REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Układ zbiorowy pracy jako źródło prawa pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Układ zbiorowy pracy jako źródło prawa pracy. / Fot. Fotolia
Układ zbiorowy pracy jako źródło prawa pracy. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks pracy nie jest jedynym źródłem prawa pracy. Źródłem prawa pracy są również inne ustawy i wydane na ich podstawie akty wykonawcze, źródłem prawa pracy mogą stać się również postanowienia układu zbiorowego pracy.

Układ zbiorowy = porozumienie

Układ zbiorowy pracy jest formą porozumienia dokonywanego w wyniku dwustronnych rokowań pracodawcy i zakładowej organizacji związkowej. Uzgodnione przez strony warunki pracy i płacy stają się źródłem prawa pracy.

REKLAMA

Rokowania te mogą być prowadzone zarówno na poziomie zakładowym jak i ponadzakładowym. O tym jaki układ zostanie zawarty, decydują wyłącznie strony uprawnione do zawarcia układu. W praktyce może zdarzyć się tak, ze pracodawca będzie objęty zarówno układem zakładowym oraz ponadzakładowym albo tylko jednym z nich.

Postanowienia układu zbiorowego  nie mogą być mniej korzystne niż ogólne przepisy prawa pracy, natomiast postanowienia zakładowego układu zbiorowego nie mogą być mniej korzystne niż postanowienia ponadzakładowego układu zbiorowego.

Zobacz produkt: KODEKS PRACY 2015 z komentarzem + CD

Co oznacza, że strony układu nie mogą dokonywać mniej korzystnych regulacji dotyczących uprawnień i świadczeń pracowników niż przewidują to postanowienia układu ponadzakładowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podstawą zawierania układu zbiorowego pracy jest dział 11 Kodeksu pracy. Układ zbiorowy pracy określa prawa i obowiązki stron stosunku pracy i jest tworzony dla pracowników. Mimo to mogą nim być objęte również osoby zatrudnione na innej podstawie niż stosunek pracy, np. zleceniobiorcy lub osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło. Odrębną grupę osób, która może być objęta układem, stanowią byli pracownicy – renciści i emeryci. W odniesieniu do nich regulacja układowa może dotyczyć prawa do rożnego rodzaju świadczeń.

Zapraszamy na FORUM

Wyłączenia z regulacji układowej

REKLAMA

Postanowienia układu zbiorowego pracy dotyczą wszystkich pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy objętym postanowieniami układu, chyba że strony układu postanowią inaczej. Wyłączeniu spod postanowień układu może podlegać np. określona grupa pracowników wyodrębniona ze względu na charakter pracy lub wykonywany zawód. Jeśli strony postanowią o wyłączeniu pewnej grupy pracowników, to postanowienia układu nie będą dotyczyły tej grupy osób w całości. Oczywiście będą miały do nich zastosowanie ogólne przepisy prawa pracy.

Często można spotkać się z wyłączeniem z woli stron, grupy pracowników zaliczanych do kadry kierowniczej w części dotyczącej warunków wynagradzania. Nie dotyczy to jednak osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz osób zarządzających zakładem pracy na innej podstawie niż stosunek pracy, których zasady wynagradzania z mocy przepisów nie mogą być określone w zakładowym układzie zbiorowym pracy.

Przepisy Kodeksu pracy wyraźnie wskazują podmioty, dla których układ zbiorowy pracy nie może być zawierany. Układu nie zawiera się dla:

  • członków korpusu służby cywilnej,
  • pracowników urzędów państwowych zatrudnionych na podstawie mianowania i powołania,
  • pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, mianowania i powołania w urzędach marszałkowskich, starostwach powiatowych, urzędach gminy, biurach związków jednostek samorządu terytorialnego oraz ich odpowiednikach, jak i jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego,
  • sędziów i prokuratorów.

Dokonanie zmian w zakładowym układzie zbiorowym pracy

Podstawa prawna:

  • - art. 239, 241 26,  dział jedenasty Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Skrócony tydzień pracy może być tragiczny dla gospodarki, firm i społeczeństwa

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. 15 września kończy się nabór firm i instytucji do projektu.

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

REKLAMA

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

REKLAMA