Dlaczego pracodawcy nie chcą zatrudniać osób z symbolem 02-P?

• Jakie są specjalne symbole niepełnosprawności?
• Co oznacza niepełnosprawność 02-P?
• Co to są zaburzenie psychiczne?
• Na jakie choroby psychiczne można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?
• Dlaczego pracodawcy nie chcą zatrudniać osób z symbolem 02-P?

Mówi, że mamy w dzisiejszych czasach do czynienia z rynkiem pracownika. W I kwartale2025 r. bezrobocie było stosunkowo niskie, dostępne oferty przewyższają liczbę chętnych kandydatów do pracy, co oznacza, że potencjalni pracownicy mogą przebierać w ofertach. Oczywiście nie wygląda to tak kolorowo w każdym województwie w Polsce. Przykładowo w województwie świętokrzyskim, lubelskim czy podkarpackim trudniej znaleźć dobrą pracę. Inna koncepcja jest taka, że mając na uwadze liczne redukcje w zakładach pracy, wysoki stopień wyspecjalizowania jakiego oczekują pracodawcy, rozwijającą się branżę IT oraz AI, jak i ciągle rosnące koszty zatrudnienia, niektórzy uważają, że mamy do czynienia z rynkiem pracodawcy. Pracodawcy przy rekrutacji zaczęli zwracać uwagę na coraz to bardziej zróżnicowane aspekty. Oczywiście wciąż chętnie zatrudniane są osoby ze stopniem niepełnosprawności, ze względu na różne przywileje finansowe, które się z tym wiążą, ale pracodawcy "selekcjonują" te osoby. Okazuje się, że np. trudniej dostać pracę przy posiadaniu symbolu 02-P.

Jakie są specjalne symbole niepełnosprawności?

Specjalne symbole niepełnosprawności są zróżnicowane. Poszczególne kody przyczyny niepełnosprawności oznacza się w związku z rozpoznaniem uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej dziecka.

• 01-U – upośledzenie umysłowe;
• 02-P – choroby psychiczne;
• 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
• 04-O – choroby narządu wzroku;
• 05-R – upośledzenie narządu ruchu;
• 06-E – epilepsja;
• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;
• 08-T – choroby układu pokarmowego;
• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;
• 10-N – choroby neurologiczne;
• 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;
• 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Co oznacza niepełnosprawność 02-P?

Niepełnosprawność 02-P oznacza choroby psychiczne.

Co to są zaburzenie psychiczne?

Przez zaburzenie psychiczne należy definiować zgodnie z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych - ICD-10 oraz ustawą z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 685). Zgodnie z ww. ustawą pojęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi, odnosi się to do osoby:

1. chorej psychicznie (wykazującej zaburzenia psychotyczne),
2. upośledzonej umysłowo,
3. wykazującej inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym.

Na jakie choroby psychiczne można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

W ramach orzekanej niepełnosprawności spowodowanej chorobami psychicznymi wyróżnia się takie konkretne zaburzenia chorobowe:

• zaburzenia psychotyczne,
• bipolarne zaburzenie afektywne (choroba afektywna dwubiegunowa, CHAD) – choroba charakteryzująca się naprzemiennymi epizodami manii i depresji, które mogą poważnie upośledzać zdolność do pracy oraz życia społecznego,
• zaburzenia nastroju począwszy od zaburzeń o umiarkowanym stopniu nasilenia,
• zaburzenia lękowe,
• zaburzenia rozwojowe – takie jak autyzm i inne zaburzenia ze spektrum autyzmu, które mogą prowadzić do trwałych trudności w przystosowaniu społecznym i zawodowym.
• zespoły otępienne,
• depresja,
• schizofrenia – przewlekła choroba psychiczna, która może powodować zaburzenia myślenia, halucynacje, a także trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych i funkcjonowaniu w życiu codziennym,
• zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) – charakteryzujące się występowaniem natrętnych myśli i działań, które mogą znacznie utrudniać codzienne życie,
• zaburzenia psychotyczne inne niż schizofrenia – obejmujące różne formy psychoz, które mogą wymagać długotrwałego leczenia i prowadzić do znacznych ograniczeń funkcjonalnych.

Dlaczego pracodawcy nie chcą zatrudniać osób z symbolem 02-P?

Pracodawcy nie chcą zatrudniać osób z symbolem 02-P bo po prostu nie chcą kłopotów, nie chcą L4 pracowników, nie chcą konfliktów w miejscu pracy, nie chcą dyskryminacji, nie chcą mobbingu - a to wszystko wiąże się z tym, że nie chcą ponosić dodatkowych kosztów związanych z zatrudnieniem. Nie uśmiecha się im wypłacać dodatkowe odszkodowania czy zadośćuczynienia, czy w nieskończoność zatrudniać kogoś na zastępstwo pracownika, który ma orzeczoną niepełnosprawność o kodzie 02-P, co oznacza choroby psychiczne.

• W trosce o dobrostan psychiczny kluczowa jest samoświadomość, czyli rozumienie własnych stanów emocjonalnych i kryjących się za nimi potrzeb. Z przeprowadzonego badania wynika, że 41% pracowników i 31% pracodawców czuje się przeciążonymi emocjonalnie, a stres jest zawodową codziennością dla 37% Pracowników i 38% Pracodawców. Zaledwie 2% respondentów w obu badanych grupach nigdy nie odczuwa stresu, będąc w pracy.
• Zarówno Pracownicy, jak i Pracodawcy za główne trudności psychologiczne dostrzegane u współpracowników uważają̨: wypalenie zawodowe (według 50% Pracowników i 38% Pracodawców) oraz wyczerpanie psychiczne (według 44% Pracowników i 45% Pracodawców).
• 86% pracowników i 73% pracodawców zgadza się ze stwierdzeniem, że „praca ma duży wpływ na zdrowie psychiczne Pracowników”, a wśród czynników, które sprzyjają postawaniu i rozwojowi problemów natury psychicznej i emocjonalnej w pracy wymieniane są „presja czasu i tempo pracy (według 45% Pracowników i 35% Pracodawców) oraz „nadmierny stres”.
• Jednocześnie dostrzegany jest także odwrotny wpływ – według 81% pracowników i 70% pracodawców „zdrowie psychiczne ma wpływ na nieobecność Pracownika w pracy”.
• Jednocześnie warto zaznaczyć, że 41% Pracowników boi się powiedzieć otwarcie o pogorszeniu swojej kondycji psychicznej. 1/4 Pracowników uważa, że w ich miejscu pracy osoby z problemami natury psychicznej są stygmatyzowane (26%) i odsuwane od zespołu (24%), a 66% pracowników jest zdania, że kondycja psychiczna pracowników jest marginalizowana przez pracodawcę.
• 76% Pracowników uważa, że firmy powinny wprowadzać programy wspierające kondycję psychiczną pracowników, a 73% uważa, że powinny zapewniać dostęp do psychologa. To właśnie świadczenie zdrowotne w postaci konsultacji z psychoterapeutami i psychologami wskazuje najwięcej osób jako działanie wspierające zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie Pracowników.