REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wynagrodzenie pracowników wracających do pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem

Mariusz Pigulski
ekspert ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowej
Wynagrodzenie pracowników wracających do pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem. / fot. Shutterstock
Wynagrodzenie pracowników wracających do pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po powrocie z urlopu związanego z rodzicielstwem pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, jakie by otrzymywał, gdyby nie wystąpiła przerwa urlopowa. Oznacza to, że jeśli podczas urlopu w zakładzie nastąpiły podwyżki wynagrodzenia, to należy uwzględnić ich wpływ na wysokość wynagrodzenia pracownika. Analogicznie będzie w przypadku obniżenia pensji - wynagrodzenie pracownika wracającego do pracy po przerwie urlopowej będzie niższe niż przed tą przerwą.

Pracownik powracający do pracy po urlopie związanym z rodzicielstwem jest uprawniony do wynagrodzenia, jakie by otrzymywał, gdyby nie korzystał z tego urlopu. Jeśli powrót do pracy następuje bezpośrednio po ww. okresie nieobecności w trakcie miesiąca, wówczas przy wyliczaniu określonej stałą stawką pensji przysługującej za przepracowane dni, należy kwotę płacy wskazaną w umowie o pracę podzielić przez 30, uzyskany wynik pomnożyć przez liczbę dni urlopu rodzicielskiego, a otrzymaną kwotę odjąć od wynagrodzenia przewidzianego za pełny miesiąc.

REKLAMA

Autopromocja

Polecamy: Kodeks pracy 2020 PREMIUM

Zdaniem niektórych ekspertów powyższe przeliczenie powinno być dokonywane również w celu skalkulowania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy wykorzystywany tuż po urlopie rodzicielskim dla pracownika otrzymującego stałą miesięczną pensję. Jednak zgodnie z innym podejściem, które zdaniem autora jest bardziej właściwe, w opisanej sytuacji należałoby podzielić miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin przypadających nominalnie do przepracowania w danym miesiącu, a wynik pomnożyć przez liczbę godzin urlopu wypoczynkowego.

Gwarancje w zakresie wynagrodzenia

Pracownik powracający do pracy po zakończeniu:

  • urlopu macierzyńskiego,
  • urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
  • urlopu rodzicielskiego,
  • urlopu ojcowskiego

- ma ustawowo zagwarantowane zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym (art. 1832 Kodeksu pracy). Ponadto pracodawca ma obowiązek zapewnienia osobie wracającej z ww. urlopu takiego wynagrodzenia, jakie by ona otrzymywała, gdyby nie korzystała z urlopu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odnośnie kwestii związanych ze stanowiskiem równorzędnym warto zwrócić uwagę na orzecznictwo sądowe. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 października 2017 r. (I OSK 692/17) wskazał, iż: (...) Pojęcie "stanowisko równorzędne" oznacza takie stanowisko, które musi charakteryzować się przede wszystkim takimi samymi parametrami uposażenia zasadniczego, dodatku służbowego i stopnia etatowego oraz wykazywać zasadność i celowość przeniesienia.

Z kolei Sąd Najwyższy w wyroku z 26 stycznia 2017 r. (II PK 333/15, OSNP 2018/3/33) stwierdził, że: Pracodawca narusza art. 1832 k.p., jeżeli respektuje przewidziane w nim gwarancje płacowe, ale wskazuje pracownicy powracającej z urlopu macierzyńskiego stanowisko równorzędne lub inne stanowisko odpowiadające jej kwalifikacjom zawodowym, gdy poprzednio zajmowane stanowisko nie zostało zlikwidowane, lecz zatrudniono na nim inną osobę.

Niezależnie od tego, czy pracownik powrócił do pracy po urlopie związanym z rodzicielstwem na swoje dotychczasowe stanowisko, na równorzędne czy też inne zgodne z posiadanymi kwalifikacjami, nie powinno to zasadniczo wpłynąć niekorzystnie na jego sytuację finansową. Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 1832 Kodeksu pracy, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, jakie by otrzymywał, gdyby nie wystąpiła przerwa urlopowa, zatem uwzględniające wszystkie decyzje dotyczące kwestii wynagrodzeniowych w firmie, jakie podjęto w czasie urlopu. Dopuszczalna jest zatem sytuacja pogorszenia warunków płacowych pracownika powracającego do pracy po zakończonym urlopie rodzicielskim w porównaniu z warunkami obowiązującymi go bezpośrednio przed tym urlopem. W rezultacie, jeżeli przykładowo w czasie nieobecności spowodowanej sprawowaniem obowiązków rodzicielskich miały miejsce obniżki wynagrodzenia w skali całego zakładu, to objęły one swoim zakresem również osobę korzystającą z urlopu rodzicielskiego. Po jego zakończeniu wynagrodzenie podwładnego może więc być niższe. Analogicznie rzecz będzie się miała w przypadku podwyżek - wówczas wynagrodzenie pracownika wracającego do pracy po przerwie urlopowej będzie wyższe niż przed tą przerwą.

W konsekwencji podkreślić należy, że objęta gwarancją nie jest nominalna kwota płacy pracownika sprzed urlopu związanego z rodzicielstwem, lecz kwota, która za pracę na danym stanowisku by mu przysługiwała, gdyby nie korzystał on ze wspomnianego urlopu. Jeżeli w tym zakresie wystąpią zmiany (najczęściej będą to podwyżki, lecz nie można wykluczyć, że wynagrodzenie ulegnie obniżeniu), należy uwzględnić ich wpływ na wysokość wynagrodzenia pracownika.

Przykład

Pracownica zatrudniona w dziale handlowym w połowie kwietnia 2020 r. zakończyła urlop rodzicielski i od razu wróciła do pracy. W czasie przerwy urlopowej wszystkim pracownikom jej działu podniesiono pensje o 5%. Do takiej podwyżki uprawniona jest również wspomniana pracownica.

Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca

REKLAMA

W praktyce często mamy do czynienia z sytuacjami, kiedy urlop związany z rodzicielstwem kończy się w trakcie miesiąca. Jeśli tuż po tym pracownik wraca do wypełniania swoich obowiązków służbowych, wówczas sposób naliczenia mu przysługującego za przepracowaną część miesiąca zależy od rodzaju otrzymywanych przez niego składników płacy.

Jeśli pracownik jest objęty akordowym lub prowizyjnym systemem wynagradzania, jego miesięczna pensja powinna być obliczona stosownie do osiągniętych wyników w danym miesiącu. Gdy zatrudniony jest opłacany stawką godzinową, wówczas do obliczenia należności za pracę niezbędne jest przemnożenie wspomnianej stawki przez liczbę wypracowanych w miesiącu godzin.

W przypadku pracowników otrzymujących płacę określoną w stałej miesięcznej stawce, konieczne jest zastosowanie § 11 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (dalej: rozporządzenie o wynagrodzeniu). Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy pensja pracownika jest określona w stałej miesięcznej kwocie. Wówczas, w przypadku korzystania z urlopu, wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca, w którym skończył się ten urlop, ustala się poprzez:

Krok 1. Podzielenie miesięcznej stawki wynagrodzenia przez 30 (bez względu na to, ile dni ma dany miesiąc kalendarzowy),

Krok 2. Pomnożenie otrzymanej kwoty przez liczbę dni urlopu,

Krok 3. Odjęcie wyliczonego iloczynu od wynagrodzenia należnego w stałej miesięcznej stawce.

Przykład

Pracownica mająca zagwarantowaną w umowie o pracę stałą płacę miesięczną w wysokości 4500 zł brutto, 14 kwietnia 2020 r. zakończyła urlop rodzicielski i już od następnego dnia wróciła do pracy. W tych okolicznościach należne jej wynagrodzenie brutto za przepracowaną część miesiąca powinno zostać obliczone jak poniżej:

Krok 1. podzielenie miesięcznej stawki wynagrodzenia przez 30

4500 zł : 30 = 150 zł;

Krok 2. pomnożenie otrzymanej kwoty przez liczbę dni urlopu

150 zł × 14 dni kwietniowego urlopu rodzicielskiego = 2100 zł;

Krok 3. odjęcie wyliczonego iloczynu od wynagrodzenia należnego w stałej miesięcznej stawce

4500 zł - 2100 zł = 2400 zł.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy wykorzystany bezpośrednio po urlopie związanym z rodzicielstwem

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy powinno odpowiadać wynagrodzeniu, jakie pracownik otrzymałby, gdyby w okresie urlopu wykonywał pracę (art. 172 Kodeksu pracy). Przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop różnicują sposób ustalania należności urlopowej, w zależności od rodzaju wypłacanych pracownikowi składników płacy.

Wyliczanie wynagrodzenia urlopowego dla pracownika opłacanego zmiennymi elementami pensji powinno przebiegać następująco:

Krok 1. Wyznaczenie podstawy wyliczeń, w której uwzględnieniu podlegają zmienne składowe płacy za okresy nie dłuższe niż miesiąc (np. wynagrodzenie według stawki godzinowej, miesięczne premie regulaminowe, wynagrodzenie prowizyjne) w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia płatnego wypoczynku, a jeżeli są znaczne wahania między ich wysokością w poszczególnych miesiącach - maksymalnie z 12 miesięcy. Warto zwrócić uwagę, że okres, za jaki składniki te przysługują, pozostaje bez znaczenia - liczy się w tym przypadku moment wypłaty.

Krok 2. Obliczenie stawki godzinowej poprzez podzielenie ich sumy wypłaconej w okresie 3 lub maksymalnie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc urlopu, przez liczbę godzin, w czasie których pracownik świadczył pracę w okresie, z którego została ustalona podstawa obliczeń ze zmiennych elementów pensji.

Krok 3. Pomnożenie ustalonej stawki godzinowej przez liczbę godzin urlopu wypoczynkowego.

Wątpliwości w sposobie ustalania wynagrodzenia za płatny wypoczynek, z którego pracownik korzysta tuż po urlopie związanym z rodzicielstwem, pojawiają się w przypadku osób opłacanych stałą miesięczną pensją. W kwestii tej praktykowane są wszakże dwa sposoby obliczania wysokości wynagrodzenia.

Zgodnie z pierwszym z nich, w sytuacji, gdy pracownik przebywał na urlopie związanym z rodzicielstwem przez część miesiąca, a przez resztę dni tego miesiąca korzystał z urlopu wypoczynkowego, powinno stosować się wspomniany wyżej § 11 rozporządzenia o wynagrodzeniu, gdyż zatrudnionemu należne jest wynagrodzenie urlopowe w wysokości proporcjonalnej do wysokości należności urlopowej, jaka by mu przysługiwała, gdyby korzystał z płatnego wypoczynku przez cały miesiąc.

Przykład

Pełnoetatowa pracownica zatrudniona w podstawowym systemie czasu pracy (praca od poniedziałku do piątku po 8 godzin), wynagradzana jest stałą miesięczną pensją w wysokości 4200 zł brutto. 21 kwietnia 2020 r. pracownicy zakończył się urlop rodzicielskiego i od 22 kwietnia przebywa ona na urlopie wypoczynkowym, o który wystąpiła na okres ponad 2 miesięcy. W zaprezentowanym stanie faktycznym ustalenie kwietniowego wynagrodzenia urlopowego zgodnie ze sposobem opisanym powyżej powinno wyglądać następująco:

Krok 1. podzielenie miesięcznej stawki wynagrodzenia przez 30

4200 zł : 30 = 140 zł;

Krok 2. pomnożenie otrzymanej kwoty przez liczbę dni urlopu

140 zł × 21 dni urlopu rodzicielskiego = 2940 zł;

Krok 3. odjęcie wyliczonego iloczynu od wynagrodzenia należnego w stałej miesięcznej stawce

4200 zł - 2940 zł = 1260 zł.

Według drugiego sposobu, pracownikowi otrzymującemu stałą pensję określoną w kwocie miesięcznej, który po urlopie związanym z rodzicielstwem do końca danego miesiąca przebywał na urlopie wypoczynkowym, przysługuje wynagrodzenie urlopowe obliczone poprzez:

Krok 1. Podzielenie stałego wynagrodzenia przez nominalny wymiar czasu pracy z konkretnego miesiąca,

Krok 2. Pomnożenie uzyskanej stawki przez liczbę godzin urlopu wypoczynkowego.

Ta metoda wyliczeń, w ocenie autora, jest najbardziej właściwa. W omawianych okolicznościach nie ma wszakże przesłanek do stosowania wspomnianego wyżej § 11 rozporządzenia o wynagrodzeniu, gdyż przepis ten odnosi się do kalkulowania należności za przepracowaną część miesiąca, a w rozstrzyganym przypadku pracownik z powodu urlopu związanego z rodzicielstwem i urlopu wypoczynkowego nie przepracował ani jednego dnia.

Przykład

Przyjmując, że obliczenia wynagrodzenia urlopowego pracownicy, o której mowa w poprzednim przykładzie, powinny być dokonane zgodnie z wytycznymi wskazanymi w drugim sposobie, należność za urlop powinna wynieść 1400 zł, co wynika z przeliczenia:

Krok 1. Podzielenie stałego wynagrodzenia przez nominalny wymiar czasu pracy z konkretnego miesiąca

4200 zł : 168 godzin nominalnego czasu pracy w kwietniu 2020 r. = 25 zł;

Krok 2. Pomnożenie uzyskanej stawki przez liczbę godzin urlopu wypoczynkowego

25 zł × 56 godzin urlopu wypoczynkowego w okresie od 22 do 30 kwietnia 2020 r. = 1400 zł.

PODSTAWA PRAWNA:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy 1 grudnia to niedziela handlowa?

Czy 1 grudnia to niedziela handlowa? Czy w najbliższą niedzielę zrobimy zakupy? 

Zakaz handlu w niedziele: Czy będzie trzecia niedziela handlowa w grudniu? Jest zapowiedź złożenia poprawki w Senacie

Od 2025 roku Wigilia będzie dniem wolnym od pracy dla wszystkich pracowników. Jednak dla pracowników handlu trzy niedziele poprzedzające Boże Narodzenie mają być dniami roboczymi. Czy będzie poprawka do nowelizacji wprowadzającej dzień wolny w Wigilię?

Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Znowu przesunięto okres, od którego wsparcie będzie obowiązywać

W Sejmie trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiana ma dotyczyć podwyższenia wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.

Nie mam już urlopu, a potrzebuję wziąć wolne. Co zrobić?

Zbliża się koniec roku kalendarzowego. Niektórzy pracownicy nie mają już urlopu wypoczynkowego. Co mogą zrobić w sytuacji, gdy potrzebują wziąć wolne od pracy? Podpowiadamy kilka rozwiązań z Kodeksu pracy.

REKLAMA

Nowelizacja Kodeksu pracy: Wydłużony urlop macierzyński dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz hospitalizowanych

27 listopada 2024 r. Sejm znowelizował Kodeks pracy. Nowelizacja wydłuży urlop macierzyński rodzicom wcześniaków oraz dzieci wymagających hospitalizacji po urodzeniu. Prawo do urlopu będą mieli także prawni opiekunowie, rodzice zastępczy czy adopcyjni.

Raport: 75 proc. działów HR wykorzystuje sztuczną inteligencję co najmniej raz w tygodniu

Raport: 75 proc. działów HR w firmach deklaruje, że korzysta z generatywnej sztucznej inteligencji co najmniej raz w tygodniu. Rosnące zainteresowanie AI wśród menedżerów i pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie zasobami ludzkimi to nie tylko specyfika amerykańskiego rynku. Badania przeprowadzone w Polsce wskazują na podobny trend.

14 zasad prawa pracy [LISTA]. Jeśli pracujesz lub zatrudniasz, musisz znać je wszystkie

Prawo pracy to przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, które określają przede wszystkim prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. Jako pracownik lub pracodawca musisz znać 14 podstawowych zasad prawa pracy uregulowanych w Kodeksie pracy. Oto lista.

Jakie zawody wybiera pokolenie Z?

Pokolenie Z to urodzeni w latach 1995-2012. Wychowali się w cyfrowym świecie i mają zawodowe preferencje typowe dla swojej generacji. O jakich zawodach myśli młodsza część Zetek? Jakie zawody najczęściej wykonują osoby z pokolenia Z w wieku od 24 do 29 lat?

REKLAMA

Sejm przegłosował – urlop macierzyński będzie wydłużony

Rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych oraz hospitalizowanych po narodzinach będą mieli wydłużony urlop macierzyński. Tak postanowił Sejm nowelizując 27 listopada br. Kodeks pracy. Teraz ustawą zajmie się Senat.

Ile dni ustawowo wolnych od pracy będzie w 2025 r.? A ile długich weekendów?

W nadchodzącym roku czeka nas 14 dni ustawowo wolnych od pracy. W 2025 roku wolna Wigilia przypada w środę, wystarczy więc wziąć dwa dni urlopu, żeby zyskać tygodniowy odpoczynek. 

REKLAMA