Strona główna » Kadry » Indywidualne prawo pracy » Czas pracy » Czy można polecić pracę w niedzielę i święta pracownikowi, który zajmuje się naprawą telefonów

Czy można polecić pracę w niedzielę i święta pracownikowi, który zajmuje się naprawą telefonów

30 stycznia 2009, 10:23

Dołącz do grona ekspertów

Monika Wacikowska

Nasza firma zajmuje się naprawą telefonów stacjonarnych. Czy pracownikom, którzy naprawiają telefony, możemy polecić pracę w niedzielę i święta? Dodam, że praca w naszym zakładzie nie odbywa się w systemie zmianowym.

RADA

Jeśli praca pracowników polega na naprawie linii telefonicznej, można polecić im pracę w niedzielę i święta. Jeśli zaś ich praca polega na naprawie aparatów telefonicznych, pracownicy nie mogą być zobowiązani do wykonywania pracy w niedzielę lub dniu świątecznym.

UZASADNIENIE

Święta, tak jak niedziele, powinny być dla pracowników dniami wolnymi od pracy. Dlatego praca w niedziele i święta jest, co do zasady, zakazana, a jej wykonywanie jest możliwe tylko w ramach wyjątków wskazanych w przepisach szczególnych. Praca w niedzielę i święta, ze względu na branżę, w jakiej działa zakład pracy, jest dozwolona (art. 151¹⁰ Kodeksu pracy):

w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
w ruchu ciągłym,
przy pracy zmianowej,
przy niezbędnych remontach,
w transporcie i w komunikacji,
w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
w rolnictwie i hodowli,
przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:

- zakładach świadczących usługi dla ludności,
- gastronomii,
- zakładach hotelarskich,
- jednostkach gospodarki komunalnej,
- zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
- jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, zapewniających całodobową opiekę,
- zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku.

Jeśli zatem zakład prowadzony przez pracodawcę zajmuje się naprawą aparatów telefonicznych, nie jest możliwe polecanie pracy w niedziele i święta. Żadna bowiem z ww. przesłanek branżowych nie zezwala na to.

Inaczej będzie, jeśli pracodawca działa w branży telekomunikacyjnej i naprawa telefonów polega nie na naprawie aparatów telefonicznych, lecz na naprawie linii telefonicznych. W takim przypadku ze względu na fakt, że wykonywanie takich prac jest konieczne ze względu na ich użyteczność społeczną, czyli zapewnienie ludności możliwości komunikowania się za pośrednictwem linii telefonicznej, należy uznać je za dopuszczalne również w niedzielę i święta. Tego rodzaju praca będzie również dozwolona w niedzielę i święta w razie konieczności usunięcia awarii (art. 151¹⁰ pkt 1 Kodeksu pracy). Jeśli więc pracownicy naprawiają telefony w znaczeniu linii telefonicznych, mogą zostać zobowiązani do pracy w niedzielę i święta zarówno w ramach harmonogramu czasu pracy - ze względu na ich użyteczność społeczną, jak i w ramach nieplanowanej pracy - w razie wystąpienia awarii.

Jeśli pracodawca nakaże pracownikom pracę w niedzielę lub święto, musi pamiętać o zapewnieniu im innego dnia wolnego. Ponadto, układając harmonogram czasu pracy pracownika, trzeba mu zapewnić jedną na 4 niedziele wolną od pracy.

WAŻNE!

Za pracę w niedzielę lub święto trzeba zapewnić pracownikom dzień wolny lub wypłacić oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.

Jeśli zaś praca w niedzielę lub święto wynikła niespodziewanie, na skutek awarii, a niedziela lub święto miały być dla pracownika dniem wolnym od pracy, pracodawca za taką pracę musi oddać pracownikowi inny dzień wolny. Gdy nie będzie miał takiej możliwości, jest zobowiązany wypłacić 100% dodatek z tytułu pracy w święto.

Trzeba jednak pamiętać, że dzień wolny jest udzielany za pracę w normalnym wymiarze, czyli nieprzekraczającym 8 godzin. Jeśli pracownik pracował więcej niż 8 godzin, oprócz dnia wolnego, pracę ponad 8 godzin (ponieważ jest to praca nadliczbowa) należy zrekompensować dodatkiem 100% z tytułu przekroczenia dobowej normy czasu pracy lub udzielić czasu wolnego w wymiarze 1:1 - na wniosek pracownika lub w wymiarze 1 : 1,5 - bez wniosku pracownika.

Jeżeli praca w niedzielę trwałaby poniżej wymiaru dobowego, czyli np. poniżej 8 godzin, to i tak pracownikowi za ten czas trzeba dać inny dzień wolny.

Podstawa prawna:

art. 151³, 151¹⁰-151¹² Kodeksu pracy.

Orzecznictwo uzupełniające:

W razie nieudzielenia przez pracodawcę w okresie rozliczeniowym innego dnia wolnego od pracy w zamian za dozwoloną pracę świadczoną w niedzielę lub święto, pracownikowi przysługuje za każdą godzinę takiej pracy tylko jeden dodatek przewidziany w art. 151¹¹ § 2 in fine lub § 3 Kodeksu pracy. (Uchwała Sądu Najwyższego z 15 lutego 2006 r., II PZP 11/05, OSNP 2006/11-12/170)

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po naszą publikację