REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku
Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest renta uczniowska a czym renta socjalna? Komu przysługują? Czy można zmienić rentę uczniowską na socjalną? Co bardziej się opłaca? Zmiany od grudnia 2022 i w 2023 roku.
rozwiń >

Renta socjalna zamiast renty uczniowskiej (renty z tytułu niezdolności do pracy)

Już od 16 grudnia 2022 roku osoby, które pobierają rentę uczniowską czyli rentę z tytułu niezdolności do pracy, niezależnie od tego czy była przyznana na stałe czy tylko na pewien czas (okresowo) mogą wnioskować o zmianę na rentę socjalną. Zamiana rent przysługuje od miesiąca złożenia wniosku, co oznacza, że jeśli ktoś złoży wniosek na początku stycznia 2023 roku, otrzyma rentę socjalną jeszcze w styczniu 2023 roku.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

W ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 240) wprowadzono zmiany, które uprawniają do zmiany renty.

Dodano art. 12d w brzmieniu:

,, Art. 12d. 1. Osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. poz. 267, z późn. zm.2) albo jej przedstawiciel ustawowy mogą złożyć do Zakładu wniosek o wydanie decyzji o zamianie tej renty na rentę socjalną.

REKLAMA

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się orzeczenie uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, całkowitą niezdolność do pracy osoby ubiegającej się o rentę socjalną ustala się na podstawie orzeczenia wymienionego w ust. 2.

4. Z dniem przyznania na podstawie ust. 1 prawa do renty socjalnej ustaje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.”.

Co spowoduje zmiana renty?

Jak podaje ZUS zamiana renty uczniowskiej na socjalną oznacza, że renta uczniowska ustanie, a wraz z nią – dodatek pielęgnacyjny, jeśli przysługiwał wraz z rentą uczniowską. Osoba uprawniona może wówczas wystąpić o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego do urzędu gminy lub miasta według swojego miejsca zamieszkania. ZUS rozpatrzy z urzędu prawo do renty socjalnej w zbiegu z rentą rodzinną, przysługujące osobom uprawnionym do renty rodzinnej w kwocie nieprzekraczającej 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Komu przysługuje renta socjalna?

Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18. roku życia;

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia;

3) w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Osobie, która spełnia warunki określone w ust. 1, przysługuje:

1) renta socjalna stała – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała;

2) renta socjalna okresowa – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji ZUS.

Ile wyniesie renta socjalna w 2023 roku?

Najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna po waloryzacji wyniosą 1588,44 zł brutto w 2023 roku.

Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna wzrosną do 1588,44 zł w 2023 r. W 2022 r. było to 1338,44 zł.

Co to jest renta inwalidzka, tzw. uczniowska?

Renta uczniowska była przyznawana na podstawie uchylonej już, bo w dniu 1 stycznia 1999 roku ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1998 r. nr 117 poz. 756). W Polsce renty tej nie pobiera wiele osób, bo trochę ponad 10 tys. Aktualnie renta uczniowska nie jest przyznawana, jednak osoby uprawnione w dniu 1 stycznia 1999 r. do renty z tytułu niezdolności do pracy/uczniowskiej zachowały uprawnienia do tej renty na zasadach obowiązujących przed dniem wejścia w życie nowej ustawy emerytalnej, a po uchyleniu ww. ustawy.

Renta uczniowska przysługiwała:

1. Uczniom szkół ponadpodstawowych, studentom szkół wyższych i uczestnikom studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej, którzy stali się inwalidami I lub II grupy w czasie uczęszczania do szkoły lub odbywania studiów.

2. Członkom rodziny wyżej wymienionych osób przysługiwała renta rodzinna na zasadach określonych w ustawie.

3. Świadczenia wyżej wymienione w przysługiwały w wysokości najniższej renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej.

Podstawa prawna:

Ustawa z 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2476)

Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 240)

Ustawa z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1998 r. nr 117 poz. 756)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
4 miliony cudzoziemców ze 150 krajów teraz w Polsce. Szok kulturowy: jak przebiega proces adaptacji obcokrajowców?

Szok kulturowy to doświadczenie, które często dotyka obcokrajowców przyjeżdżających do Polski. Związany jest między innymi z różnicami w zwyczajach, języku i stylu życia. Chociaż Polska ma wiele do zaoferowania, niektóre aspekty życia w kraju mogą wydawać się zaskakujące i wymagać adaptacji.

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych. Dotyczą funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) oraz zakładów pracy chronionej (ZPChr). Między innymi zmienia się limit wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z 35% na 55% ogółu zatrudnionych.

Od 1 grudnia 2025 r. nowe kwoty i limity: renta rodzinna i renta z tytułu niezdolności do pracy [KOMUNIKAT PREZESA ZUS I GUS]

Od 1 grudnia 2025 r. obowiązują nowe kwoty i limity, chodzi m.in. o rentę rodzinną i rentę z tytułu niezdolności do pracy (ale nie tylko). Informacje się oficjalne i ogłoszone przez ZUS, KRUS w oparciu o najnowszy komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 7 listopada 2025 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2025 r. Przed świętami, jak i w Nowym Roku wielu emerytów i rencistów może się zdziwić, warto więc wiedzieć czego się spodziewać, aby uniknąć zbędnych nerwów co do wysokości świadczenia.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r. Warto przypomnieć o tym prawie, bo wciąż mało osób pamięta o realnych korzyściach, które można otrzymać! Jeśli dają, to przecież warto złożyć to proste pismo - podkreślają zadowoleni wnioskodawcy.

REKLAMA

Lżejsza praca w lepszych warunkach, ale czy za niższe zarobki: kto gotów na takie zmiany w wynagrodzeniu a kto nie

Polacy niechętnie rezygnują z części pensji w zamian za lżejszą pracę. Najwięcej osób skłonnych do takiego kompromisu jest w handlu i e-commerce.

Zdolny do pracy, ale z dopiskiem od lekarza orzecznika. Czyli jak traktować „warunkowe” orzeczenie lekarskie? Pułapka na pracodawcę

Wizyta pracownika u lekarza medycyny pracy to dla wielu firm czysta formalność. Problemy zaczynają się, gdy pracownik wraca z orzeczeniem, na którym lekarz oznaczył „Wobec braku przeciwskazań jest zdolny(-na) do wykonywania/podjęcia pracy na określonym stanowisku”, ale jednocześnie – mimo, że nie ma tam miejsca na dodatkowe informacje, gdzieś obok pojawia się adnotacja typu: „bez pracy na wysokości powyżej 3 metrów”, „zakaz dźwigania powyżej 10 kg” lub „wymagana praca w okularach”. Czy takie orzeczenie jest wiążące?

Pracownicy 55 plus i 60 plus zachwyceni uchwałą Sądu Najwyższego: takie prawo to ogromny przywilej. Wreszcie jest jednolite stanowisko co do ochrony przedemerytalnej

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę z 30.09.2025 r., która wyjaśnia ostatecznie sporne dotąd zasady ochrony przedemerytalnej przed rozwiązaniem umowy o pracę. Powinni się tym zainteresować zwłaszcza pracownicy po 55. (kobiety) i 60. (mężczyźni) roku życia, bo orzeczenie przesądza o tym, czy pracodawca może im wypowiedzieć umowę o pracę, czy też obowiązuje go zakaz. Orzeczenie to zapadło na podstawie pytania zadanego przez Sąd Okręgowy: czy zakaz wypowiedzenia z art. 39 Kodeksu Pracy dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony także wówczas, gdy umowę zawarto na okres, który upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

Seniorze: od 1 grudnia 2025 r. zmiany w wypłatach emerytur i rent

Warto już teraz zapoznać się nowym komunikatem, aby przed zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia nie być rozczarowanym. Chodzi o zmiany dla seniorów od 1 grudnia 2025 r., ale tylko na 3 miesiące. Co dalej z emeryturami i rentami i nowymi progami? Od początku grudnia ZUS wprowadzi nowe kwoty progów, które obowiązują przez trzy miesiące — do końca lutego. Choć operacja ma charakter techniczny, w praktyce dla części emerytów i rencistów może oznaczać niższe, a nawet wstrzymane wypłaty już od najbliższego przelewu. Najłatwiej o pomyłkę w okresie grudzień–luty, gdy systemy ZUS i fiskusa "zderzają" dane o przychodach, weryfikując zgodność i wykrywając nawet niewielkie nadwyżki. Oto, jak zrozumieć nowe limity i uniknąć pułapek.

REKLAMA

ZUS nie uzna twojego wynagrodzenia oraz zignoruje treść umowy o pracę - nowe postanowienie Sądu Najwyższego a zasady gry z ZUS i L4 (zwolnienie lekarskie)

Sąd Najwyższy potwierdził, że nagłe podwyższenie wynagrodzenia przed przewidywaną niezdolnością do pracy może zostać uznane za nieważne. ZUS ma prawo zakwestionować podstawę wymiaru składek, jeśli wysokość wynagrodzenia rażąco odbiega od wkładu pracy, a zmiana nastąpiła tuż przed powstaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. To ważny sygnał dla pracodawców i pracowników.

Sprawiedliwe wynagrodzenie - czyli jakie? "Szczęście w pracy Polaków" [ANALIZA BADANIA]

70 proc. Polaków nie obawia się o stabilność swojego zatrudnienia, ale tylko 41 proc. uważa swoje wynagrodzenie za sprawiedliwe. Ale co oznacza sprawiedliwe czy godne wynagrodzenie? Dla każdego co innego. Poniżej nowe dane z 9. edycji badania „Szczęście w pracy Polaków”.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA