REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop opiekuńczy czy urlop bezpłatny? Co wybrać, gdy zachorował ktoś z najbliższych

Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Urlop opiekuńczy czy urlop bezpłatny?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop opiekuńczy służy sprawowaniu opieki nad osobą bliską, która jej potrzebuje ze względów medycznych. Pracownik może jednak w takiej sytuacji zdecydować się na złożenie wniosku o urlop bezpłatny. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety. Ich ocena zależy od okoliczności konkretnego przypadku. W zależności od tych okoliczności pracownik może dokonać wyboru, z którego urlopu skorzystać. Jakie są różnice pomiędzy urlopem opiekuńczym a urlopem bezpłatnym? 

Urlop opiekuńczy to novum w polskim Kodeksie pracy. Przepisy, na podstawie których pracownik może skorzystać z urlopu opiekuńczego obowiązują dopiero od końca kwietnia 2023 r. Urlop bezpłatny z kolei znany jest dobrze pokoleniom pracowników – regulujące ten rodzaj urlopu przepisy obecne są w Kodeksie pracy od początku jego obowiązywania, czyli od 1975 r. 

Urlop opiekuńczy oraz urlop bezpłatny łączy jedna ważna cecha: w obu przypadkach za okres przebywania na urlopie pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie. Znajduje to odzwierciedlenie w nazwie jednego z nich. Poza tym – wiele te urlopy różni. Pracownik powinien wziąć pod uwagę te różnice, jeśli chce wybrać, który urlop jest dla niego bardziej korzystny.

REKLAMA

Autopromocja

Cel urlopu

Urlop opiekuńczy może być udzielony pracownikowi wyłącznie w celu zapewnienia przez niego osobistej opieki lub wsparcia osobie, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Udzielenie urlopu opiekuńczego jest przy tym możliwe wyłącznie wtedy, gry pracownik chce opiekować się osobą, która:

  • jest członkiem rodziny (synem, córką, matką, ojcem lub małżonkiem) pracownika (niezależnie od tego, czy mieszka razem z pracownikiem, czy też nie) albo 
  • nie należy do wskazanego wyżej kręgu członków rodziny, ale zamieszkuje w tym samym gospodarstwie domowym co pracownik.

Nic nie stoi na przeszkodzie, by pracownik, w sytuacji, gdy ktoś z jego najbliższych wymaga opieki ze względów medycznych zdecydował się wziąć urlop bezpłatny. Zgodnie z przepisami urlop bezpłatny może być bowiem udzielony na dowolny cel. Uzasadniając wniosek o urlop bezpłatny pracownik powinien wskazać cel, w jakim chce wykorzystać ten urlop. Nie jest to wprawdzie wymóg formalny, ale z pewnością może wpłynąć na uwzględnienie wniosku o urlop bezpłatny przez pracodawcę.

Wymiar urlopu

Urlop opiekuńczy może trwać w ciągu roku kalendarzowego maksymalnie 5 dni roboczych. Może się więc okazać, że urlop opiekuńczy nie wystarczy dla zapewnienia należytej opieki osobie, która jej wymaga. Pod tym względem urlop bezpłatny może okazać się lepszym rozwiązaniem: przepisy nie określają maksymalnego okresu tego rodzaju urlopu. 

Wymiar urlopu bezpłatnego jest w konkretnym przypadku przedmiotem uzgodnień pomiędzy pracownikiem (który wskazuje we wniosku okres, na jaki chce wziąć urlop bezpłatny) a pracodawcą (który udzielając urlopu określa czas jego trwania).

Strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn, przy udzielaniu urlopu na okres dłuższy niż 3 miesiące. Jeżeli natomiast urlop bezpłatny został udzielony na okres nieprzekraczający 3 miesięcy, pracodawca nie ma możliwości odwołania pracownika z urlopu, nawet jeśli zachodzą ważne przyczyny.

Wniosek o urlop 

Zarówno urlop opiekuńczy jak i urlop bezpłatny udzielany jest na wniosek zainteresowanego pracownika (jak każdy inny urlop, zresztą). Istotna różnica pomiędzy tymi dwoma rodzajami urlopów przejawia się właśnie w odniesieniu do wniosku urlopowego.

W przypadku, gdy pracownik chce iść na urlop opiekuńczy, pracodawca ma obowiązek udzielenia mu takiego urlopu. Wniosek o urlop opiekuńczy musi tylko zostać złożony w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.

Inaczej jest, jeśli chodzi o urlop bezpłatny. Pracodawca, na pisemny wniosek pracownika może mu udzielić urlopu bezpłatnego. Może udzielić, a więc nie musi, bo nie ma takiego obowiązku. Zatem pracownik występując z wnioskiem o urlop bezpłatny nie ma pewności, czy pracodawca wniosek ten uwzględni, czy też nie. Pracodawca, jeśli nie uwzględnia wniosku o urlop bezpłatny nie musi uzasadniać decyzji odmownej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uprawnienia pracownicze

Kolejna cecha, jaka różni urlop opiekuńczy i urlop bezpłatny dotyczy wliczenia czasu korzystania z danego urlopu do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 

Okres, w którym pracownik korzystał z urlopu opiekuńczego jest wliczany do okresu, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W przypadku urlopu bezpłatnego jest inaczej: czas, w którym pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym nie jest brany pod uwagę.

Ubezpieczenie zdrowotne

Bardzo poważna różnica pomiędzy urlopem opiekuńczym a urlopem bezpłatnym dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. Pracownik, który wziął urlop opiekuńczy oczywiście podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu w czasie przebywania na tym urlopu. 

Tak samo jest w przypadku pracownika, który korzysta z urlopu bezpłatnego – ale tylko przez pierwszych 30 dni. Po upływie 30 dni od dnia, w którym pracownik rozpoczął urlop bezpłatny, traci on prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego. 

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
800 plus przysługuje na każde dziecko – czy także na ukraińskie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął przyjmowanie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. W ciągu pierwszych dziesięciu dni lutego 1,6 mln osób złożyło wnioski o świadczenie wychowawcze. Złożone dokumenty dotyczyły 2,4 mln dzieci.

Składki ZUS zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych – wyjaśnienia ZUS. Kto i kiedy powinien zapłacić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił kompleksowych wyjaśnień odnośnie trybu i zasad płacenia składek na ubezpieczenia społeczne do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy innych służb mundurowych (np. policjantów, strażników granicznych, strażaków PSP).

Od szybkiej kawy do wartościowego posiłku. Czyli nowoczesne benefity żywieniowe

Rynek pracy od kilku lat redefiniuje priorytety. Gdy dynamika kosztów życia łączy się z rosnącą świadomością pracowników, benefity stają się nie tylko dodatkiem do wynagrodzenia, lecz także kluczowym narzędziem motywacji i lojalności. Dane zawarte w raporcie Benefit Trendbook 2025, zrealizowanym przez Pluxee, pokazują, że aż 88 proc. pracowników oczekuje, by świadczenia wspierały codzienne wydatki, a dla 82 proc. stanowią one sposób na realizację drobnych przyjemności dla siebie i bliskich. W tej rzeczywistości karta na lunch finansowana przez pracodawcę staje się jednym z najbardziej uniwersalnych i elastycznych rozwiązań.

Komunikat PFRON: Przedłużanie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności [refundacja składek, dofinansowanie do wynagrodzenia]

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

REKLAMA

W tym zawodzie jest dyskryminacja ze względu na wiek. Będzie zmiana ustawy i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy

Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

Czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły dla milionów Polaków? Mamy stanowisko rządu

W ostatnim czasie w mediach wrze sprawa potencjalnego urlopu dla dorosłych i wolnego dla dzieci w okresie jesiennym w szkołach. Wielu zastanawia się czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły i czy dojdzie w związku z tym do zmiany organizacji roku szkolnego 2024/2025 oraz 2025/2026. Mamy w tej sprawie stanowisko rządu a konkretnie Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz opinie rozgoryczonych ale i zachwyconych rodziców, uczniów i nauczycieli.

Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Tak, to zdanie jest prawdziwe. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy. Przymusowy urlop 2025. Dla kogo?

Waloryzacja emerytury 2025. Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025?

Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025? To zależy kiedy i zależy do jakich świadczeń i długów emeryta, bo od 1 marca 2025 r. będzie to więcej, ale musi zostać pewne minimum, tzw. wolna kwota od potrąceń. Wszystko za sprawą marcowej waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

REKLAMA

Coraz większe bezrobocie w Polsce. W styczniu po raz kolejny wzrosła liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w styczniu 2025 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,4 proc. To więcej niż w grudniu 2024 r. Resort jednak zapewnia, że sytuacja na rynku pracy w pierwszym miesiącu 2025 r. była stabilna.

Boże Ciało 2025 – kiedy wypada? [DATA]

Kiedy jest Boże Ciało w tym roku? Data Bożego Ciała w 2025 roku wypada w środku czerwca. Ile dni wolnych można otrzymać? Czy trzeba brać urlop wypoczynkowy? Już teraz zaplanuj długi weekend czerwcowy.

REKLAMA