Jak obliczyć wynagrodzenie urlopowe przy zmianie systemu wynagradzania

Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego oblicza się według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Sposób obliczenia wynagrodzenia urlopowego uzależniony jest od tego, z jakich składników – stałych czy zmiennych – składa się wynagrodzenie pracownika.

Obliczanie wynagrodzenia urlopowego nie powinno przysparzać pracodawcy większych problemów. Jednak trudności z jego obliczaniem mogą pojawić się w sytuacji, gdy zmienił się system wynagradzania pracownika w miesiącach bezpośrednio poprzedzających urlop wypoczynkowy lub w miesiącu jego wykorzystywania, tj. pracownik otrzymywał wynagrodzenie zmienne (godzinowe, prowizyjne lub akordowe), a po zmianie będzie otrzymywał wynagrodzenie w stałej kwocie miesięcznej albo odwrotnie – pracownik otrzymywał stałe wynagrodzenie, a po zmianie przysługuje mu wynagrodzenie zmienne.

Systemy wynagradzania pracowników >>

W celu obliczenia wysokości wynagrodzenia urlopowego na początku należy ustalić podstawę wymiaru tego wynagrodzenia. Jeżeli w okresie, z którego ustalana jest podstawa wymiaru wynagrodzenia urlopowego, wprowadzono zmiany w systemie wynagradzania pracownika, tj. przed rozpoczęciem urlopu lub w miesiącu jego wykorzystywania, podstawę wymiaru wynagrodzenia urlopowego należy ustalić ponownie, uwzględniając wprowadzone zmiany. Zmiany w systemie wynagradzania uwzględnia się od początku okresu branego do podstawy wymiaru, tj. 3 lub 12 miesięcy. Jednak w przypadku zmiany z wynagradzania stałego miesięcznego na system zmienny – prowizyjny lub akordowy, zmianę uwzględnia się od daty jej faktycznego wprowadzenia.

Zmiana systemu wynagradzania ze zmiennego na stały

Jeżeli system wynagradzania pracownika uległ zmianie ze zmiennego na stały (miesięczny), to pracodawca za czas urlopu powinien wypłacić pracownikowi wynagrodzenie stałe miesięczne wynikające z umowy o pracę, bez konieczności dokonywania dodatkowych obliczeń i wliczania do podstawy wymiaru zmiennych składników wynagrodzenia z 3 lub 12 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (tak jak się to czyni przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego ze zmiennych składników wynagrodzenia w normalnym trybie). Dokonanie tych czynności spowodowałoby zawyżenie wysokości wynagrodzenia urlopowego pracownika.

Przykład

Od 8 do 12 sierpnia 2011 r. pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym. Do 30 czerwca pracownik otrzymywał wynagrodzenie godzinowe, a od 1 lipca system jego wynagradzania uległ zmianie na wynagrodzenie w stawce miesięcznej w stałej wysokości 2600 zł brutto. Jakie wynagrodzenie powinien otrzymać pracownik za czas urlopu?

Składniki wynagrodzenia określone w stałej stawce miesięcznej pracodawca powinien uwzględnić w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu. Oznacza to, że pracodawca nie musi dokonywać dodatkowych obliczeń, a za sierpień pracodawca powinien wypłacić pracownikowi przysługujące mu wynagrodzenie w stałej kwocie 2600 zł brutto.

Zmiana systemu wynagradzania ze stałego na zmienny

Jeżeli system wynagradzania pracownika uległ zmianie ze stałego (miesięcznego) na zmienny (godzinowy), pracownikowi przysługuje wynagrodzenie urlopowe obliczone w sposób polegający na pomnożeniu stawki godzinowej pracownika przez liczbę godzin wykorzystanego urlopu. Natomiast przy zmianie z systemu stałego na system akordowy i prowizyjny zmianę tę uwzględnia się do podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego od daty jej wprowadzenia (trudno tu bowiem przyjąć zasadę obowiązującą przy obliczaniu podstawy wymiaru ze zmiennych składników wynagrodzenia, nakazującą brać pod uwagę sumę ze zmiennych składników wynagrodzenia z 3 lub 12 miesięcy poprzedzających urlop z uwagi na fakt, że wynagrodzenie zarówno w systemie wynagradzania akordowego, jak i prowizyjnego zależy od wyników pracy pracownika).

Przykłady

Pracownik, który przebywał w sierpniu przez 10 dni na urlopie wypoczynkowym, do 30 czerwca otrzymywał wynagrodzenie miesięczne w stałej wysokości 3200 zł, a od 1 lipca jego system wynagradzania zmienił się na godzinowy – ze stawką 18 zł/godz. Jak należy obliczyć wynagrodzenie urlopowe pracownika za 10 dni przy zmianie systemu wynagradzania?

W celu obliczenia wynagrodzenia urlopowego mnożymy stawkę godzinową pracownika przez liczbę godzin urlopu wypoczynkowego i otrzymana kwota jest kwotą wynagrodzenia urlopowego przysługującego pracownikowi za 10 dni urlopu:

18 zł x 80 godz. (10 dni urlopu x 8 godz.) = 1440 zł.

***

Pracownik w dniach od 8 do 19 sierpnia 2011 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym. Pracownik do 31 maja wynagradzany był według stałej stawki miesięcznej, a od 1 czerwca jego system wynagradzania zmienił się na prowizyjny. Jak należy ustalić podstawę wymiaru i jakie przeprowadzić działania, aby obliczyć wynagrodzenie urlopowe za 9 dni urlopu?

W celu obliczenia wynagrodzenia za czas wykorzystania urlopu przez pracownika ze zmiennych składników wynagrodzenia wynagrodzenie prowizyjne należy przyjąć w wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc wykorzystywania urlopu, tj. w lipcu, czerwcu i maju. Jednak zmiana systemu wynagradzania nastąpiła od 1 czerwca, co oznacza, że podstawę wymiaru możemy ustalić z dwóch miesięcy, tj. z lipca i czerwca.

W lipcu pracownik otrzymał wynagrodzenie w wysokości 2850 zł, a w czerwcu 3120 zł. (suma: 5970 zł) i w tym okresie przepracował 168 godzin w lipcu i 168 godzin w czerwcu.

Następnie należy obliczyć średnie wynagrodzenie za 1 godzinę urlopu, dzieląc wynagrodzenie uzyskane przez pracownika w czerwcu i w lipcu przez liczbę godzin przepracowanych przez te miesiące i pomnożyć przez liczbę godzin urlopu:

5970 zł : 336 godz. =17,77 zł/godz.

17,77 zł x 72 godz. (9 dni urlopu x 8 godz.) = 1279,44 zł

Powyższa kwota jest kwotą wynagrodzenia urlopowego.

Podstawa prawna:

• art. 172 Kodeksu pracy,
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).