Prawa i przywileje matek w prawie pracy

Urlopy macierzyńskie i rodzicielskie, przerwa w pracy na karmienie dziecka czy obowiązek uzyskania zgody młodej mamy na wysłanie jej na delegację - polskie prawo pracy przewiduje wiele uprawnień dla pracujących mam. Przed obchodzonym 26 maja Dniem Matki powstało zestawienie takich regulacji.

Wśród przysługujących mamom uprawnień Aleksandra Brzezina z działu rachunkowości firmy konsultingowej Grupa Gumułka wymienia m.in. - obok np. urlopów macierzyńskich i rodzicielskich - także dni wolne na opiekę nad dziećmi, przerwy na karmienie niemowląt piersią czy obostrzenia dotyczące wyjazdów służbowych mam opiekujących się dziećmi.

Szczególna ochrona kobiet w ciąży

Prawo pracy daje przyszłym matkom szczególną ochronę już w czasie ciąży - pracownicy spodziewającej się dziecka nie może zatrudnić przy pracach, które mogą być szkodliwe dla zdrowia jej i dziecka. Nie można też zwolnić jej w czasie ciąży z pracy, chyba, że dyscyplinarnie, za zgodą związków zawodowych. Kobieta w ciąży może również stracić pracę z powodu upadłości lub likwidacji zakładu.

Polecamy produkt: Zasiłki, urlopy, zwolnienia – nowe prawa rodziców (książka)

Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych

Przyszła mama nie może pracować w godzinach nadliczbowych ani nocą, ani być oddelegowana poza stałe miejsce pracy; ma prawo do zwolnienia na czas wykonania zaleconych przez lekarza badań w związku z ciążą, jeżeli nie mogą one być przeprowadzone poza godzinami pracy. Pracownicy przysługuje wtedy pełne wynagrodzenie.

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim

Gdy ciąża uniemożliwia kobiecie wykonywanie dotychczasowych obowiązków, pracodawca powinien wyznaczyć jej inne zadania, np. zaproponować inne stanowisko, przy zachowaniu poziomu wynagrodzenia. Jeżeli przeniesienie do innej pracy spowoduje obniżenie pensji, należy jej się dodatek wyrównawczy. Po powrocie z urlopu macierzyńskiego kobieta ma prawo powrócić do uprzednio wykonywanej pracy.

Zobacz: Wniosek o urlop wychowawczy 2016 - WZÓR

100 % chorobowego

Jeżeli kobieta w ciąży ma problemy zdrowotne, może przedstawić zwolnienie lekarskie. Za czas niezdolności do pracy otrzyma wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Ten rodzaj zwolnienia jest pełnopłatny - przyszła mama otrzymuje 100 proc. średniego wynagrodzenia z 12 ostatnich miesięcy.

Urlop macierzyński

Najważniejszym przywilejem pracującej mamy jest przysługujący jej urlop macierzyński - 20 tygodni po urodzeniu jednego dziecka lub od 31 do 37 tygodni po urodzeniu dwójki lub więcej. Kodeks pracy gwarantuje wypłatę zasiłku macierzyńskiego przez cały okres urlopu macierzyńskiego. Pracownica nie ma obowiązku wykorzystywać całego urlopu; zrezygnować z dalszej części można po 14 tygodniach jego trwania.