Badania okresowe. Co zmieni odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego

Kierowanie pracowników na badania okresowe jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Jednak ustawa „covidowa” i stan zagrożenia epidemicznego umożliwiły firmom zawieszenie konieczności kierowania na badania okresowe pracowników w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19. W rezultacie od marca 2020 r. wielu pracodawców nie kierowało pracowników do lekarzy medycyny pracy na badania okresowe.

Zakończenie stanu zagrożenia epidemicznego a badania okresowe

Orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Zawieszenie nie obejmuje wykonywania badań wstępnych oraz badań kontrolnych.

Oznacza to, że po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.

Koszty badań okresowych

Skierowanie na badania okresowe wystawia pracodawca i to on pokrywa koszty badań. Na pracodawcy spoczywa także obowiązek dopilnowania terminów tych badań. Przegapienie terminu skierowania na badania okresowe i dopuszczenie pracownika do pracy bez aktualnych badań grozi karą grzywny za naruszenie zasad BHP (od 1 tys. zł do 30 tys. zł).

Kto podlega obowiązkowi wykonania badań okresowych?

Badania okresowe powinny się odbyć w godzinach pracy, a skierowany na nie pracownik jest wówczas zwolniony ze swoich obowiązków. Za czas wykonywania badań pracodawca nie potrąci mu również wynagrodzenia.

Zgodnie z przepisami badaniom okresowym podlegają:

• cyklicznie wszyscy zatrudnieni pracownicy w terminach wyznaczonych przez lekarza medycyny pracy, wskazanych w orzeczeniu o braku przeciwwskazań do pracy,
• pracownicy narażeni na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami oraz po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zgłoszą wniosek o objęcie takimi badaniami.

Odmowa poddania się badaniom medycyny pracy jest złamaniem podstawowych obowiązków pracowniczych, wyznaczonych przez Kodeks Pracy i może skutkować rozwiązaniem umowy bez wypowiedzenia.