REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku
Zmiana na rentę socjalną – od grudnia 2022 roku
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest renta uczniowska a czym renta socjalna? Komu przysługują? Czy można zmienić rentę uczniowską na socjalną? Co bardziej się opłaca? Zmiany od grudnia 2022 i w 2023 roku.
rozwiń >

Renta socjalna zamiast renty uczniowskiej (renty z tytułu niezdolności do pracy)

Już od 16 grudnia 2022 roku osoby, które pobierają rentę uczniowską czyli rentę z tytułu niezdolności do pracy, niezależnie od tego czy była przyznana na stałe czy tylko na pewien czas (okresowo) mogą wnioskować o zmianę na rentę socjalną. Zamiana rent przysługuje od miesiąca złożenia wniosku, co oznacza, że jeśli ktoś złoży wniosek na początku stycznia 2023 roku, otrzyma rentę socjalną jeszcze w styczniu 2023 roku.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

W ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 240) wprowadzono zmiany, które uprawniają do zmiany renty.

Dodano art. 12d w brzmieniu:

,, Art. 12d. 1. Osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. poz. 267, z późn. zm.2) albo jej przedstawiciel ustawowy mogą złożyć do Zakładu wniosek o wydanie decyzji o zamianie tej renty na rentę socjalną.

REKLAMA

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się orzeczenie uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, całkowitą niezdolność do pracy osoby ubiegającej się o rentę socjalną ustala się na podstawie orzeczenia wymienionego w ust. 2.

4. Z dniem przyznania na podstawie ust. 1 prawa do renty socjalnej ustaje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.”.

Co spowoduje zmiana renty?

Jak podaje ZUS zamiana renty uczniowskiej na socjalną oznacza, że renta uczniowska ustanie, a wraz z nią – dodatek pielęgnacyjny, jeśli przysługiwał wraz z rentą uczniowską. Osoba uprawniona może wówczas wystąpić o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego do urzędu gminy lub miasta według swojego miejsca zamieszkania. ZUS rozpatrzy z urzędu prawo do renty socjalnej w zbiegu z rentą rodzinną, przysługujące osobom uprawnionym do renty rodzinnej w kwocie nieprzekraczającej 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Komu przysługuje renta socjalna?

Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18. roku życia;

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia;

3) w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Osobie, która spełnia warunki określone w ust. 1, przysługuje:

1) renta socjalna stała – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała;

2) renta socjalna okresowa – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Renta socjalna okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji ZUS.

Ile wyniesie renta socjalna w 2023 roku?

Najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna po waloryzacji wyniosą 1588,44 zł brutto w 2023 roku.

Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna wzrosną do 1588,44 zł w 2023 r. W 2022 r. było to 1338,44 zł.

Co to jest renta inwalidzka, tzw. uczniowska?

Renta uczniowska była przyznawana na podstawie uchylonej już, bo w dniu 1 stycznia 1999 roku ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1998 r. nr 117 poz. 756). W Polsce renty tej nie pobiera wiele osób, bo trochę ponad 10 tys. Aktualnie renta uczniowska nie jest przyznawana, jednak osoby uprawnione w dniu 1 stycznia 1999 r. do renty z tytułu niezdolności do pracy/uczniowskiej zachowały uprawnienia do tej renty na zasadach obowiązujących przed dniem wejścia w życie nowej ustawy emerytalnej, a po uchyleniu ww. ustawy.

Renta uczniowska przysługiwała:

1. Uczniom szkół ponadpodstawowych, studentom szkół wyższych i uczestnikom studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej, którzy stali się inwalidami I lub II grupy w czasie uczęszczania do szkoły lub odbywania studiów.

2. Członkom rodziny wyżej wymienionych osób przysługiwała renta rodzinna na zasadach określonych w ustawie.

3. Świadczenia wyżej wymienione w przysługiwały w wysokości najniższej renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej.

Podstawa prawna:

Ustawa z 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2476)

Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2022 r. poz. 240)

Ustawa z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. z 1998 r. nr 117 poz. 756)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Dwie istotne zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców od 1 grudnia 2025 r. Dotyczą oświadczenia o powierzeniu pracy i opłat za zezwolenie na pracę

Już za chwilę wchodzą w życie 2 istotne zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców. Już od 1 grudnia 2025 r. czyli od najbliższego poniedziałku obowiązują nowe przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, a także nowe wysokości opłat za zezwolenie na pracę.

Rząd chce przeprowadzić rewolucję ruchu na skalę krajową. Jeżeli nie podejmiemy teraz wspólnych działań, będziemy żyli krócej. Będziemy ponosić ogromne koszty leczenia

Rząd chce przeprowadzić rewolucję ruchu na skalę krajową. Jeżeli nie podejmiemy teraz wspólnych działań, będziemy żyli krócej. Będziemy ponosić ogromne koszty leczenia. Ponad połowa polskich pracowników ma nadwagę lub otyłość. Tylko 1/3 pracowników jest aktywnych fizycznie. Jak można dbać o zdrowe i odporne zespoły pracowników?

Brakuje 1,5 miliona pracowników. Czy Polska wykorzysta potencjał osób z niepełnosprawnościami?

Około miliona osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym wciąż pozostaje poza rynkiem pracy. Ta dysproporcja ogranicza rozwój przedsiębiorstw i obciąża budżet państwa. Eksperci Sodexo podkreślają, że lukę kadrową można zmniejszyć, angażując osoby, które dziś są poza systemem, a chcą pracować. Jak wykorzystać ten potencjał?

Legitymacja emeryta-rencisty: nowe obwieszczenie MRPiPS z dnia 14 listopada 2025 r. [AKT W MOCY OD 21 LISTOPADA 2025]

Legitymacja emeryta-rencisty: nowe obwieszczenie MRPiPS z dnia 14 listopada 2025 r. [AKT W MOCY OD 21 LISTOPADA 2025]. Chodzi o dokładnie o obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie legitymacji emeryta-rencisty. Co to oznacza?

REKLAMA

Lista kontrolna PIP: rewolucja dla pracowników, pracodawców, zleceniobiorców, zleceniodawców. Jak lista kontrolna PIP zmieni rynek pracy w Polsce?

Lista kontrolna PIP. Rewolucja w kontroli zatrudnienia: jak lista kontrolna PIP zmieni rynek pracy w Polsce? Lista kontrolna Państwowej Inspekcji Pracy może stać się przełomowym narzędziem w historii polskiego prawa pracy. Po raz pierwszy pracodawcy, pracownicy i inspektorzy pracy będą dysponować tym samym, uzgodnionym wspólnie instrumentem oceny charakteru zatrudnienia. Dlaczego to takie ważne? Bo wybór odpowiedniej formy zatrudnienia to jedna z najważniejszych decyzji, przed którą staje każdy przedsiębiorca, ale i osoba zatrudniana. Nieprawidłowa kwalifikacja umowy może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych – zarówno dla pracodawcy, jak i dla osoby wykonującej pracę. Aby rozwiązać ten problem systemowo, Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki zainicjował prace nad innowacyjnym narzędziem: listą kontrolną, która w przejrzysty sposób wskaże, jaki rodzaj umowy powinien zostać zastosowany w konkretnej sytuacji zawodowej.

Gala Państwowej Inspekcji Pracy na Zamku Królewskim. Przyznano najważniejsze nagrody świata pracy

W środę, 26 listopada 2025 r. w Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się coroczna gala Państwowej Inspekcji Pracy. Podczas gali wyróżniono osoby i instytucje, które zasłużyły się dla poprawy warunków pracy, bezpieczeństwa pracowników oraz promocji prawa pracy w Polsce. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli administracji państwowej, pracodawców, związków zawodowych i społecznych inspektorów pracy.

Analiza rosnącej roli wynajmu pracowników

Braki kadrowe stają się codziennością a wynajem pracowników zyskuje na popularności jako praktyczne narzędzie zarządzania zasobami ludzkimi. To forma zatrudnienia tymczasowego, w której agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracowników tymczasowych i deleguje ich do wykonywania zadań u innego pracodawcy – użytkownika. W Polsce reguluje to ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych z 2003 roku, z nowelizacjami, ograniczająca okres pracy tymczasowej do 18 miesięcy w ciągu trzech lat u jednego użytkownika. W odróżnieniu od tradycyjnego zatrudnienia, wynajem pracowników pozwala firmom unikać długoterminowych zobowiązań, jednocześnie szybko uzupełniając luki w zespole.

Zmiany w prawie pracy 2026 – nowe obowiązki, projekty ustaw i co czeka pracowników oraz pracodawców

Rok 2026 przyniesie największą od lat zmianę w prawie pracy i nikt nie będzie mógł jej zignorować. Pracownicy zyskają nowe prawa, firmy staną przed dodatkowymi obowiązkami, a zasady zatrudnienia zmienią się w sposób odczuwalny dla każdego. Od jawności płac, przez nowe definicje mobbingu, aż po reformę PIP i zmianę sposobu liczenia stażu. Nadchodzi rok, który mocno przeorganizuje polskie miejsca pracy.

REKLAMA

800 plus dla seniorów to dług wychowawczy? Seniorzy: jest nadzieja, bo spór o dodatek trwa. Czy państwo powinno wynagrodzić seniorów czy 50-latków za wychowanie dzieci?

Seniorzy: jest nadzieja, bo spór o wsteczne 800 plus trwa. Czy państwo powinno wynagrodzić seniorów czy 50-latków za wychowanie dzieci? Poniżej opisujemy historię Pani Anny, która widzi, że młodsze rodziny otrzymują 800 zł miesięcznie na każde dziecko – bez żadnych progów dochodowych. „Czy nasze wysiłki nie liczyły się?” pyta Pani Anna, podczas spotkania Stowarzyszenia Emerytów: „Czy my wychowaliśmy dzieci za darmo dla państwa? Dzisiaj ich podatki finansują budżet – a my otrzymujemy emeryturę, która się nie wystarcza na życie.”. Co dalej z 800 plus dla seniorów?

Nawet 50 tysięcy kary i do 6 tysięcy mandatu za pracownika – o tym nie wiedzą pracodawcy

Państwowa Inspekcja Pracy oraz Straż Graniczna otrzymały szersze uprawnienia kontrolne, w tym możliwość nakładania kar, mandatów i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. W ograniczaniu nielegalnego zatrudnienia mają pomóc również nowe zasady dla agencji pracy m.in. 2-letni okres karencji dotyczący świadczenia usług na rzecz zatrudniania cudzoziemców. O czym jeszcze muszą wiedzieć pracodawcy, którzy w szczególnie gorącym okresie przedświątecznym szukają rąk do pracy „na już”?

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA