REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy związkowcy chcą kontrolować sztuczną inteligencję?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy związkowcy chcą kontrolować sztuczną inteligencję?
Czy związkowcy chcą kontrolować sztuczną inteligencję?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy związki zawodowe będą mogły żądać od pracodawcy informacji na temat działania sztucznej inteligencji w zakresie zatrudniania pracowników?
rozwiń >

Projekt zmian

15 września 2022 r. do Sejmu RP wpłynął komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych (druk nr 2642, dalej: projekt). Projekt jest krótki i zawiera tylko jedno postanowienie. Zmiana ma być wprowadzona w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 854, dalej: ustawa o związkach zawodowych). Prace nad projektem postępują, ponieważ 28 września 2022 r. skierowano projekt do I czytania do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

REKLAMA

Autopromocja

Jakie zmiany w ustawie o zawiązkach zawodowych?

Projektodawca proponuje, aby w art. 28 w ust. 1 w pkt 4 kropkę zastąpić średnikiem i dodać pkt 5 w brzmieniu:

„5) parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.”.

Jakie są obowiązki informacyjne pracodawcy wobec związków zawodowych?

W zmianie przepisów chodzi o rozszerzenie obowiązków pracodawcy, który aktualnie w ramach obowiązującego art. 28 ustawy o związkach zawodowych jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących:

1) warunków pracy i zasad wynagradzania;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;

3) stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;

4) działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian; stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia; działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

Właśnie po punkcie 4) projektodawca chce dodać ww. punkt 5) dot. przekazywania informacji dotyczących parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.

Ile czasu ma pracodawca na udzielenie informacji?

Pracodawca udziela zakładowej organizacji związkowej ww. informacji w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku związków.

Uzasadnienie zmian

Projektodawca w uzasadnieniu wprowadzenia zmian wskazuje, że: „od uchwalenia ustawy o związkach zawodowych upłynęło ponad trzydzieści lat i sposób funkcjonowania zakładów pracy znacząco się zmienił. Dziś pracownicy mogą nigdy nie spotkać swojego przełożonego – w sytuacjach skrajnych przełożony znajduje się wręcz na innym kontynencie. Ich praca jest nadzorowana, regulowana i oceniana przez algorytmy, coraz powszechniej z wykorzystaniem mechanizmów tzw. sztucznej inteligencji. Tworzy to sytuacje, w których pracownik nie zna norm pracy, jakie są wobec niego stosowane czy zasad, wedle których jest oceniany - pracuje więc coraz ciężej w obawie przed utratą części wynagrodzenia bądź zwolnieniem z pracy. Taka asymetria informacyjna sprzyja wyzyskowi i omijaniu przepisów Kodeksu Pracy. Celem proponowanej nowelizacji jest adaptacja ustawy do zmieniających się realiów technologicznych”.

Kogo będą dotyczyły zmiany?

REKLAMA

Zmiany będą w głównej mierze dotyczyły pracowników zatrudnionych w ramach platform internetowych (np. Uber czy Glovo), ale też osób, które nie mają zawartej umowy o pracę. Dlaczego? Ustawa o związkach zawodowych dot. osób wykonujących pracę zarobkową – należy przez to rozumieć pracownika lub osobę świadczącą pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia, oraz ma takie prawa i interesy związane z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy. Samozatrudnieni i zatrudnieniu na podstawie umów cywilnoprawnych też otrzymają ochronę. Muszą być jednak zrzeszeni czy reprezentowani przez związek zawodowy.

Oczywiście zmiany będą też dotyczyły podmiotów zatrudniających, jednak wydaje się, że bardziej dużych (nawet globalnych) przedsiębiorstw, niż mikro, małych i średnich. Z systemów sztucznej inteligencji i ze specjalnych elektronicznych platform zatrudnienia i tzw. Cyfryzacji zatrudnienia częściej korzystają bowiem duże przedsiębiorstwa, które świadczą różnego rodzaju usługi. Jednak projektowane przepisy dotyczą przedsiębiorców niezależnie od ich wielkości, w związku z czym nie zachodzi zjawisko dyskryminacji określonej grupy przedsiębiorców.

Konsultacje nad projektem

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie wypowiedziało się o projekcie. Podobnie Główny Inspektor Pracy w swojej opinii z dnia 14 października 2022 r. wskazał, że konieczne jest uregulowanie wpływu sztucznej inteligencji (zarządzania algorytmicznego) na zatrudnienie. Podkreśla jednak, że zaproponowana regulacja jest wycinkowo, a temat nowych technologii w prawie pracy trzeba potraktować kompleksowo. Zdaniem GIP sformułowanie: „parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy” jest niedookreślone, co może w praktyce rodzić problemy interpretacyjne. Konieczna jest więc szersza debata na ww. problemami.

Kiedy mają wejść w życie zmiany?

Zgodnie z projektem, ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Podstawa prawna:

Projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych (druk nr 2642)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Refleksja i działanie – pomiędzy operą i neuronauką. Bezpłatny warsztat inspiracyjny

Serdecznie zapraszamy na warsztat inspiracyjny Refleksja i działanie – pomiędzy operą i neuronauką, którego celem jest pokazanie, że siłami kształtującymi świat przeżyć człowieka jest wielowariantowe kształtowanie się cyklu nieustannego przechodzenia od refleksji do działania i doprowadzanie działania do portu refleksji.

Zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł. Będzie coroczna waloryzacja!

Rząd pracuje nad przepisami mającymi zmienić wysokość zasiłku pogrzebowego. Projekt ustawy zakłada wzrost do 7000 zł. Zasiłek będzie też corocznie waloryzowany.

Za pracę w święto przysługuje wynagrodzenie. Oprócz tego dzień wolny lub dodatek – albo dodatki - do wynagrodzenia

Przepisy jasno określają, kiedy możliwa jest praca w święto. Pracownikowi przysługuje wtedy, oprócz wynagrodzenia, czas wolny od pracy lub dodatek – albo dodatki - do wynagrodzenia. Jakie są zasady rekompensaty pracownikowi pracy w święto?

Podwyżki 10%: Tylko świadczenie pielęgnacyjne (3287 zł) i pensja minimalna (4666 zł). Pozostali 5% albo brak podwyżki [Zmiany 2025 r.]

W trakcie kolejnych miesięcy 2024 r. okazało się, że sytuacja budżetu nie jest tak dobra jak wydawało się jeszcze na początku roku. Budżet dobiły koszty powodzi. W efekcie rząd wstrzymał większość podwyżek, które były zależne od decyzji premiera (np. zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia rodzinne) i zaproponował 5% podwyżki sferze budżetowej. W tej sytuacji najwięcej w 2025 r. zyskają osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne i pensję minimalną - pieniądze dla nich zostaną zwaloryzowane o 10% (bo wynika to z przepisów prawa). 

REKLAMA

Komunikat ZUS: Ograniczenie w dostępie do strony eskladka.pl

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniu w dostępie do strony eskladka.pl.

Czy uwzględniać dodatek motywacyjny w podstawie zasiłku chorobowego i trzynastki

Czy dodatek motywacyjny dla pracowników pomocy społecznej powinien być uwzględniany w podstawie zasiłku chorobowego? Czy ten dodatek należy uwzględniać w podstawie dodatkowego wynagrodzenia rocznego, tzw. „trzynastki”?

Rodzice będą składali oświadczenia o niekaralności. Odpowiedzialność karna za brak oświadczenia

Będzie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Ministerstwo Sprawiedliwości chce, żeby rodzice biorący udział w wycieczkach szkolnych składali oświadczenia o niekaralności. Oświadczenie zastąpi zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego.

Co miesiąc 1000 zł z wyrównaniem od października. MRPiPS przygotowało nowelizację przepisów

Do 1000 zł wzrośnie wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do świadczeń, do których prawo przysługuje od 1 października 2024 r. Projekt nowelizacji przepisów w tym zakresie przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA

6211 zł - 4666 zł brutto daje 1545 zł. Pensja nauczyciele (+5%) a pensja minimalna (+10%). Większa różnica za kilka lat

W 2025 r. nauczyciel dyplomowany zarobi z pensji podstawowej około 6211 zł brutto (podwyżka 5%) - nie uwzględniamy dodatków. Pensja minimalna to 4666 zł (podwyżka 10%). Różnica wynosi wynosi 1545 zł brutto. Nauczyciele podnoszą, że nigdy nie będą mieli odpowiednio zwiększonych wynagrodzeń. Nie można usunąć nędzy ostatnich 10 lat, jeżeli pensja minimalna - rok w rok - będzie rosła szybciej niż pensja nauczycielska.  Na poziomie netto jest to 4 564,12 zł (nauczyciel bez PPK) wobec 3510,92 zł (pensja minimalna bez PPK) - różnica około 1053,2 zł. Nauczyciele starają się zwiększyć tą różnicę.

Dodatek dopełniający. Wniosek złożą także kierownicy ośrodków pomocy społecznej oraz dyrektorzy centrów usług społecznych

Wniosek o dodatek dopełniający dla osoby uprawnionej do renty socjalnej, całkowicie niezdolnej do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, będzie składany nie tylko przez osobę ubiegającą się o to świadczenie lub jej przedstawiciela ustawowego. Wnioski będą mogli także składać kierownicy ośrodków pomocy społecznej oraz dyrektorzy centrów usług społecznych.

REKLAMA