Orzekanie o niezdolności do pracy

Kwestia ta dotyczy dwóch odrębnych zasad ustalania niezdolności do pracy. Pierwsze orzeczenie o niezdolności do pracy wydawane jest do celów rentowych, drugie – do celów przystąpienia do pracy na określonym stanowisku.

Autopromocja

Oceny niezdolności do pracy do celów rentowych dokonują w formie orzeczenia lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a organem odwoławczym w drugiej instancji jest komisja lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Osoba zainteresowana może również odwołać się do sądu, gdzie biegli lekarze sądowi dokonują oceny stanu zdrowia ubezpieczonego. Trzeba pamiętać, że w postępowaniu rentowym zarówno lekarze orzecznicy oraz komisja, jak i sąd orzekają o niezdolności do pracy ogółem, a nie o niezdolności do pracy na określonym stanowisku. Tylko osoba ogólnie niezdolna do pracy – całkowicie albo częściowo – może mieć przyznane prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Natomiast osoba ogólnie zdolna do pracy, ale niezdolna do pracy na określonym stanowisku, nie może uzyskać renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracownicy podlegają wstępnym, okresowym oraz kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Lekarze medycyny pracy w odróżnieniu od lekarzy orzeczników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie orzekają o niezdolności do pracy ogółem, lecz orzekają o niezdolności bądź zdolności do pracy na określonym stanowisku. Kwestię tę reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 69, poz. 332 ze zm.). Lekarz medycyny pracy orzeka na podstawie wyników przeprowadzonego badania lekarskiego oraz oceny zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika, występujących na stanowisku pracy, a swoje orzeczenie wydaje w formie zaświadczenia. Lekarz medycyny pracy może np. orzec o zdolności do pracy na określonym stanowisku osoby, która pobiera wprawdzie rentę, czyli jest ogólnie niezdolna do pracy, ale na określonym stanowisku może podjąć pracę.