Nierówne traktowanie w zakresie wynagrodzeń

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest równość praw pracowników w zatrudnieniu, wprowadzona w art. 11¹ Kodeksu pracy. Równość praw obejmuje także prawo do jednakowego wynagrodzenia, obowiązek jednakowego traktowania pracowników pod względem wysokości wynagrodzenia został wprowadzony w art. 18^3c Kodeksu pracy:

„§ 1. Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.

§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna.

§ 3. Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.”

Polecamy książkę: Świadczenia na rzecz pracowników – podatki, ZUS, ewidencja

Paragraf 1 wyraźnie wskazuje jacy pracownicy powinni otrzymywać jednakowe wynagrodzenie. Nie ma wątpliwości co do konieczności jednakowego wynagradzania pracowników, którzy wykonują taką samą pracę. Bardziej dyskusyjne jest co należy uznać za pracę o jednakowej wartości. Ustawodawca zawarł definicję tej pracy w § 3 art. 18^3c KP. Jest to jednak na tyle problematyczne zagadnienie, że wskazane w przepisie zwroty wcale nie wyjaśniają jednoznacznie co jest pracą o jednakowej wartości. Paragraf 3 wskazuje metodę umożliwiającą ustalenie czym jest praca o jednakowej wartości. Mimo, iż definicja zawarta w przytoczonym przepisie wydaje się być jasna to w rzeczywistości dostarcza trudności w ustaleniu jednakowości pracy konkretnych pracowników.

Pracownicy posiadający identyczne wykształcenie i doświadczenie mogą wykonywać pracę wymagającą podobnego wysiłku, mimo to pracodawca nie zawsze uzna, iż należy im się takie samo wynagrodzenie co jest uzasadnione np. wymiernymi efektami pracy. Nie można wymagać od pracodawcy, aby wynagradzał pracowników jednakowo mimo, iż nie przynoszą jednakowych efektów, mimo że pozornie świadczą identyczną pracę. Z drugiej strony pracownik wykonujący identyczną pracę jak jego kolega, ma prawo czuć się dyskryminowany w momencie gdy otrzymuje mniejsze wynagrodzenie. W takich sytuacjach należy badać wszelkie aspekty sprawy, które mogą przybierać nieskończoną ilość mutacji. Z tego w pierwszej kolejności należy spróbować wyjaśnić sytuacje z pracodawcą, a w przypadku niezadawalającego pracownika rozwiązania wystąpić z roszczeniem do Sądu Pracy.