Odwołanie pracownika z urlopu

Pracownik może korzystać z przysługującego mu prawa do urlopu wypoczynkowego w określonym czasie jedynie za zgodą swego pracodawcy. Wynika to nie tylko z ogólnej zasady podporządkowania pracownika poleceniom pracodawcy, ale także i z treści przepisów Kodeksu pracy. W szczególności zaś w pojęciu „udzielenie urlopu” zawartym w art. 161 k.p. mieści się także element decyzji, czyli przyzwolenia pracodawcy na skorzystanie przez pracownika z urlopu. Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów obowiązującym u danego pracodawcy i podanym do wiadomości pracowników. Plan ten ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy (art. 163 § 1 k.p.). Jednak pracodawca może nie ustalać planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę. Dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem (art. 163 § 1¹ k.p.).

Kiedy można odwołać

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. W takim przypadku jest on jednak zobowiązany pokryć poniesione przez pracownika koszty pozostające w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego może nastąpić zupełnie wyjątkowo i tylko wówczas, gdy powstały okoliczności nieprzewidywane w chwili rozpoczynania przez pracownika urlopu i wymagające jego obecności w pracy, np. w razie nagłej awarii maszyn w dziale pracownika, której nikt z obecnych pracowników nie potrafi naprawić, nieoczekiwanej choroby zmiennika, którego nieobecność wstrzymuje produkcję, lub też w razie niezapowiedzianej kontroli podatkowej, wymagającej złożenia przez pracownika dodatkowych wyjaśnień. A zatem chodzi tu o sytuacje, gdy obecność pracownika w pracy w tych nieprzewidzianych okolicznościach jest naprawdę niezbędna do prawidłowego funkcjonowania pracodawcy.

Przykład

Alicja Z. była zatrudniona jako kierownik sklepu. W dniu 2 lipca 2007 r. udała się na urlop wypoczynkowy w terminie określonym w planie urlopów. Podczas trzeciego dnia korzystania z urlopu do sklepu dokonano włamania. Pracodawca w związku z tym odwołał Alicję Z. z urlopu w celu sporządzenia inwentaryzacji towarów po włamaniu, gdyż poza nią nikt nie był w stanie wyjaśnić dokonanych przez nią zapisów w podręcznej dokumentacji sklepu.

W czasie korzystania przez pracownika z urlopu wypoczynkowego pracodawca nie może mu wręczyć wypowiedzenia umowy o pracę (art. 41 k.p.). Jednak pracodawca nie powinien odwołać pracownika tylko w celu wręczenia mu wypowiedzenia umowy o pracę, gdyż nie obejmuje tego norma art. 167 k.p. Gdyby zaś doszło do takiej sytuacji, to pracownik mógłby podnosić przed sądem, że pracodawca działał w celu obejścia zakazu ustanowionego w art. 41 k.p.