REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawa i przywileje matek w prawie pracy

Prawa i przywileje matek w prawie pracy
Prawa i przywileje matek w prawie pracy
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wśród przysługujących praw i przywilejów dla mam, Kodeks pracy wymienia m.in. urlop macierzyński, wychowawczy, dni lub godziny wolne na opiekę nad dzieckiem oraz daje szczególną ochronę ze względu na spodziewane macierzyństwo.

Urlopy macierzyńskie i rodzicielskie, przerwa w pracy na karmienie dziecka czy obowiązek uzyskania zgody młodej mamy na wysłanie jej na delegację - polskie prawo pracy przewiduje wiele uprawnień dla pracujących mam. Przed obchodzonym 26 maja Dniem Matki powstało zestawienie takich regulacji.

REKLAMA

Autopromocja

Wśród przysługujących mamom uprawnień Aleksandra Brzezina z działu rachunkowości firmy konsultingowej Grupa Gumułka wymienia m.in. - obok np. urlopów macierzyńskich i rodzicielskich - także dni wolne na opiekę nad dziećmi, przerwy na karmienie niemowląt piersią czy obostrzenia dotyczące wyjazdów służbowych mam opiekujących się dziećmi.

Szczególna ochrona kobiet w ciąży

Prawo pracy daje przyszłym matkom szczególną ochronę już w czasie ciąży - pracownicy spodziewającej się dziecka nie może zatrudnić przy pracach, które mogą być szkodliwe dla zdrowia jej i dziecka. Nie można też zwolnić jej w czasie ciąży z pracy, chyba, że dyscyplinarnie, za zgodą związków zawodowych. Kobieta w ciąży może również stracić pracę z powodu upadłości lub likwidacji zakładu.

Polecamy produkt: Zasiłki, urlopy, zwolnienia – nowe prawa rodziców (książka)

Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych

Przyszła mama nie może pracować w godzinach nadliczbowych ani nocą, ani być oddelegowana poza stałe miejsce pracy; ma prawo do zwolnienia na czas wykonania zaleconych przez lekarza badań w związku z ciążą, jeżeli nie mogą one być przeprowadzone poza godzinami pracy. Pracownicy przysługuje wtedy pełne wynagrodzenie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim

Gdy ciąża uniemożliwia kobiecie wykonywanie dotychczasowych obowiązków, pracodawca powinien wyznaczyć jej inne zadania, np. zaproponować inne stanowisko, przy zachowaniu poziomu wynagrodzenia. Jeżeli przeniesienie do innej pracy spowoduje obniżenie pensji, należy jej się dodatek wyrównawczy. Po powrocie z urlopu macierzyńskiego kobieta ma prawo powrócić do uprzednio wykonywanej pracy.

Zobacz: Wniosek o urlop wychowawczy 2016 - WZÓR

100 % chorobowego

Jeżeli kobieta w ciąży ma problemy zdrowotne, może przedstawić zwolnienie lekarskie. Za czas niezdolności do pracy otrzyma wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Ten rodzaj zwolnienia jest pełnopłatny - przyszła mama otrzymuje 100 proc. średniego wynagrodzenia z 12 ostatnich miesięcy.

Urlop macierzyński

Najważniejszym przywilejem pracującej mamy jest przysługujący jej urlop macierzyński - 20 tygodni po urodzeniu jednego dziecka lub od 31 do 37 tygodni po urodzeniu dwójki lub więcej. Kodeks pracy gwarantuje wypłatę zasiłku macierzyńskiego przez cały okres urlopu macierzyńskiego. Pracownica nie ma obowiązku wykorzystywać całego urlopu; zrezygnować z dalszej części można po 14 tygodniach jego trwania.

Urlop rodzicielski

Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego, pracownik (dotyczy to nie tylko mam, ale także ojców) ma prawo do 32 tygodni urlopu rodzicielskiego (lub 34 tygodni, gdy urodzą się bliźnięta lub więcej dzieci), który można wykorzystać od razu w pełnym wymiarze lub maksymalnie w czterech częściach. Jest też możliwość późniejszego wykorzystania 16 z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego, do końca roku kalendarzowego.

Urlop wychowawczy

Po okresie urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego, mama lub ojciec może skorzystać z bezpłatnego urlopu wychowawczego. Wymiar tego urlopu to 3 lata, które można podzielić na maksymalnie pięć części. Nie może on jednak trwać dłużej niż do momentu ukończenia przez dziecko 6 lat.

W trakcie urlopu wychowawczego pracownica ma prawo podjąć pracę na część etatu u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyklucza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Powrót do pracy po urlopie wychowawczym

Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca ma obowiązek dopuścić pracownicę do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub też na innym, odpowiadającym kwalifikacjom zawodowym tej osoby. Wynagrodzenie nie może być niższe od tego, jakie otrzymywała w dniu podjęcia pracy na tym stanowisku przed urlopem.

Delegacje

Pracodawca nie może narzucić wyjazdu służbowego mamie opiekującej się dzieckiem poniżej czwartego roku życia. Może ona jeździć w delegacje tylko jeśli sama zgodzi się na to. Pracownicy przysługuje także zwolnienie od pracy w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem do lat 14 – to dwa dni robocze lub 16 godzin w każdym roku kalendarzowym. Wymiar zwolnienia jest stały i nie zależy od liczby wychowywanych dzieci. W pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym pracodawcy w danym roku kalendarzowym należy określić, czy kobieta chce wykorzystać zwolnienie w formie dni czy godzin.

Zobacz serwis: Urlopy pracownicze

Przerwa na karmienie

Pracownicy karmiącej dziecko piersią, zatrudnionej w dobowym wymiarze czasu pracy powyżej 6 godzin dziennie, przysługuje prawo do dwóch półgodzinnych przerw wliczanych do czasu pracy lub dwóch 45-minutowych przerw w pracy - gdy karmione jest więcej niż jedno dziecko. Gdy kobieta pracuje krócej (4-6 godzin) ma prawo do jednej półgodzinnej lub 45-minutowej przerwy. Karta nauczyciela przewiduje tylko jedną, ale za to godzinną przerwę w ciągu dnia - gdy czas pracy przekracza 4 godziny dziennie, niezależnie od liczby karmionych dzieci.

Na wniosek karmiącej matki przerwy mogą być udzielane łącznie, a ich kumulowanie jest kwestią umowy pomiędzy pracownicą a pracodawcą. Kobieta pracująca osiem godzin dziennie i karmiąca jedno dziecko może zatem skorzystać z jednej godzinnej przerwy, zamiast dwóch 30-minutowych. W praktyce karmiące mamy często korzystają z tej możliwości i łączą przysługujące im przerwy - dzięki temu mogą przyjść do pracy godzinę później lub wcześniej wyjść. Przerwy przeznaczone na karmienie wliczane są do czasu pracy, a matka zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia za ten czas.

Dołącz do grona ekspertów portalu Infor.pl!

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody. Termin przekazania informacji do ZUS mija 28 lutego 2025 r.

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA

Ważny termin dla dorabiających rencistów i wcześniejszych emerytów. Do końca lutego trzeba rozliczyć się z ZUS-em

Renciści i emeryci na wcześniejszej emeryturze, którzy są w dalszym ciągu aktywni zawodowo i dorabiają do swoich świadczeń, muszą do końca lutego poinformować ZUS o przychodach, które osiągnęli ponad otrzymywane z ZUS-u świadczenie. Dodatkowe zarobki dotyczą między innymi wynagrodzeń z umowy o pracę, umowy zlecenia, a także przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej czy z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej.

Wyższe obowiązkowe wpłaty na PFRON od marca 2025 r.

Wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON zmieni się od 1 marca 2025 r. Ich wysokość ustalana jest w zależności od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w czwartym kwartale 2024 r. wzrosło i wyniosło 8477,21 zł.

Edukacja średnia a rynek pracy – czy szkoły dobrze przygotowują uczniów na wyzwania XXI wieku?

W dobie globalizacji, cyfryzacji i dynamicznych zmian na rynku pracy, edukacja średnia staje przed kluczowym wyzwaniem: jak przygotować uczniów do funkcjonowania w świecie, który wymaga nie tylko wiedzy, ale także umiejętności praktycznych, elastyczności i kompetencji przyszłości? Tradycyjne modele edukacji, oparte na sztywnych programach nauczania, coraz częściej okazują się niewystarczające w kontekście rosnących wymagań pracodawców.

36 dni urlopu wypoczynkowego dla tej grupy pracowników w 2025 r. Zmian nie przyniesie również 2026 r.

20 dni lub 26 dni to standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Jednak w przypadku sporej grupy pracowników wymiar urlopu wynosi 30 dni lub 36 dni. Komu przysługuje tyle dni urlopu? Jakie warunki muszą zostać spełnione?

REKLAMA

Jawne wynagrodzenia w każdej ofercie pracy. Będzie rewolucja w KP

Koniec z tabu o wynagrodzeniach! Jak wielu z nas musiało się zastanowić jaką kwotę wpisać w polu: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? kiedy braliśmy udział w procesie rekrutacji. Już nie będziemy mieli takich wątpliwości (czy za dużo czy za mało podałam/em) bo ustawodawca unijny nakłada na Polskę obowiązek dostosowania Kodeksu pracy do przepisów unijnych. Stanie się to już w 2025 r. albo 2026 r., bo w Sejmie jest projekt.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Istnieje łącznie 12 symboli poszczególnych przyczyn niepełnosprawności. Ten jeden kod: 01-U bardzo często pojawia się w orzeczeniach o niepełnosprawności. Kod 01-U często występuje też z innymi kodami, ze względu na znaczną ilość zaburzeń u osoby z niepełnosprawnościami.

REKLAMA