Odprawa dla pracownika 2024 r. Termin wypłaty, wysokość, w jakich przypadkach
REKLAMA
REKLAMA
- Odprawa dla pracownika 2024 r.
- Odprawa w zw. ze zwolnieniami grupowymi. Jak oblicza się odprawę dla pracownika?
- Odprawa pośmiertna
- Odprawa a wybór
- Odprawa pracowników samorządowych – ile wynosi?
- Odprawa dla mianowanego nauczyciela
- Odprawa emerytalna i rentowa
- Odprawa emerytalno-rentowa dla nauczyciela
- Odprawa dla nauczyciela akademickiego
Odprawa dla pracownika 2024 r.
Odprawa jest świadczeniem pieniężnym stanowiącym pewną formę rekompensaty w związku z zaistnieniem danego zdarzenia. Mogą to być przyczyny losowe, przyczyny zależne od pracodawcy od pracownika czy też występujące w związku ze ziszczeniem się pewnych okoliczności. Odprawa należy się pracownikowi od podmiotu zatrudniającego go, czyli pracodawcy.
REKLAMA
Odprawa nie jest wynagrodzeniem ani odszkodowaniem, aczkolwiek zwykle wysokość odprawy zależy od wysokości wynagrodzenia. W kodeksie pracy jest ujęta odprawa pozostająca w związku z wyborem, emerytalno-rentowa oraz pośmiertna. Pozostałe odprawy uregulowane są przepisach szczególnych i pracowniczych pragmatykach (np. odprawa z związku ze zwolnieniami z przyczyn nie dotyczących pracowników, w ramach tzw. zwolnień grupowych)
Odprawa w zw. ze zwolnieniami grupowymi. Jak oblicza się odprawę dla pracownika?
Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, czy indywidualnego, w każdym razie z przyczyn nie dotyczących pracownika, a pracodawcy, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Odprawa powinna być wypłacona najpóźniej w ostatnim dniu trwania stosunku pracy.
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Od 1 lipca 2024 r. jest to kwota 64 500 zł (4300 zł pomnożone przez 15). Od odprawy potrąca się tylko podatek, już nie składki ubezpieczeniowe i zdrowotne.
Odprawa pośmiertna
W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna. Odprawa przysługuje małżonkowi, dzieciom, wnukom, rodzeństwu, rodzicom. Jest to świadczenie ze stosunku pracy zmarłego pracownika. Nie ma ono charakteru odszkodowawczego. Jego celem jest ułatwienie członkom rodziny zmarłego pracownika przystosowania się do nowej sytuacji.
Wysokość odprawy jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi:
- jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat;
- trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;
- sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.
Jeżeli po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty określonej w KP.
Odprawa a wybór
Niedawno mieliśmy wybory samorządowe. W wielu przypadkach mogła mieć miejsce poniższa sytuacja. W prawie pracy istnieje możliwość nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika. Przykładem tego może być praca pracowników samorządowych np. marszałka województwa, starosty, wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Jeżeli taki wybrany pracownik samorządowy był przed wyborem zatrudniony u innego pracodawcy i w związku z wyborem nie przejdzie na urlop bezpłatny (chociaż ma do tego prawo), przysługuje mu odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Taką odprawę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Odprawa pracowników samorządowych – ile wynosi?
Oczywiście czym innym jest odprawa pracownika samorządowego, która przysługuje w związku z tym, że stosunek pracy został rozwiązany z powodu upływu kadencji, na którą był wybrany. Ta odprawa jest wyższa od ww. i przysługuje w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Taka odprawa przysługuje np. wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), burmistrzowi dzielnicy m.st. Warszawy, staroście, wicestaroście, członkom zarządu powiatu oraz marszałkowi, wicemarszałkowi i członkom zarządu województwa.
Odprawa dla mianowanego nauczyciela
Co ciekawe jeżeli dojdzie do rozwiązania umowy z mianowanym nauczycielem z przyczyn go niedotyczących np. z powodu likwidacji szkoły (całkowitej lub częściowej), z powodów zmian organizacyjnych czy zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć lub na wniosek nauczyciela czy też gdy przenosi się go w stan nieczynny - takiemu nauczycielowi przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Pewne pragmatyki pracownicze w sposób bardziej korzystny, niż ma to miejsce w typowym stosunku pracy, regulują uprawnienia pracownicze.
Odprawa emerytalna i rentowa
Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do: renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę (stałą lub okresową) lub emeryturę (nawet wcześniejszą) przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Co ważne, rozwiązanie umowy o pracę przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego nie jest rozwiązaniem w związku z przejściem na emeryturę i nie uprawnia do odprawy. Podstawą do otrzymania odprawy jest np. uzyskanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale już nie otrzymanie prawa do renty rodzinnej.
Odprawa emerytalno-rentowa dla nauczyciela
Karta nauczyciela również korzystniej reguluje kwestię odprawy emerytalno-rentowej dla nauczyciela. Nauczycielowi spełniającemu warunki uprawniające do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przyznaje się odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy.
Odprawa dla nauczyciela akademickiego
Nauczycielowi akademickiemu przechodzącemu na emeryturę albo rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługuje prawo do jednorazowej odprawy w uczelni stanowiącej jego podstawowe miejsce pracy, w wysokości 300% wynagrodzenia zasadniczego otrzymanego za ostatni pełny miesiąc zatrudnienia. Oczywiście pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat