REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakaz konkurencji. Kiedy byłemu pracownikowi nie wolno konkurować z byłym pracodawcą

Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zakaz konkurencji może obowiązywać pomimo zakończenia pracy w danej firmie przez osobę objętą zakazem. Prawo pracy określa warunki i tryb ustanowienia takiego zakazu oraz jego konsekwencje. Spójrzmy, co mówią przepisy.
rozwiń >

Pracownik może się zobowiązać do powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy nie tylko w okresie, kiedy pozostaje w stosunku pracy z tym pracodawcą. Możliwe jest, że zakaz konkurencji będzie obowiązywał nadal także wówczas, gdy stosunek pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą ulegnie rozwiązaniu albo wygaśnie. 

Autopromocja

Zakaz konkurencji tylko na podstawie odrębnej umowy

Zakaz konkurencji może być ustanowiony wskutek zgodnych oświadczeń woli pracodawcy i pracownika, zawierających w tym celu umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Przepisy Kodeksu pracy wymagają, żeby była to umowa „odrębna”, przez co należy rozumieć, że ma być umową odrębną od umowy od pracy. Może być zawarta jednocześnie z umową o pracę lub w późniejszym terminie.

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa zawarta bez zachowania formy pisemnej jest bezwzględnie nieważna i nie wywołuje określonych w niej skutków prawnych. Wadliwość umowy w zakresie formy nie może być usunięta poprzez późniejsze potwierdzenie warunków umowy na piśmie. Zastrzeżenie formy pisemnej pod rygorem nieważności odnosi się także do zmian w umowie.

Kto może być objęty zakazem konkurencji

Pracodawca może zawrzeć umowę o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy z każdym pracownikiem. Inaczej jest w przypadku umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Zawarcie takiej umowy jest możliwe wyłącznie z pracownikiem, który ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę (i oczywiście zgadza się na zawarcie umowy).

Na czym polega zakaz konkurencji

Zawierając umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do tego, że po zakończeniu stosunku pracy nie będzie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • prowadził działalności konkurencyjnej wobec byłego pracodawcy (np. w formie działalności gospodarczej bądź spółki), oraz
  • świadczył pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec byłego pracodawcy.
Ważne
Co to jest działalność konkurencyjna

Kodeks pracy nie definiuje pojęcia „działalność konkurencyjna”. Jego znaczenie można ustalić sięgając do przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. 

W rozumieniu tej ustawy „konkurentami” są przedsiębiorcy, którzy wprowadzają lub mogą wprowadzać albo nabywają lub mogą nabywać, w tym samym czasie, towary (rozumie się przez to rzeczy, jak również energię, papiery wartościowe i inne prawa majątkowe, usługi, a także roboty budowlane) na rynku właściwym.

Rynek właściwy to rynek towarów (we wskazanym powyżej rozumieniu), które ze względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji.

Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że zakres zakazu konkurencji nałożonego na pracownika powinien być określony konkretnie i możliwie precyzyjnie, przez odniesienie go do określonego zbioru produktów lub usług, nie zaś do jakiejkolwiek działalności analogicznej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2014 r., II PK 266/13).

Jak długo obowiązuje zakaz konkurencji

Zakaz konkurencji obowiązuje tak długo, jak określiły to postanowienia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Zakaz konkurencji może jednak przestać obowiązywać wcześniej w dwóch przypadkach:

  1. jeśli ustaną przyczyny uzasadniające zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, lub
  2. jeśli pracodawca nie wywiązuje się z obowiązku zapłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji.

Nałożony na pracodawcę obowiązek wypłaty odszkodowania należy tłumaczyć w ten sposób, że jeśli na zobowiązanie pracodawcy składają się obowiązki wypłaty poszczególnych uzgodnionych rat w określonych terminach, to niedotrzymanie choćby jednego z nich jest przyczyną ustania zakazu konkurencji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 marca 2015 r., III APa 52/14).

Zakaz konkurencji nie za darmo

Elementem koniecznym umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest określenie wysokości odszkodowania przysługującego pracownikowi z tytułu zakazu konkurencji. Odszkodowanie to może być wypłacane w ratach miesięcznych.

Strony mają swobodę w określeniu wysokości odszkodowania. Przepisy określają jedynie minimalną jego wysokość: odszkodowanie nie może być niższe niż 25 proc. wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Mowa jest tutaj o wynagrodzeniu otrzymanym przez pracownika, zatem można przyjąć, że kwota stanowiąca podstawę  do ustalenia wysokości odszkodowania obejmuje łącznie wszystkie składniki wynagrodzenia faktycznie wypłacone pracownikowi w danym okresie, takie jak wynagrodzenie zasadnicze, premie, nagrody, dodatki (np. funkcyjny), wynagrodzenie za godziny nadliczbowe itp.

Zakazu konkurencji naruszać nie warto 

Były pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną byłemu pracodawcy wskutek naruszenia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy zgodnie z zasadami określonymi przepisami Kodeksu cywilnego

Szkoda, jaką wskutek naruszenia zakazu konkurencji poniósł były pracodawca powinna zostać zrekompensowana przez byłego pracownika w pełnej wysokości, niezależnie od stopnia winy. Poszkodowany były pracodawca może dochodzić więc zarówno wyrównania strat rzeczywistych, jak i zwrotu utraconych korzyści, które by osiągnął, gdyby były pracownik nie wyrządził szkody, naruszając zakaz konkurencji.

W umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na rzecz byłego pracodawcy w razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez byłego pracownika obowiązku powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej.

Spory o odszkodowanie za naruszenia zakazu konkurencji rozpoznają sądy pracy. Były pracodawca może wystąpić więc z powództwem o odszkodowanie za naruszenie zakazu konkurencji przed właściwym sądem pracy.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    REKLAMA

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    Urlop bezpłatny a zapis do PPK

    Urlop bezpłatny - jak wpływa na zapis do PPK? Okazuje się, że nie każda nieobecność w pracy przeszkadza w „zapisaniu” do PPK. Kiedy urlop bezpłatny opóźni zapis do PPK?

    REKLAMA