Zmiana wynagrodzenia a ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

Od 1 października 2017 r. w naszej firmie obowiązuje nowy system wynagradzania pracowników działu handlowego. Obniżone zostały stałe wynagrodzenia miesięczne tych osób i wprowadziliśmy miesięczną premię uzależnioną od wyników sprzedaży, której wcześniej pracownicy nie otrzymywali. Wynagrodzenia stałe wypłacamy w tym samym miesiącu, a premie 5. dnia następnego miesiąca. Jak obliczyć wysokość ekwiwalentu za urlop, do którego jeden z wieloletnich pracowników tego działu nabędzie prawo w listopadzie 2017 r. – pyta Czytelnik z Kielc.

Autopromocja

Ustalając ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, stałe składniki wynagrodzenia należy uwzględnić w kwocie należnej w listopadzie 2017 r. Należy przyjąć, że premia stanowiąca składnik zmienny, którą wypłacą Państwo za październik 2017 r. w listopadzie 2017 r., nie zostanie uwzględniona w podstawie ekwiwalentu.

Sposób uwzględniania w podstawie wymiaru ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy składników wynagrodzenia jest różny, uzależniony od rodzaju tych składników, tj. czy mają charakter stały, czy zmienny. Istotne jest również to, czy dany składnik nie znajduje się w katalogu świadczeń wyłączonych z podstawy wymiaru ekwiwalentu określonych w § 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop(dalej: rozporządzenie urlopowe), np. jednorazowe i nieregularne wypłaty za spełnienie określonego zadania, tzw. premie uznaniowe nieposiadające roszczeniowego charakteru, świadczenia w naturze.

Polecamy książkę: Dokumentacja kadrowa. Wzory dokumentów i wyjaśnienia

Autopromocja

Webinarium: Sygnaliści w dokumentacji pracodawcy – wzory prawidłowych zapisów

Sprawdź

Sposób uwzględniania składników wynagrodzenia przysługujących za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc

Rodzaj składnika	Sposób uwzględniania w podstawie wymiaru ekwiwalentu Autopromocja Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia Sprawdź
składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości	w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu Autopromocja Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych Sprawdź
składniki zmienne wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc	wypłacone w okresie 3 miesięcy (w przypadku znacznego wahania w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy) bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, w średniej wysokości z tego okresu. W razie zmiany w tych składnikach wynagrodzenia lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian.

W składnikach zmiennych mogą zachodzić zmiany, np. ich wysokości, sposobu ustalania, może też dojść do rezygnacji z wypłacania tych składników przez pracodawcę. Każda tego rodzaju zmiana powoduje, że podstawę wymiaru ekwiwalentu należy ustalić powtórnie, uwzględniając te zmiany. Zatem należy przeliczyć składniki zmienne wypłacone w całym okresie 3 lub maksymalnie 12 miesięcy, mimo że w tym czasie pracownik np. otrzymał je w innej wysokości (niższej lub wyższej). W przypadku gdy takie składniki nie zostały wypłacone (nie przysługiwały) w okresie poprzedzającym powstanie prawa do ekwiwalentu, pracownik otrzyma je w przyjętym u pracodawcy terminie płatności.

Przepisy rozporządzenia urlopowego nie regulują sytuacji, w której pracownikowi nie wypłacono w okresie odpowiednio 3 miesięcy lub nie dłuższym niż 12 miesięcy zmiennych składników wynagrodzenia. Wobec tego należy przyjąć, że nie zostaną one uwzględnione w podstawie wymiaru ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Funkcjonuje też inny pogląd, zgodnie z którym w takiej sytuacji składniki zmienne należy uwzględnić z miesiąca nabycia prawa do ekwiwalentu (§ 16 ust. 3 rozporządzenia urlopowego). Jest to rozwiązanie korzystniejsze dla pracownika. Dla porządku warto, aby rozwiązania korzystniejsze dla pracownika w tym zakresie wynikały z przepisów wewnątrzzakładowych. Należy mieć na względzie, że takie korzystniejsze rozwiązania w zakresie ustalania wysokości ekwiwalentu dotyczą wszystkich pracowników.

Ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:

Krok 1. dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń - stałego i ustalonego ze składników zmiennych - przez współczynnik ekwiwalentowy (w 2017 r. współczynnik wynosi 20,83 dla pełnego wymiaru czasu pracy; w przypadku niepełnego etatu współczynnik należy proporcjonalnie obniżyć);

Krok 2. dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika;

Krok 3. mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.

PRZYKŁAD

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

Załóżmy, że pracownik, o którym mowa w pytaniu, z końcem listopada 2017 r. nabędzie prawo do ekwiwalentu za 10 dni (80 godz.) urlopu wypoczynkowego. Osoba ta jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy, dla której właściwa jest 8-godzinna dobowa norma czasu pracy. Pracownik przepracował cały październik. Od 1 października 2017 r. pracownik ma prawo do stałego wynagrodzenia miesięcznego w wysokości 3800 zł (do 30 września 2017 r. wynosiło ono 4200 zł) oraz zmiennej premii od sprzedaży wypłaconej za październik w listopadzie w wysokości 780 zł.

Wariant 1.

Pracodawca ustalił ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wyłącznie na podstawie stałej stawki miesięcznej przysługującej pracownikowi w listopadzie. Ekwiwalent wyniósł 1824 zł i został obliczony następująco:

• 3800 zł : 20,83 = 182,43 zł

• 182,43 zł : 8 godz. = 22,80 zł

• 22,80 zł x 80 godz. = 1824 zł.

Premia w wysokości 780 zł zostanie wypłacona w listopadzie zgodnie z ustalonym terminem płatności.

Wariant 2.

Pracodawca ustalił ekwiwalent za urlop wypoczynkowy na podstawie stałej stawki miesięcznej przysługującej pracownikowi w listopadzie i premii wypłaconej w tym miesiącu. Ekwiwalent wyniósł 2199,20 zł i został obliczony następująco:

• (3800 zł + 780 zł) : 20,83 = 219,88 zł

• 219,88 zł : 8 godz. = 27,49 zł

• 27,49 zł x 80 godz. = 2199,20 zł.

Premia w wysokości 780 zł zostanie wypłacona w listopadzie zgodnie z ustalonym terminem płatności.

Podstawa prawna:

• art. 171 § 1, art. 173 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 962),

• § 6, § 14-19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353).