Wypowiedzenie umowy o pracę - o czym warto pamiętać

Wypowiedzenie umowy na czas określony w 2018 roku

Długość okresu wypowiedzenia

Czas wypowiedzenia, który musi upłynąć aby trwająca umowa o pracę rozwiązała się, został określony w przepisach Kodeksu pracy. To jak długo będzie trwał okres wypowiedzenia uzależniony jest od rodzaju zawartej umowy o pracę.

Zgodnie z art. 34 Kodeksu pracy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;

2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;

3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Okres wypowiedzenia (w przypadku umów zawieranych na czas określony i na czas nieokreślony) uzależniony jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Stwierdzenie „u danego pracodawcy” oznacza cały okres zatrudnienia, niezależnie od przerw w zatrudnieniu.

Zgodnie natomiast z art. 36 Kodeksu pracy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;

3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

W przypadku umów zawartych na czas określony, które trwały w dniu 22.02.2016 i zawierały klauzulę stwierdzającą możliwość rozwiązania umowy o pracę za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia (zasady takie funkcjonowały w poprzednim stanie prawnym), do ustalenia okresu wypowiedzenia należy stosować art. 36 Kodeksu pracy, jednak okres zatrudnienia od którego uzależniony jest okres wypowiedzenia należy liczyć od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów Kodeksu pracy czyli od dnia 22.02.2016.

Z pracownikiem zawarto kilka umów terminowych, tj. na okres próbny od 01.01.2013 do 31.03.2013, na czas określony od 01.04.2014 do 31.12.2015 oraz na czas określony od 01.01.2016 do 31.12.2017.

W treści drugiej umowy zawartej na czas określony zawarto klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia. Pracownik w dniu 16.06.2017 podjął decyzję o zmianie pracodawcy i chciałby złożyć do obecnego pracodawcy stosowne pismo wypowiadające umowę o pracę. Pracownika obowiązuje  jednomiesięczny okres wypowiedzenia mimo, że na dzień 16.06.2017 jest zatrudniony u pracodawcy ponad 3 lata. Okres zatrudnienia od którego należy liczyć okres wypowiedzenia w tym przypadku liczony jest od 22.02.2016, co oznacza że pracownik na dzień 16.06.2017 zatrudniony jest u pracodawcy dłużej niż 6 miesięcy ale krócej niż 3 lata czyli obowiązuje go jednomiesięczny okres wypowiedzenia.

Polecamy: Jak wypowiadać umowy o pracę. Procedura i wzory dokumentów

Jak liczyć okres wypowiedzenia

Bardzo istotna jest umiejętność prawidłowego obliczania okresu wypowiedzenia. Zwłaszcza pracownicy często zapominają o podstawowych zasadach, które należy stosować przy obliczaniu okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia wynoszący tydzień lub jego wielokrotność zawsze ale to zawsze rozpoczyna swój bieg od soboty i zawsze kończy się w sobotę, niezależnie od tego czy sobota jest dniem pracującym dla pracownika czy też jest dniem wolnym od pracy.

Pracownik złożył do pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 16.06.2017. Pracownika obowiązuje dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Bieg wypowiedzenia rozpocznie się w najbliższą sobotę, tj. 17.06.2017 i zakończy swój bieg również w sobotę, dwa tygodnie później, czyli 01.07.2017. 01.07.2017 będzie jednocześnie ostatnim dniem zatrudnienia czyli dniem rozwiązania umowy o pracę.

Okres wypowiedzenia wyrażony w miesiącu lub miesiącach zawsze liczony jest w pełnych miesiącach kalendarzowych i rozpoczyna się z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego i kończy z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego.

Pracownik złożył do pracodawcy wypowiedzenia umowy o pracę w dniu 16.06.2017. Pracownika obowiązuje 3 miesięczny okres wypowiedzenia. Bieg wypowiedzenia rozpocznie się dopiero 01.07.2017 czyli z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego i zakończy swój bieg 30.09.2017 czyli z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego po upływie oczywiście 3 pełnych miesięcy kalendarzowych.

Wyjątki od zasady

Zgodnie z art. 36 § 5 Kodeksu pracy jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku, w którym pracownika miałby obowiązywać 2 tygodniowy okres wypowiedzenia, okres wypowiedzenia może być przedłużony do 1 miesiąca, a w przypadku w którym pracownika miałby obowiązywać 1 miesięczny okres wypowiedzenia, okres wypowiedzenia może być przedłużony do 3 miesięcy.

Stosowne porozumienie w tej sprawie powinno mieć odzwierciedlenie w treści podpisanej przez strony umowy o pracę.

Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Pracownik złożył do pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę. Obowiązuje go 3 miesięczny okres wypowiedzenia. W trakcie okresu wypowiedzenia, strony wciąż trwającej umowy o pracę, czyli pracodawca i pracownik mogą porozumieć się co do wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, np. po upływie 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia. W takim przypadku umowa o pracę rozwiązuje się po upływie 1 miesiąca a nie 3 miesięcy okresu wypowiedzenia natomiast nadal umowa o pracę rozwiąże się w trybie art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, czyli przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

---

Przyczyna wypowiedzenia

Wskazanie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę obowiązuje jedynie pracodawcę i to w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Przyczyna wypowiedzenia musi być rzeczywista i konkretna.  Jak wskazuje się w orzecznictwie, podanie przyczyny pozornej jest równoznaczne z jej brakiem i skutkuje naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1999 r., I PKN 304/99, OSNAPiUS 2001, nr 4, poz. 118.)

Pracownik, który składa pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę nie musi wskazywać przyczyny podjętej decyzji. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby w piśmie wypowiadającym wskazać przyczyny uzasadniające wypowiedzenia umowy o pracę ale absolutnie pracownik nie jest do tego zobligowany przepisami prawa pracy.

Złożenie wypowiedzenia

Pracownik może złożyć do pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę w każdym czasie, nawet podczas jego nieobecności w pracy spowodowanej np. chorobą czyli przebywaniem na urlopie wypoczynkowym. Najczęściej pracownicy decydują się na przesłanie stosownego pisma za pośrednictwem operatora pocztowego, listem poleconym, często za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (żółta kartka).

Pracodawca natomiast nie może wypowiedzieć umowy o pracę w dowolnym momencie, musi pamiętać, że nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Wypowiedzenie na piśmie

Wypowiedzenie umowy o pracę złożone zarówno przez pracownika jak i pracodawcę co do zasady powinno zostać złożone na piśmie. Przepisy Kodeksu pracy nie regulują kwestii tego, w jakim momencie takie oświadczenie uznaje się za złożone drugiej stronie w związku z czym należy posiłkować się art. 61 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

Skuteczność złożenia pisma wypowiadającego umowę o pracę nie jest jednak uzależniona od zachowania firmy pisemnej.

Problematyka prawidłowego złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę budzi w praktyce wiele kontrowersji i wielokrotnie była przedmiotem rozstrzygnięć Sądu Najwyższego. Jako najciekawsze można w tym zakresie wskazać:

- uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2002 r., III PZP 17/02, OSNP 2003, nr 20, poz. 481, zgodnie z którą doręczenie pracownikowi za pomocą faxu pisma o wypowiedzeniu umowy o pracę jest skuteczne i powoduje rozpoczęcie biegu terminu wypowiedzenia,

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2000 r., I PKN 631/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 381, zgodnie z którym ustne oświadczenie woli pracodawcy przekazane pracownikowi przez bezpośredniego przełożonego jest skuteczne,

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1999 r., I PKN 117/99, ONSAPiUS 2000, nr 17, poz. 646, zgodnie z którym wypowiedzenie dokonane przez niewłaściwy organ osoby prawnej powoduje rozwiązanie stosunku pracy, jeżeli pracodawca podejmuje później czynności potwierdzające jego ustanie.

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2016.1666 t.j. z dnia 2016.10.12),

- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2017.459 t.j. z dnia 2017.03.02).