REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy urlop bezpłatny chroni pracownika przed zwolnieniem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

W czasie urlopu bezpłatnego pracownika stosunek pracy ulega zawieszeniu. Pracodawca nie może jednak co do zasady zwolnić pracownika w czasie korzystania przez niego z urlopu bezpłatnego ani też wypowiedzieć mu warunków pracy lub płacy.

Istotą urlopu bezpłatnego jest zwolnienie stron stosunku pracy z ich podstawowych obowiązków, czyli zwolnienie pracownika z obowiązku wykonywania pracy oraz pracodawcy z obowiązku wypłacania wynagrodzenia.

REKLAMA

Ochrona w czasie urlopu bezpłatnego

W czasie korzystania z urlopu bezpłatnego przez pracownika mają do niego zastosowanie przepisy o ochronie trwałości stosunku pracy, które chronią go przed rozwiązaniem umowy o pracę. W szczególności pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 41 k.p.). Dotyczy to też wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy lub pracy (art. 42 k.p.).

Łączenie urlopu bezpłatnego z wypoczynkowym >>

Ochrona dotyczy również wszelkiego rodzaju umów o pracę, które mogą być rozwiązane w drodze wypowiedzenia, a więc zarówno umów na czas nieokreślony, na czas określony (w których zawarto klauzulę o 2-tygodniowym wypowiedzeniu), umów na zastępstwo, jak i umów na okres próbny. Przepis art. 41 k.p. wskazuje bowiem ogólnie na wypowiedzenie, nie ograniczając zakazu wypowiadania do określonego rodzaju umowy o pracę.

Pracodawca nie może co do zasady zwolnić pracownika w czasie korzystania przez niego z urlopu bezpłatnego ani też wypowiedzieć mu warunków pracy lub płacy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

Leokadia B. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i od 2 lat korzystała z urlopu bezpłatnego. W czasie tego urlopu pracodawca wypowiedział pracownicy umowę o pracę z powodu braku jej przydatności do pracy. Leokadia B. wniosła odwołanie od tego wypowiedzenia do sądu pracy, podnosząc, że takie działanie pracodawcy jest sprzeczne z prawem. Sąd podzielił jej stanowisko i przywrócił ją do pracy, uznając, że pracodawca naruszył przepis art. 41 k.p.

Wyjątki od ochrony

REKLAMA

Od ochrony stałości zatrudnienia wynikającej z art. 41 k.p. istnieją wyjątki zawarte w art. 411 k.p. oraz w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (zwanej dalej ustawą o zwolnieniach grupowych). Ograniczają one znacznie zakres tej ochrony.

W razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy nie stosuje się przepisów art. 38, 39 i 41 k.p. ani przepisów szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę (art. 411 § 1 k.p.). Wskazywał na to również Sąd Najwyższy w wyroku z 15 marca 2001 r. (I PKN 447/00).


Należy podkreślić, że przepis art. 411 § 1 k.p. nie ma zastosowania do upadłości z możliwością zawarcia układu (art. 267 i następne ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, DzU z 2009 r. nr 175, poz. 1361 ze zm.). Przepis art. 411 § 1 k.p. ma więc zastosowanie tylko w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku pracodawcy.

Natomiast w myśl art. 5 ust. 3 i 4 ustawy o zwolnieniach grupowych pracodawca może wobec pracowników przebywających na urlopie bezpłatnym zastosować wypowiedzenie zmieniające, przy czym w razie obniżenia przez to ich wynagrodzenia nie mają oni prawa do dodatków wyrównawczych. Ponadto pracodawca może wypowiedzieć tym pracownikom umowy o pracę. Jest to jednak dopuszczalne tylko w przypadku urlopu trwającego przynajmniej 3 miesiące.

Przykład

REKLAMA

W firmie przeprowadzane są zwolnienia grupowe. Jan S. będący jej pracownikiem korzystał z urlopu bezpłatnego w wymiarze 10 miesięcy. Po upływie 4 miesięcy tego urlopu otrzymał pismo zawierające wypowiedzenie umowy o pracę. Jan S. wniósł wówczas powództwo do sądu pracy, domagając się uznania tego wypowiedzenia za bezskuteczne. Sąd jednak oddalił jego powództwo, gdyż pracodawca był już uprawniony do wypowiedzenia umowy o pracę.

Natomiast w przypadku zwolnień indywidualnych z przyczyn niedotyczących pracowników (art. 10 ust. 1 i 2 ww. ustawy) pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikom na urlopie bezpłatnym trwającym co najmniej 3 miesiące, pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu. Przy czym wyrażenie sprzeciwu będzie wiążące dla pracodawcy i uniemożliwi mu zgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Przepisy nie określają formy sprzeciwu, dlatego też należy uznać, że organizacja związkowa może wyrazić swój sprzeciw w każdej formie (np. pocztą elektroniczną bądź nawet telefonicznie). Natomiast brak reakcji (milczenie) związku zawodowego jest równoznaczny w skutkach prawnych ze zgodą na dokonanie wypowiedzenia.

Inna praca podczas urlopu wypoczynkowego lub bezpłatnego >>

Pracodawca może także wypowiedzieć tym pracownikom warunki pracy i płacy, jeżeli z przyczyn niedotyczących tych pracowników nie jest możliwe dalsze ich zatrudnianie na dotychczasowych stanowiskach pracy. W takim przypadku stosuje się art. 38 k.p. (art. 10 ust. 2 i 3 ww. ustawy). A zatem w przypadku zwolnień indywidualnych możliwości wypowiedzenia umowy o pracę lub warunków pracy i płacy pracownikom na urlopach bezpłatnych są utrudnione, gdyż pracodawca musi tu współdziałać ze związkiem zawodowym reprezentującym pracownika.

Rozwiązanie bez wypowiedzenia

W czasie korzystania przez pracownika z urlopu bezpłatnego pracodawca może również rozwiązać z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy tego pracownika, w taki sam sposób jak z innymi pracownikami. Przykładowo, rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić z powodu popełnienia przez pracownika przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym dotąd stanowisku lub w razie zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na dany stanowisku (np. w razie utraty prawa jazdy). Natomiast nie można rozwiązać umowy bez wypowiedzenia na zasadach określonych w art. 53 k.p. z powodu długotrwałej choroby pracownika przypadającej w czasie urlopu. Wynika to z tego, że w tym przypadku nieobecność pracownika w pracy, jako przyczyna rozwiązania umowy, nie występuje, gdyż jest ona następstwem udzielonego mu urlopu.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 15 marca 2001 r. (I PKN 447/00, OSNP 2002/24/593).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA