawę pieniężną. 1 stycznia 2006 r. ponownie podjął pracę w tej hucie. Pracodawca wypowiedział mu umowę w ostatnim tygodniu maja br. w związku z likwidacją jego stanowiska pracy. Umowa pana Jerzego rozwiąże się z końcem sierpnia 2008 r. Okres poprzedniego zatrudnienia w tej firmie trzeba zsumować z bieżącym zatrudnieniem w celu ustalenia wysokości odprawy. Ponieważ łączny staż zakładowy pracownika wynosi ponad 8 lat, to należy mu się odprawa w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia.

Z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 9 lipca 1992 r. wynika, że do okresu zatrudnienia, od którego jest uzależniona wysokość odprawy, nie wlicza się okresu, o który skrócono wypowiedzenie na podstawie art. 361 k.p. (I PZP 20/92, OSNC 1993/1-2/2).

Sposób obliczenia odprawy

Wysokość odprawy należy ustalać według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 9 maja 2000 r. (III ZP 12/00, OSNP 2000/22/806), ustalając wysokość odprawy, nie należy wykonywać jednak działań przewidzianych w § 18-19 rozporządzenia z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.). Powinno się ustalić jedynie podstawę odprawy (tak jak podstawę ekwiwalentu) i pomnożyć przez właściwą liczbę miesięcy, np. 2 w przypadku odprawy w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia.

Przykład

Ernest J. otrzymuje stałe wynagrodzenie w kwocie 2000 zł. Ponadto przysługują mu miesięczne prowizje. Zakład pracy wypowiedział panu Ernestowi umowę o pracę w kwietniu br. z przyczyn ekonomicznych. Umowa rozwiązała się 31 lipca 2008 r. Panu Ernestowi przysługuje odprawa w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia, gdyż przepracował w tym zakładzie 10 lat. Prowizje pana Ernesta z ostatnich 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozwiązania umowy wynosiły: za kwiecień 800 zł, za maj 1500 zł i za czerwiec 1000 zł.

Odprawę trzeba wyliczyć w następujący sposób: {2000 zł + [ (800 zł + 1500 zł + 1000 zł): 3]} × 3 = [2000 zł + (3300 zł : 3) ] × 3 = (2000 zł + 1100 zł) × 3 = 9300 zł.

Ustawodawca w art. 8 ust. 4 ustawy o zwolnieniach grupowych ogranicza wysokość odprawy do równowartości 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w roku rozwiązania stosunku pracy. W 2008 r. ograniczenie to wynosi 16 890 zł. Jest to przepis szczególny wobec ogólnej regulacji dotyczącej liczenia odpraw. Pracodawca ma więc prawo obniżyć wysokość odprawy naliczonej jako np. 3-miesięczne wynagrodzenie do wysokości tego limitu.

Arkadiusz Mika

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

REKLAMA

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

REKLAMA

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA