Przemoc psychiczna [PRZYKŁADY] - jak rozpoznać i jak sobie z nią radzić?
REKLAMA
REKLAMA
- Przemoc psychiczna - definicja i przykłady
- Przyczyny przemocy psychicznej
- Skutki przemocy psychicznej
- Jak rozpoznać przemoc psychiczną?
- Jak radzić sobie z przemocą psychiczną?
- Pomoc prawna i organizacje wspierające ofiary przemocy
- Podsumowanie
Przemoc psychiczna - definicja i przykłady
Przemoc psychiczna, inaczej zwana przemocą emocjonalną, jest formą agresji, która polega na świadomym ranieniu psychiki drugiej osoby. Przejawia się w postaci działań i zachowań mających na celu zniszczenie poczucia własnej wartości ofiary, wzbudzenie w niej lęku, wstydu czy poczucia winy. Może przybrać różne formy, od obrażania i poniżania, przez manipulację i groźby, aż po izolowanie ofiary od rodziny i przyjaciół.
REKLAMA
Niektóre z najczęstszych form przemocy psychicznej obejmują:
- Obraźliwe komentarze i wyzwiska: Stałe krytykowanie, poniżanie, a także wyśmiewanie ofiary sprawiają, że zaczyna ona tracić pewność siebie i wiarę w swoje umiejętności.
- Kontrola i manipulacja: Sprawca może stosować różne techniki manipulacyjne, takie jak gaslighting, który polega na wypaczaniu rzeczywistości, aby ofiara zaczęła wątpić w swoje zdrowie psychiczne.
- Izolacja społeczna: Sprawca może ograniczać kontakt ofiary z innymi ludźmi, odcinając ją od wsparcia rodziny i przyjaciół, co pogłębia jej zależność od agresora.
- Zastraszanie i groźby: Często stosowane są groźby, które wzbudzają strach i lęk, aby ofiara czuła się zależna i bezbronna wobec sprawcy.
Przemoc psychiczna może występować zarówno w związkach intymnych, jak i w środowisku pracy, w rodzinie, a także w szkole czy w przestrzeni publicznej.
Przyczyny przemocy psychicznej
Przemoc psychiczna może wynikać z wielu czynników, w tym psychologicznych, społecznych i kulturowych. Do najczęstszych przyczyn należą:
- Niska samoocena sprawcy: Osoby stosujące przemoc psychiczną często mają niską samoocenę i używają kontrolowania innych jako sposobu na zwiększenie własnej wartości.
- Brak umiejętności radzenia sobie ze stresem: Agresorzy, którzy nie potrafią zarządzać swoimi emocjami, mogą stosować przemoc psychiczną jako mechanizm radzenia sobie z frustracją.
- Wzorce wyniesione z domu: Osoby, które dorastały w środowisku pełnym przemocy, mogą uznawać ją za „normalny” sposób komunikacji lub rozwiązywania konfliktów.
- Wpływ kultury i społeczeństwa: W niektórych społecznościach i kulturach przemoc psychiczna może być tolerowana, a nawet uznawana za akceptowalną formę zachowania.
Skutki przemocy psychicznej
Przemoc psychiczna niesie ze sobą długotrwałe i poważne skutki dla zdrowia psychicznego i fizycznego ofiar. Niektóre z nich to:
- Problemy emocjonalne i psychiczne: Osoby doświadczające przemocy psychicznej często zmagają się z niską samooceną, stanami lękowymi, depresją, a w skrajnych przypadkach – myślami samobójczymi.
- Zaburzenia snu: Stres i lęk, które wynikają z przemocy psychicznej, mogą prowadzić do problemów ze snem, takich jak bezsenność czy koszmary.
- Problemy zdrowotne: Przewlekły stres spowodowany przemocą psychiczną może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, nadciśnienie, a także osłabienie układu odpornościowego.
- Trudności w relacjach interpersonalnych: Doświadczanie przemocy psychicznej może sprawić, że ofiara będzie unikać nawiązywania bliskich relacji, ponieważ będzie obawiać się ponownego skrzywdzenia.
Skutki przemocy psychicznej mogą być trwałe i odbijać się na całym życiu ofiary, wpływając na jej zdolność do budowania zdrowych relacji, realizacji zawodowej oraz ogólnego poczucia szczęścia i spełnienia.
Jak rozpoznać przemoc psychiczną?
Rozpoznanie przemocy psychicznej może być trudne, ponieważ nie zawsze jest oczywiste. Wiele osób, które padają ofiarą tego typu przemocy, nie zdaje sobie sprawy, że ich doświadczenia są formą agresji. Istnieją jednak pewne znaki ostrzegawcze, które mogą wskazywać na przemoc psychiczną:
- Ciągła krytyka i poniżanie: Sprawca regularnie poniża i krytykuje ofiarę, sprawiając, że czuje się bezwartościowa
- Manipulacja i kontrola: Ofiara jest manipulowana, a jej zdanie i emocje są ignorowane lub minimalizowane.
- Izolacja od bliskich: Sprawca stara się kontrolować życie ofiary, izolując ją od rodziny i przyjaciół.
- Nieustanna zazdrość i zaborczość: Sprawca kontroluje kontakty i życie towarzyskie ofiary, okazując nadmierną zazdrość.
Rozpoznanie przemocy psychicznej jest kluczowe, ponieważ często stanowi ona pierwszy krok w kierunku eskalacji agresji i może prowadzić do przemocy fizycznej.
Jak radzić sobie z przemocą psychiczną?
Pomoc dla osób doświadczających przemocy psychicznej jest kluczowa dla ich zdrowia psychicznego i fizycznego. Kilka wskazówek, które mogą pomóc osobom w takich sytuacjach, obejmuje:
- Poszukiwanie wsparcia: Ważne jest, aby otworzyć się na bliskich, rodzinę lub przyjaciół, którzy mogą oferować wsparcie emocjonalne i praktyczne.
- Konsultacja z psychologiem lub terapeutą: Praca z profesjonalistą może pomóc ofierze zrozumieć swoje doświadczenia i nauczyć się radzić sobie z traumą.
- Ustalanie granic: Nauka wyznaczania granic i stanowcze ich egzekwowanie może pomóc ofierze w ochronie swojego zdrowia psychicznego.
- Edukacja: Zrozumienie, czym jest przemoc psychiczna, pozwala ofierze lepiej rozpoznać manipulacje i przemocowe zachowania, co jest kluczowe dla przeciwdziałania im.
Pomoc prawna i organizacje wspierające ofiary przemocy
W Polsce i wielu innych krajach przemoc psychiczna jest uznawana za formę przemocy domowej, a ofiary mają prawo do pomocy prawnej. Istnieje wiele organizacji, które oferują wsparcie ofiarom przemocy psychicznej, m.in.:
- Niebieska Linia: Oferuje wsparcie telefoniczne i konsultacje dla ofiar przemocy domowej.
- Centra interwencji kryzysowej: Organizacje te oferują pomoc psychologiczną i prawną dla ofiar przemocy.
- Telefon zaufania: Wiele krajów ma bezpłatne infolinie dla osób, które czują się zagrożone lub potrzebują wsparcia.
Podsumowanie
Przemoc psychiczna to niezwykle destrukcyjna forma agresji, której skutki są dotkliwe i długotrwałe. Niezależnie od tego, w jakim kontekście występuje – w związku, rodzinie, szkole czy miejscu pracy – ma ona poważny wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne ofiar. Dlatego tak ważne jest, aby społeczeństwo było świadome istnienia przemocy psychicznej i jej skutków. Wsparcie ofiarom, edukacja, a także surowe podejście do sprawców mogą pomóc w ograniczeniu tego problemu oraz zminimalizowaniu cierpienia osób, które padają ofiarą przemocy psychicznej.
W ostatnim czasie powstała fundacja „Jak?Na szpilkach”, której działania ukierunkowane są przede wszystkim na wsparcie kobiet w odzyskiwaniu swojej autonomii. Fundacja zaprasza na bezpłatny cykl warsztatowy „Wybieram siebie” , który odbędzie się 4.11 i 18.11 w Legionowskiej Poczytalni , ul. Kościuszki 8a od godziny 16 .00. W ramach cyklu :
- indywidualne konsultacje
- wykłady
- warsztaty
Przemoc psychiczna jest tak trudnym zjawiskiem do udowodnienia , że zdaniem założycielek Fundacji pierwszym krokiem do wyjścia jest odzyskanie mocy i sprawczości zatem w mojej opinii warto skorzystać.
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat