Honorarium z tytułu praw autorskich a składki

Honoraria (wynagrodzenia z tytułu korzystania z praw autorskich lub praw pokrewnych albo rozpo­rządzania tymi prawami) obejmują w szczególności:

• wynagrodzenie przekazywane autorowi lub arty­ście wykonawcy z tytułu korzystania z utworu lub artystycznego wykonywania przez podmio­ty wypłacające wynagrodzenie, jeżeli utwór lub artystyczne wykonanie zostały stworzone przez pracowników na podstawie umowy o pracę lub przez osoby fizyczne na podstawie umowy zle­cenia lub umowy o dzieło,
• wynagrodzenia (tantiemy) wypłacane twórcom lub artystom wykonawcom przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi,
• wynagrodzenia za opracowania naukowe i badawczo-rozwojowe wykonywane przez pra­cowników jednostek naukowych i jednostek badawczo-rozwojowych, stanowiące wykładnik działalności twórczej.

Honoraria obejmują także:

• wynagrodzenia i tantiemy wypłacane twórcom przez stowarzyszenia twórców,
• wynagrodzenia za opracowania naukowo­-badawcze i rozwojowe wykonywane przez pra­cowników placówek naukowych i szkół wyż­szych poza obowiązującym ich czasem pracy lub poza obowiązującym wymiarem zajęć - wyłącz­nie w zakresie prac twórczych.

Rekomendowany produkt: Prawo Pracy i ZUS

Honoraria a podatek dochodowy

Honoraria (np. za napisanie książki) wypłaca­ne z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych są kwalifikowane do źródła przycho­dów, jakim są prawa majątkowe. W odniesieniu do tego rodzaju przychodów określono specjalne zasady ustalania kosztów ich uzyskania, tj. w sto­sunku procentowym do wysokości osiągniętego przychodu. Możliwość ich zastosowania jest jed­nak uzależniona od łącznego spełnienia dwóch przesłanek:

• powstania utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz
• udzielenia przez twórcę licencji na korzystanie z danego utworu zamawiającemu, względnie rozporządzenia majątkowymi prawami autorski­mi do twórczego dzieła poprzez przeniesienie własności tych praw na zamawiającego.

Jeżeli przesłanki te są spełnione, koszty uzyska­nia tego rodzaju przychodu ustala się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, który należy pomniej­szyć o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Od 1 stycznia 2013 r. 50% koszty uzyskania przy­chodów z tytułu praw autorskich osiągnięte przez podatnika łącznie w roku podatkowym nie mogą przekroczyć kwoty 42 764 zł, tj. 1/2 kwoty stano­wiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej.

Utrzymano możliwość stosowania faktycznych kosztów uzyskania przychodu przekraczających 50%, jeżeli podatnik jest w stanie udowodnić, że takie koszty zostały przez niego poniesione. Podatnik będzie mógł je stosować, nawet jeżeli przekroczą one w roku podatkowym wprowadzo­ną 1 stycznia 2013 r. kwotę limitu, czyli 42 764 zł (art. 22 ust. 10 i 10a updof). Pracownik osiągający przychody z ww. tytułów będzie mógł złożyć zakładowi pracy, jako płatni­kowi, oświadczenie o rezygnacji ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów. W takim przypad­ku płatnik nie zastosuje podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono takie oświadczenie. Pracownik musi złożyć takie oświadczenie odrębnie dla każdego roku podat­kowego (art. 32 ust. 7 updof).

Zgodnie z art. 45 ust. 1 updof dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z innymi docho­dami opodatkowanymi na zasadach ogólnych. Należy je wykazać w zeznaniu rocznym składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia następnego roku. W tym samym terminie podatnicy są zobowiązani wpłacić należny z tego tytułu poda­tek dochodowy według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 updof. W trakcie roku podatkowego podatnik nie musi składać żadnych deklaracji ani płacić zaliczek na podatek. Podmiot (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna i jej jednostka orga­nizacyjna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej) wypłacający tego rodza­ju należności jako płatnik ma obowiązek obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18% należności pomniejszonej o:

• koszty uzyskania przychodów w wysokości 50%,
• składki na ubezpieczenia społeczne potrącone przez płatnika w danym miesiącu.

Tak wyliczoną zaliczkę należy przekazać w termi­nie do 20. dnia miesiąca następującego po mie­siącu, w którym ją pobrano, na rachunek urzę­du skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika.

Jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, zaliczkę należy wpłacić do urzędu skarbowego właściwe­go według siedziby płatnika, a gdy ten nie posia­da siedziby - według miejsca prowadzenia dzia­łalności. Ponadto w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnik jest zobowiązany przesłać podatnikowi oraz urzędo­wi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamiesz­kania podatnika, imienną informację o wysokości dochodu na druku PIT-11. W przypadku gdy pracownik, który jest autorem dzieła stanowiącego przedmiot prawa autorskiego, w ramach umowy o pracę otrzymuje oprócz wyna­grodzenia podstawowego również honorarium z tytułu korzystania przez twórcę z praw autorskich lub rozporządzania przez niego tymi prawami, pra­codawca może w odniesieniu do kwoty honorarium stosować koszty uzyskania przychodów w wysoko­ści 50%. Przy ustaleniu przychodu z prac twórczych wykonywanych w ramach stosunku pracy oprócz zapisu w umowie o pracę powinna być prowadzo­na ewidencja, która umożliwiałaby ustalenie, jaka część wynagrodzenia w skali miesiąca była związa­na z wykonywaniem prac objętych prawami autor­skimi.

Ubezpieczenia

Honorarium wypłacane na podstawie umowy o dzie­ło nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubez­pieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Wyjątkiem od tej zasady jest honorarium wypłaco­ne za wykonanie umowy o dzieło zawartej:

• między pracodawcą a pracownikiem,
• przez wykonawcę dzieła z podmiotem innym niż jego pracodawca, lecz wykonywanej na rzecz pracodawcy.

W tych dwóch przypadkach przychód z umowy o dzieło jest uznawany do celów ubezpieczeń spo­łecznych i ubezpieczenia zdrowotnego za przychód ze stosunku pracy. Tym samym przychód z umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą lub wyko­nywanej na rzecz pracodawcy stanowi podstawę wymiaru składek na ogólnych zasadach, obowiązują­cych w odniesieniu do przychodów pracowniczych.

Zajrzyj na nasze FORUM