REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy ma miejsce dyskryminacja bezrobotnych związkowców?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Czy ma miejsce dyskryminacja bezrobotnych związkowców?
Czy ma miejsce dyskryminacja bezrobotnych związkowców?
East News

REKLAMA

REKLAMA

Dnia 18 sierpnia 2022 r. na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelski (RPO) ukazała się informacja o wystąpieniu RPO do Głównego Inspektora Pracy (GIP). Chodzi o prawa członków związków zawodowych. Zdaniem RPO związkowcy powinni mieć zapewnioną ochronę ciągłości członkostwa w związku zawodowym w okresie między rozwiązaniem stosunku pracy a formalnym uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej.

Bezrobotny związkowiec jakie prawa?

Przepis art. 2 ust. 4 ustawy z dnia z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych Dz.U.2022.854 t.j., dalej: ustawa) wskazuje, że osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu zachowują prawo przynależności do związków zawodowych, a jeśli nie są członkami związków zawodowych, mają prawo wstępowania do związków zawodowych w przypadkach i na warunkach określonych statutami związków.

REKLAMA

Dyskryminacja w mBanku?

Do RPO wpłynął wniosek od Niezależnego Związku Zawodowego Pracowników mBank S.A., w zakresie interpretacji art. 2 ust. 4 ustawy. Związki uważaj, że przepis ogranicza prawa osób należących do związków zawodowych w okresie między rozwiązaniem stosunku pracy a chwilą formalnego uzyskania statusu osoby bezrobotnej w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu. Statusu osoby bezrobotnej nie uzyskuje się bowiem od razu, od dnia rozwiązania stosunku pracy. Brak zatem przesłanki ciągłości bycia członkiem związku zawodowego, a zdaniem związkowców pracodawcy wykorzystują tą lukę prawną.

Co może zrobić RPO?

RPO wystąpił do GIP o pomoc w interpretacji przepisów i zajęcie stanowiska w sprawie, ponieważ RPO ma prawo wystąpienia z pośrednią inicjatywą ustawodawczą w celu zmiany danego przepisu czy ustawy, w tym przypadku sformułowania przepisu art. 2 ust. 4 ustawy. Co ważne, RPO ma też prawo skierowania do Sądu Najwyższego wniosku o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie.

Czy istnieje pełne prawo zrzeszania się w związkach zawodowych?

Konwencja nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych przyjęta w San Francisco dnia 9 lipca 1948 r. chroni uprawnienia członków związków zawodowych. Podobnie Europejska Konwencja Praw Człowieka uszczegóławia, że prawo do tworzenia związków zawodowych oraz przystępowania do nich przysługuje każdemu. Oczywiście, na gruncie prawa krajowego, ustawa zasadnicza – Konstytucja RP – zapewnia wolność zrzeszania się w związkach zawodowych. Zakres wolności zrzeszania się w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców oraz innych wolności związkowych może podlegać tylko takim ograniczeniom ustawowym, jakie są dopuszczalne przez wiążące Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe. Skoro więc art. 11 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka precyzuje, że prawo do tworzenia związków zawodowych oraz przystępowania do nich przysługuje każdemu, to na gruncie prawa polskiego, zdaniem RPO może istnieć łamanie ww. praw. RPO wskazał w swoim piśmie liczne wyroki TSUE dot. uprawnień związkowych.

Stanowisko Sądu Najwyższego w sprawie bezrobotnych związkowców – jakie?

Co ciekawe, już jest uchwała Sądu Najwyższego w podobnej sprawie. SN potwierdził, że osoby bezrobotne w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu nie mają prawa tworzenia związków zawodowych (uchw. SN z 10.1.1992 r., I PZP 63/91). Sąd wskazał, że: „Próba rozszerzającej wykładni, rozciągającej prawo tworzenia związków zawodowych także na osoby bezrobotne, musiała by być dokonana wbrew wyraźnemu brzmieniu ustawy. (...) dostrzegając możliwość wytworzenia się sytuacji, w której interesy bezrobotnych nie będą właściwie bronione przez pracownicze związki zawodowe. Nie można bowiem nie dostrzegać sprzeczności interesów tych grup. (…) Ograniczenie prawa koalicji osób bezrobotnych było świadomym posunięciem ustawodawcy.”. Sąd zaznaczył jednak, że osoby bezrobotne są "ludźmi pracy", jako osoby dążące do wykonywania stale, zarobkowo i samodzielnie pracy w ramach pracowniczego statusu prawnego. Jest to zgodne z Konstytucją RP, ale SN wskazał, że wyłączenie przez ustawę „(…) możliwości tworzenia przez bezrobotnych związków zawodowych i ograniczenie ich prawa koalicji tylko do utrzymania przynależności i możliwości wstępowania do związków zawodowych nie jest sprzeczne z Konstytucją.”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy dochodzi do dyskryminacji ze względu na wiek?

Istnieje jeszcze jeden problem, który należy rozważać na gruncie art. 2 ust. 4 ustawy. Chodzi o korelację pomiędzy pełnoletniością a uzyskaniem statusu bezrobotnego. Taki status można uzyskać dopiero po ukończeniu 18 roku życia, podczas gdy, osoby poniżej 18 roku życia mogą podejmować zatrudnienie oraz przystępować do związków zawodowych. W takim razie po zakończeniu stosunku pracy, osoby niepełnoletnie nie będą wstanie skorzystać z dalszego członkostwa w związku, jako osoby bezrobotne, bo nie będą mogli uzyskać statusu takiego bezrobotnego. Tak więc, osoby, które nie ukończyły 18 lat (nawet te, które nabyły pełnoletniość wskutek zawarcia małżeństwa) nie posiadają podstaw prawnych związkowych i są nierówno traktowane oraz dyskryminowane ze względu na wiek.

Wszystko to, pomimo Konstytucyjnej zasady równości wobec prawa i niedyskryminacji kogokolwiek w zatrudnieniu.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U.2022.854 t.j.)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

REKLAMA

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością do zmiany

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

Czerwiec 2025: dni wolne, godziny pracy

Czerwiec w 2025 roku – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

REKLAMA

Controlling personalny a prawo – gdzie kończy się analiza, a zaczyna odpowiedzialność

W epoce cyfrowej, gdzie dane pracownicze są coraz bardziej dostępne i kuszące do analizy, controlling personalny staje przed zadaniem nie tylko liczenia, ale także… rozumienia granic, których nie wolno przekroczyć. Odpowiednie systemy controllingowe (BI i EPM/CPM) mogą tu być nie tylko narzędziem, ale też gwarantem zgodności z prawem – o ile są mądrze skonfigurowane i używane.

Wyrok NSA: e-mail pracodawcy o zakończeniu pracy przez pracownika - czy to dozwolone?

Czy pracodawca może powiadomić o zakończeniu współpracy przez pracownika, czy nie narusza to jego danych osobowych? Czy jest to zgodne z RODO, z Kodeksem Pracy oraz z ustawą o ochronie danych osobowych? Sprawa trafiła na tle niniejszego zagadnienia aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA