Umowa na zastępstwo

RADA
Pracownica zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo ma prawo do urlopu macierzyńskiego i urlopu wychowawczego do końca trwania umowy o pracę.

UZASADNIENIE
Umowa na czas zastępstwa nie jest odrębnym rodzajem umowy o pracę. Można ją uznać za szczególny rodzaj umowy na czas określony (art. 25 § 1 k.p.).

Pracownik zatrudniony na czas zastępstwa ma takie same obowiązki i korzysta z takich samych praw, jak inni pracownicy, chyba że istnieje wyraźny przepis, który stanowi inaczej.

Urlop macierzyński przysługuje każdej pracownicy, która urodziła dziecko. Nie ma znaczenia, na podstawie jakiej umowy jest zatrudniona, jej staż pracy oraz wymiar czasu pracy. Urlop macierzyński należy wykorzystać w naturze, tzn. nie można zrzec się prawa do urlopu w zamian za ekwiwalent pieniężny.

Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:
• 18 tygodni przy pierwszym porodzie,
• 20 tygodni przy każdym następnym porodzie,
• 28 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie (art. 180 k.p.).

Urlop wychowawczy natomiast (w wymiarze do 3 lat) przysługuje zatrudnionemu przynajmniej 6 miesięcy w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 186 § 1 k.p.). W razie zatrudnienia na czas określony (np. umowa na zastępstwo) czy na okres próbny sam fakt korzystania z urlopu macierzyńskiego czy z urlopu wychowawczego nie powoduje przedłużenia czasu trwania umowy. Oznacza to, że umowy te mimo przebywania pracownika na urlopie, rozwiązują się z upływem czasu, na jaki zostały zawarte.

Umowa na czas określony rozwiązuje się z upływem terminu, do którego ją zawarto, nawet gdy przypadnie on w trakcie usprawiedliwionej nieobecności zatrudnionego w pracy, np. z powodu urlopu wypoczynkowego lub choroby (art. 30 § 1 pkt 4 k.p.).

Urlop wychowawczy to uprawnienie wyłącznie pracownicze. Pracodawca nie może go więc udzielić na dłuższy okres niż ten, przez jaki jest pracodawcą danej osoby.

Wprawdzie zgodnie z art. 186¹ k.p. nie można wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu, to jednak istnieją pewne wyjątki od tej zasady.

W przypadku upadłości lub likwidacji pracodawcy albo gdy wina leży po stronie pracownika, możliwe jest rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem przebywającym na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym.

Omawiana ochrona zatrudnienia dotyczy jednak tylko osób pozostających w stosunku pracy w trakcie tych urlopów, a nie tych, z którymi umowa o pracę rozwiązała się w związku z upływem czasu, na jaki ją zawarto.

W związku z powyższym pracownica zatrudniona na zastępstwo, która nabyła prawo do urlopu macierzyńskiego, a później do urlopu wychowawczego, ma prawo do korzystania z tych urlopów do czasu trwania umowy o pracę.