REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Terlikowska

REKLAMA

Zgodnie z ustawą z 20 stycznia 2011 r. funkcjonariusze publiczni ponoszą odpowiedzialność majątkową za szkodę wyrządzoną innym podmiotom przy wykonywaniu władzy publicznej. Przepisom ustawy o odpowiedzialności majątkowej podlegają jednak tylko te działania i zaniechania funkcjonariuszy publicznych, które nastąpiły po wejściu w życie ustawy czyli od 17 maja 2011 r.

Obowiązująca od 17 maja br. ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych (dalej ustawa o odpowiedzialności majątkowej) wprowadza nowe regulacje dotyczące zasad odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych. Chodzi w tym przypadku o odpowiedzialność wobec Skarbu Państwa, a także jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów ponoszących odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej za działania lub zaniechania prowadzące do rażącego naruszenia prawa oraz zasady postępowania w przedmiocie takiej odpowiedzialności. Dotychczas zasady odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych regulowały różne przepisy, m.in. przepisy Kodeksu cywilnego (art. 415 i dalsze) oraz przepisy o odpowiedzialności pracowniczej Kodeksu pracy (dział V rozdział I, art. 114). Ponadto kwestie odpowiedzialności dyscyplinarnej urzędników w ujęciu kompleksowym normowały pragmatyki zawodowe, np. ustawa o służbie cywilnej.

REKLAMA

Kogo obejmuje ustawa

Regulacje ustawy o odpowiedzialności majątkowej mają zastosowanie wyłącznie do funkcjonariuszy publicznych. Zgodnie z jej postanowieniami, funkcjonariusz publiczny to osoba działająca w charakterze organu administracji publicznej lub z jego upoważnienia albo jako członek kolegialnego organu administracji publicznej lub osoba wykonująca w urzędzie organu administracji publicznej pracę w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy cywilnoprawnej, biorąca udział w prowadzeniu sprawy rozstrzyganej w drodze decyzji lub postanowienia przez taki organ. A zatem jest to każdy pracownik zaangażowany w rozstrzygnięcie danej sprawy, np. pracownik, który z upoważnienia ministra podpisuje decyzję administracyjną (postanowienie). Ustawa ma bowiem zastosowanie do wszystkich osób zatrudnionych w organach administracji publicznej, które ze względu na posiadane uprawnienia wykonują władzę publiczną, dokonują wiążących rozstrzygnięć administracyjnych oraz mają wpływ na ich treść.

Ustawa o racjonalizacji zatrudnienia nie wejdzie w życie >>

Przez organ administracji publicznej należy rozumieć ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz inne organy państwowe i inne podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do rozstrzygania spraw indywidualnych w drodze decyzji administracyjnych (art. 5 § 2 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego).

Przykładowe grupy zawodowe, które podlegają ustawie o odpowiedzialności majątkowej, to:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • członkowie korpusu służby cywilnej (pracownicy i urzędnicy),
  • pracownicy samorządowi, o których mowa w ustawie o pracownikach samorządowych, np. pracownicy urzędu gminy,
  • pracownicy niektórych urzędów państwowych (ale nie m.in. Kancelarii Sejmu, Senatu czy Kancelarii Prezydenta RP),
  • członkowie samorządowych kolegiów odwoławczych,
  • pracownicy regionalnych izb obrachunkowych,
  • pracownicy urzędów i izb skarbowych wydający decyzje podatkowe.

Zasady odpowiedzialności majątkowej

Aby funkcjonariusz publiczny poniósł odpowiedzialność za swoje działanie lub zaniechanie, muszą zostać spełnione łącznie trzy warunki:

  • na mocy prawomocnego orzeczenia sądu lub na mocy ugody zostało wypłacone przez podmiot odpowiedzialny (zgodnie z ustawą podmiot odpowiedzialny to Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub inny podmiot, który zgodnie z odrębnymi przepisami ponosi odpowiedzialność majątkową za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej) odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa,rażące naruszenie prawa zostało spowodowane zawinionym działaniem lub zaniechaniem funkcjonariusza publicznego,
  • rażące naruszenie prawa zostało stwierdzone, co oznacza, że m.in.:
    – wydano ostateczną decyzję stwierdzającą nieważność decyzji lub postanowienia (na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 lub art. 156 § 1 pkt 2 w związku z art. 126 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego);
    – wydano ostateczną decyzję stwierdzającą nieważność decyzji lub postanowienia (na podstawie art. 247 § 1 pkt 2 albo pkt 3 lub art. 247 § 1 pkt 2 albo pkt 3, w związku z art. 219 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa);
    – stwierdzono brak podstawy prawnej lub rażące naruszenia prawa (na podstawie art. 54 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi);
    – wydano prawomocny wyrok (na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 156 § 1 pkt 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego) (art. 6 ustawy o odpowiedzialności majątkowej).

Przykłady wadliwych decyzji:

  • wydanie decyzji o sytuacji prawnej osoby, która zmarła po wszczęciu postępowania,
  • rozpatrzenie odwołania wniesionego z uchybieniem terminu,
  • decyzję podjęto z urzędu, zamiast na wniosek strony,
  • decyzja została podjęta na podstawie przepisów prawa, ale w odniesieniu do innego (nieuregulowanego w danych przepisach prawa) stanu faktycznego.

Postępowanie wyjaśniające

W terminie 14 dni od dnia wypłaty odszkodowania za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa kierownik podmiotu, który wypłacił odszkodowanie, składa do prokuratora okręgowego właściwego ze względu na siedzibę podmiotu odpowiedzialnego za szkodę (powstałą w wyniku wydania wadliwej decyzji) wniosek o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.

Obowiązek ubezpieczeń służb mundurowych >>

WAŻNE!

Kierownik jednostki, który nie wystąpi z wnioskiem o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego do prokuratury, podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 3 lat.

Prokurator przeprowadza postępowanie wyjaśniające zmierzające do ustalenia przesłanek uzasadniających wytoczenie na rzecz podmiotu odpowiedzialnego za szkodę powództwa o odszkodowanie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu z tytułu szkody wyrządzonej przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa. Jeżeli prokurator uzna, że zachodzą przesłanki uzasadniające wniesienie powództwa, w pierwszej kolejności, jeszcze przed wytoczeniem powództwa, wzywa funkcjonariusza na piśmie do dobrowolnego spełnienia świadczenia w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Wysokość odszkodowania nie może przewyższać kwoty dwunastokrotności miesięcznego wynagrodzenia przysługującego funkcjonariuszowi publicznemu. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia określa się na dzień działania lub na koniec okresu zaniechania, które spowodowało rażące naruszenie prawa. W przypadku gdy wynagrodzenie może być określone w różnej wysokości, przyjmuje się wysokość najwyższą. Jeżeli natomiast ustalenie wynagrodzenia według powyższych zasad nie jest możliwe, wynagrodzenie przysługujące funkcjonariuszowi publicznemu określa się na dzień stwierdzenia rażącego naruszenia prawa, a jeżeli w tym dniu osobie odpowiedzialnej nie przysługuje już wynagrodzenie jako funkcjonariuszowi publicznemu, wynagrodzenie określa się na ostatni dzień, w którym ono przysługiwało.

Podstawa prawna:

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czerwiec 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz czerwca 2025 do druku z miejscem na notatki. Czerwiec 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Dziecka i Dzień Ojca. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz ważne notatki.

PPK: 10 dni i 3 miesiące to ważne terminy przy zawieraniu umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK

Wdrożenie PPK to przede wszystkim wybór instytucji finansowej i zawarcie umowy o zarządzanie oraz umowy o prowadzenie PPK. Podmiot zatrudniający musi pamiętać o ważnych terminach: 10 dni i 3 miesiące. Jakie obowiązki ma pracodawca? Co z mikroprzedsiębiorcą?

O 339,50 zł więcej dorobi emeryt i rencista od czerwca 2025 roku

Rosną limity dorabiania dla rencistów i wcześniejszych emerytów. Chodzi o kwoty, po przekroczeniu których ZUS obniża lub zawiesza pobierane świadczenie emerytalne lub rentowe. To dobra wiadomość.

Zautomatyzuj HR z SyKOF HR i przygotuj organizację na erę AI

Automatyzacja to nie tylko wygoda – to fundament dla wdrażania sztucznej inteligencji w HR. System SyKOF HR wspiera organizacje w cyfrowej transformacji procesów kadrowo-płacowych, integrując się z ekosystemem ERP i tworząc fundament pod przyszłościowe zastosowania AI.

REKLAMA

14 emerytura 2025 - kiedy wypłata? [Rozporządzenie]

14 emerytura będzie także w 2025 roku. Kiedy można spodziewać się wypłaty dodatkowego świadczenia dla emerytów i rencistów? Ile wynosi czternastka? Jst rozporządzenie Rady Ministrów. Oto najważniejsze informacje.

Jazda na rowerze: dla pracownika benefit z karty sportowej i korzyść dla zdrowia

Coraz cieplejsze dni zachęcają do aktywności fizycznej, takiej jak jazda rowerem. Z roku na rok przybywa osób, które decydują się na mniej lub bardziej regularne dojeżdżanie takim jednośladem do pracy.

Jawność wynagrodzeń: większość jest za, ale pod warunkiem, że dotyczy ona wyłącznie cudzych płac a nie własnych zarobków

Najnowsze badanie przynosi wiedzę o aktualnych poglądach polskich pracowników. Polacy o jawności wynagrodzeń: chcemy znać zarobki innych, ale swoich nie chcemy ujawniać. Czy zmiana prawa, którą sprawi wdrożenie dyrektywy o jawności płac to zmieni?

Zatrudnianie cudzoziemców w 2025 roku [Przewodnik i zmiany krok po kroku]

W dobie globalizacji coraz więcej polskich firm sięga po talenty spoza kraju. Od 1 czerwca 2025 r. proces zatrudniania cudzoziemców zostanie zmodernizowany i w pełni zdigitalizowany dzięki nowej ustawie z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Choć formalności nadal wymagają precyzji, są prostsze, szybsze i dostępne online.

REKLAMA

Pracownicy teraz: praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji

Według 91 proc. polskich „zetek” i millenialsów praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji. Wśród priorytetów młodych pracowników są także niezależność finansowa i work-life balance. Jeśli te warunki nie są spełniane, potrafią oni zrezygnować z pracy i szukać nowego pracodawcy.

Dobre samopoczucie w miejscu pracy, to kluczowe oczekiwanie najmłodszych pracowników czyli Zetek

Dla Zetek pracowników w pracy ważna jest równowaga między życiem zawodowym i prywatnym. Otwarta komunikacja z przełożonym, równowaga między życiem zawodowym i prywatnym oraz stabilność zawodowa - to wartości, którymi najczęściej kierują się przedstawiciele pokolenia Z przy wyborze pracodawcy.

REKLAMA