REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa zlecenia a umowa o pracę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Świętochowska-Lewczuk
Młodszy Specjalista ds. Personalnych
Umowa zlecenia a umowa o pracę. /Fot. Fotolia
Umowa zlecenia a umowa o pracę. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Częstą praktyką wśród pracodawców zatrudniających nowych pracowników jest zawieranie z nimi umów cywilnoprawnych w miejsce umów o pracę. Jest to bardzo wygodna i atrakcyjna forma współpracy dla danej firmy, która w ten sposób stara się zaoszczędzić koszty związane z zatrudnieniem. Najczęściej zawierane są umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług oraz umowy o dzieło.

Różnice między zleceniem a umową o pracę - zasiłek chorobowy

Po przeanalizowaniu zalet i wad zawierania umów cywilnoprawnych w miejsce umów o pracę, zdecydowanie więcej jest tych drugich w odniesieniu do pracowników. Mianowicie osobie zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia, nie gwarantuje ona minimalnego wynagrodzenia za pracę, nie przysługują jej również żadne uprawnienia w postaci urlopów czy wynagrodzenia chorobowego. W tym ostatnim przypadku zleceniobiorcy wypłacany jest zasiłek chorobowy, ale dopiero po upływie 90 dni od dnia zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Dlatego, jeżeli zleceniobiorca nie zadeklaruje zleceniodawcy, że chce podlegać ubezpieczeniu chorobowemu, wówczas zasiłek chorobowy nie jest mu wypłacany na podstawie dostarczanych zwolnień lekarskich.

REKLAMA

Autopromocja

Brak uprawnień wynikających ze stosunku pracy

W przypadku wspomnianych już urlopów, które uregulowane zostały szczegółowo w Kodeksie pracy, przepisy te nie mają zastosowania do zleceniobiorców, ponieważ Ci podlegają przepisom Kodeksu cywilnego. W tej sytuacji zleceniobiorca umawia się indywidualnie ze zleceniodawcą w kwestii swojej nieobecności w firmie. Ponadto świadczenie usług w drodze umowy cywilnoprawnej nie wlicza się do stażu pracy i może to uniemożliwić takiej osobie skorzystanie z określonych uprawnień przewidzianych przepisami prawa pracy, jak np. z urlopu wychowawczego, dni opieki nad dzieckiem. Takim osobom po zakończeniu współpracy nie jest także wydawane świadectwo pracy, lecz w to miejsce na prośbę danego zleceniobiorcy wydane może być zaświadczenie wskazujące okres i typ współpracy, które i tak nie ma wpływu na przyznanie określonych uprawnień w przyszłości. Często również osoby zatrudnione w drodze umowy zlecenia czy dzieło pomijane są w kwestii typowania do szkoleń czy wypłaty wszelkich nagród w postaci np. premii uznaniowej, która przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym na podstawie umów o pracę (chyba że zostanie wprowadzony odpowiedni zapis w umowie zlecenia lub zawarty aneks do umowy o odpowiedniej treści przyznający zleceniobiorcy określoną nagrodę pieniężną).

Polecamy produkt: Umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Brak stabilizacji zatrudnienia i ochrony przed zwolnieniem

Umowa cywilnoprawna może zostać rozwiązana przez zleceniodawcę w każdym czasie i bez podawania jakiejkolwiek przyczyny, co powoduje, że zleceniobiorca nie ma zagwarantowanej stabilizacji zatrudnienia, gdyż co do zasady współpraca może zakończyć się z dnia na dzień. Brak jest w tym przypadku ochrony przewidzianej w kodeksie pracy w zakresie rozwiązywania umowy o pracę. Ochrona przed zwolnieniem nie dotyczy także kobiet w ciąży. I tu przykładowo pracownica zatrudniona na podstawie umowy na okres próbny, umowy na czas określony czy na czas wykonania określonej pracy jest chroniona przez przepisy prawa pracy  przed rozwiązaniem stosunku pracy. Dzieje się tak, jeżeli jedna z takich umów zawarta została na okres dłuższy niż 1 miesiąc i ulegałaby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży, wówczas bowiem pracodawca ma obowiązek z mocy prawa przedłużyć taką umowę do dnia porodu (art. 177 par. 3 k.p.). W przypadku umów cywilnoprawnych takie przepisy nie mają zastosowania.

Porozmawiaj o tym na FORUM

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzyści dla firmy

REKLAMA

Dla spółek umowy cywilnoprawne niosą zdecydowanie więcej korzyści niż zatrudnianej osobie, ponieważ dotyczą one przede wszystkim odprowadzanych składek do ZUS i opodatkowania, gdyż ze strony firmy nie ma obowiązku opłacania składki chorobowej, a w przypadku studentów zleceniodawca w ogóle zwolniony jest z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne. Koniecznym jest jednak przypomnienie, że z takich ulg firmy mogą korzystać zaledwie do końca 2015 r., ponieważ już od stycznia 2016 r. wprowadzony zostanie powszechny obowiązek oskładkowania umów zleceń w przypadku, gdy wynagrodzenie będzie przekraczać kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Firma współpracując z daną osobą na podstawie umowy cywilnoprawnej, ma również inne dodatkowe korzyści, ponieważ nie ponosi ona kosztów np. w zakresie wypłaty wynagrodzenia za czas urlopu, przestoju, choroby czy macierzyństwa, gdyż przy umowie zlecenia czy umowie o dzieło przepisy zawarte w kodeksie pracy normujące powyższe kwestie, nie obowiązują.  Jest to znaczna oszczędność zwłaszcza przy zatrudnianiu większej liczby zleceniobiorców. Ponadto w razie wypadku przy pracy zleceniodawca nie musi wypłacać poszkodowanym osobom jakichkolwiek odszkodowań, a w razie problemów finansowych spółki i związanej z tym niewypłacalności nie zawsze ma obowiązek wypłaty wynagrodzenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (odprowadzanie składek na FGŚP obowiązkowe jest tylko wtedy, gdy zleceniobiorca od wypłacanego wynagrodzenia odprowadza składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe).

Umowa zlecenie - kiedy podatek a kiedy ZUS?

Obchodzenie przepisów prawa

Firmy stosując umowy cywilnoprawne w miejsce umów o pracę, narażają się na ogromne ryzyko, ponieważ bardzo często takie umowy mogą być uznane za umowy o pracę i postrzegane jako omijanie prawa. Przede wszystkim osoba świadcząca dane usługi nie ma obowiązku podporządkowania się swojemu przełożonemu, o czym stanowi art.. 22 k.p., definiując pojęcie stosunku pracy. Zleceniobiorcy nie obowiązują też stałe godziny pracy, ponieważ ma on znacznie większą swobodę w wykonywaniu swoich czynności i tym samym prawo do samodzielnego organizowania sobie pracy własnej, również jego obowiązki może wykonywać za niego osoba trzecia.

REKLAMA

Należy pamiętać, że jeżeli praca ma być wykonywana w warunkach określonych w art. 22 k.p., czyli na podstawie podporządkowania, osobiście, odpłatnie, w określonym ściśle miejscu i czasie to umowa ta postrzegana będzie jako umowa o pracę. Art. 281  § 1 stanowi, że zawarcie umowy cywilnoprawnej z osobą, która świadczy pracę w powyższych warunkach, stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i zagrożone jest karą grzywny w wysokości od 1000 do 30.000 tys. zł.

Inspektor pracy lub osoba świadcząca pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej może wnieść powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy, jeżeli mimo nazwy zawartej umowy jej elementy przemawiają za stosunkiem pracy. Oznacza to, że jeżeli elementy zawarte w umowie zlecenia typowe dla stosunku pracy mają charakter przeważający w stosunku do cech, jakie powinny dominować w umowie cywilnoprawnej to jest to naruszenie prawa. Art. 22 (1) k.p. wyraźnie wskazuje, że zatrudnienie w powyższych warunkach jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Oznacza to, że zarówno  sam charakter umowy, jak i sposób wykonywanej pracy mogą zostać podważone i uznane za stosunek pracy.

Oprócz samego powództwa o ustalenie istnienia stosunku pracy, poszkodowany pracownik może wystąpić o zapłatę brakującej części wynagrodzenia, np. za nadgodziny, urlopy i wszelkie inne świadczenia.

Podstawa prawna:

  • Art. 22, 22 (1), 177 par. 3 k.p , art. 281  § 1  ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1974 Nr 24, poz. 141 z późn.zm.)
  • Art. 734 - 751 -ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA