Łączenie urlopu bezpłatnego z wypoczynkowym

Reguły udzielania pracownikowi urlopu wypoczynkowego i bezpłatnego w ciągu jednego roku kalendarzowego determinują następujące czynniki:

• długość każdego z urlopów,
• kolejność ich udzielania.

Urlop wypoczynkowy przed bezpłatnym

Sytuacja, w której pracownik korzysta najpierw z urlopu wypoczynkowego, a następnie z bezpłatnego, jest dla niego bez wątpienia dogodna. Może bowiem wykorzystać urlop wypoczynkowy w całości, a następnie udać się na urlop bezpłatny dowolnej długości, który pozostanie bez żadnego wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego.

Urlopy wypoczynkowe 2011 >>

Przykład

Pracownik wykorzystał w całości przysługujący mu urlop wypoczynkowy. Następnie złożył wniosek o 3-miesięczny urlop bezpłatny. Pracodawca wyraził na niego zgodę, zastrzegł jednak, że urlop wypoczynkowy przysługujący pracownikowi w następnym roku kalendarzowym ulegnie obniżeniu o 3/12.
Postępowanie pracodawcy było w tym wypadku nieprawidłowe. W przypadku gdy pracownik przed udaniem się na urlop bezpłatny wykorzystał najpierw urlop wypoczynkowy, pracodawca nie ma prawa zmusić go do rozliczenia wykorzystanego urlopu wypoczynkowego ani też dokonać jakichkolwiek potrąceń z urlopu, który będzie przysługiwał podwładnemu w następnym roku kalendarzowym.

Urlop bezpłatny przed wypoczynkowym

Sytuacja pracownika kształtuje się odmiennie, gdy pierwszym z jego urlopów jest urlop bezpłatny. Kluczowe znaczenie w takim przypadku odgrywa długość tego urlopu.

Udzielenie pracownikowi w danym roku kalendarzowym urlopu bezpłatnego w wymiarze mniejszym niż jeden miesiąc nie komplikuje jego sytuacji. W takim przypadku urlop bezpłatny w żaden sposób nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego w tym roku. I tak np. pracownikowi, który wrócił z 3-tygodniowego urlopu bezpłatnego, przysługuje w danym roku kalendarzowym prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze, a więc 20 lub 26 dni. Sytuacja pracownika kształtuje się natomiast inaczej, jeśli urlop bezpłatny trwał 1 miesiąc lub dłużej.

Pracownikowi, który w ciągu danego roku kalendarzowego powraca do pracy u dotychczasowego pracodawcy po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie urlopu bezpłatnego, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym (art. 155² k.p.).

Przykłady

Pracownik, któremu przysługiwał urlop wypoczynkowy w wymiarze 20 dni, był zatrudniony w na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Od 1 stycznia do 30 kwietnia 2011 r. przebywał na urlopie bezpłatnym.
Wymiar urlopu bezpłatnego wynosi w tym przypadku 4 miesiące. Okres pozostały do końca roku kalendarzowego to 8 miesięcy. W związku z tym wymiar urlopu wypoczynkowego należy obliczyć w następujący sposób:
8/12 × 20 dni = 13,333... = 14 dni.
Po powrocie z urlopu bezpłatnego pracownikowi będzie zatem przysługiwać 14 dni urlopu wypoczynkowego (po zaokrągleniu).

Pracownik, któremu przysługiwał urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni, jest zatrudniony w na podstawie umowy o pracę na czas określony – do 31 października 2011 r. Od 1 stycznia do 30 kwietnia 2011 r. przebywał na urlopie bezpłatnym.
Wymiar urlopu bezpłatnego wyniósł w tym przypadku 4 miesiące, natomiast okres zatrudnienia – 6 miesięcy. Wymiar urlopu wypoczynkowego powinien zostać ustalony proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym, a więc:
6/12 × 26 dni = 13.
Po powrocie z urlopu bezpłatnego pracownikowi będzie więc przysługiwać 13 dni urlopu wypoczynkowego.

Co ważne, ustalanie urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym odbywa się z pominięciem niepełnych miesięcy kalendarzowych urlopu bezpłatnego. Dlatego też dopiero wykorzystanie pełnego miesiąca kalendarzowego urlopu bezpłatnego powoduje obniżenie o 1/12 wymiaru urlopu wypoczynkowego, przysługującego pracownikowi z mocy art. 154 § 1 k.p. Jeśli natomiast urlop bezpłatny obejmuje niepełne miesiące kalendarzowe, za miesiąc przyjmuje się okres 30 dni. (§ 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop).

WAŻNE!

Urlop bezpłatny podobnie jak inne okresy niewykonywania pracy, w trakcie których pracownik nie nabywa prawa do urlopu, wywierają identyczny wpływ na uprawnienia urlopowe pracownika. Dlatego też w celu ustalenia wymiaru urlopu wypoczynkowego okresy te podlegają zsumowaniu.

Podstawa prawna:

• art. 155² Kodeksu pracy,
• § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.)