REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Praca na urlopie macierzyńskim i wychowawczym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Tomaszewska

REKLAMA

Praca na dodatkowym urlopie macierzyńskim w przeciwieństwie do zarobkowania na urlopie wychowawczym może odbywać się jedynie u pracodawcy, który udzielił pracownikowi tego urlopu.

Urlop wychowawczy przysługuje pracownikowi, którego ogólny staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy. Podstawowa długość tego urlopu to 3 lata i trzeba go wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 4 lat. Jeśli jednak podwładny przedstawi pracodawcy zaświadczenie o niepełnosprawności dziecka, będzie miał prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze dodatkowych 3 lat, byleby nastąpiły one przed ukończeniem przez dziecko 18. roku życia.

REKLAMA

Co do zasady praca na urlopie wychowawczym nie jest zabroniona.

W czasie urlopu wychowawczego pracownik może:

  • podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy,
  • zacząć prowadzić własną działalność,
  • podjąć naukę lub szkolenie.

Najważniejsze jest, aby żadna z tych czynności nie wyłączała możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Obniżenie wymiaru czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego

Pracownik, który ma prawo do urlopu wychowawczego, zamiast korzystania z niego może złożyć u własnego pracodawcy wniosek o pracę w obniżonym wymiarze (maksymalnie do połowy). Dokument taki powinien być złożony co najmniej na 2 tygodnie przed planowanym przez podwładnego rozpoczęciem pracy na część etatu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy ojciec może wziąć urlop wychowawczy w czasie urlopu macierzyńskiego matki dziecka  >>

W sytuacji gdy pracownik nie dotrzyma 2-tygodniowego terminu pracodawca może:

  • mimo wszystko obniżyć wymiar czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego we wskazanym terminie,
  • odczekać 2 tygodnie i dopiero wtedy obniżyć wymiar czasu pracy.

W przypadku gdy pracownik złoży wniosek bez należytego wyprzedzenia, a pracodawca zdecyduje odczekać ustawowe 2 tygodnie, do liczenia terminu powinien zastosować art. 112 k.c. A zatem termin oznaczony w tygodniach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a pracodawca ma obowiązek obniżyć wymiar etatu pracownika najpóźniej z upływem tego dnia.

Przykład

REKLAMA

Pracownik chce skorzystać z pracy na część etatu zamiast urlopu wychowawczego. W związku z tym 5 maja 2011 r. (w czwartek) złożył pracodawcy stosowny wniosek, wskazując, że pracę w obniżonym wymiarze chce rozpocząć już 12 maja. Pracodawca może się zgodzić na tę datę, ale nie musi. Jeżeli będzie chciał odczekać przepisowe 2 tygodnie, powinien obniżyć pracownikowi wymiar czasu pracy od czwartku 19 maja 2011 r.

Złożenie wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego (nawet z zachowaniem odpowiedniego terminu) nie jest jednoznaczne ze złożeniem wniosku o powrót z urlopu wychowawczego. Jeżeli pracownik w trakcie tego urlopu chce z niego zrezygnować i podjąć pracę jako niepełnoetatowiec, powinien najpierw złożyć wniosek o powrót z urlopu, dopiero później wniosek o obniżony wymiar czasu pracy.

Urodzenie kolejnego dziecka w trakcie urlopu wychowawczego >>

Przykład

Pracownica jest na urlopie wychowawczym do końca lipca 2011 r. Niemniej jednak 9 maja 2011 r. przesłała do pracodawcy wniosek o pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy zamiast korzystania z tego urlopu i jako datę powrotu do pracy wskazała 1 czerwca 2011 r. Mimo tego, że 2-tygodniowy termin został zachowany, pracodawca nie ma obowiązku uwzględniania wniosku pracownika, gdyż ten wciąż znajduje się na urlopie wychowawczym. Aby mogła rozpocząć pracę, powinna najpierw złożyć wniosek o wcześniejszy powrót z urlopu wychowawczego, a następnie wniosek o pracę w obniżonym wymiarze.


WAŻNE!

Pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego: w każdym czasie – jeżeli pracodawca się na to zgodzi; albo po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy – nie później niż na 30 dni przed planowaną datą powrotu do pracy.

Praca na część etatu może się odbywać przez cały okres, w którym pracownik jest uprawniony do urlopu wychowawczego. Kodeks pracy stanowi ponadto, że w trakcie takiej pracy pracownik chroniony jest przed zwolnieniem. Niemniej jednak ochrona ta nie obejmuje całego okresu pracy na część etatu. Pracownik jest chroniony w okresie od dnia złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do pierwotnego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.

Kiedy można zwolnić pracownika na urlopie macierzyńskim >>

WAŻNE!

Ochrona nie jest przedłużona, nawet jeżeli pracownik ma niepełnosprawne dziecko i korzysta z dłuższego urlopu wychowawczego.

Zakres tej ochrony jest jednak różny w zależności od wielkości zakładu pracy. W przypadku zakładów zatrudniających do 20 osób ochrona jest silniejsza.

W małych zakładach pracy zwolnienie dopuszczalne jest tylko:

  • w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
  • gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Natomiast w zakładach, w których zatrudnienie osiągnęło 20 i więcej pracowników, pracownika takiego można zwolnić również wtedy, gdy w zakładzie będą przeprowadzane zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników (grupowe lub indywidualne).

Praca na macierzyńskim

Zasadniczo praca na podstawowym urlopie macierzyńskim nie jest dozwolona. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracownica podjęła pracę podczas dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Co więcej – taka możliwość została wprost przewidziana w Kodeksie pracy. Pracownica może być zatrudniona na część etatu, a dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy.

Opieka nad dzieckiem - obniżenie wymiaru czasu pracy >>

Podjęcie pracy następuje na pisemny wniosek pracownicy, składany w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy, w którym pracownica wskazuje:

  • wymiar czasu pracy,
  • okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy.

Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

W sytuacji gdy pracownica zawnioskuje o łączenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego z pracą bez zachowania 7-dniowego terminu – pracodawca może:

  • uwzględnić wniosek,
  • odmówić uwzględnienia wniosku.

W takim przypadku nie stosujemy zasady takiej jak przy urlopie wychowawczym, że pracodawca musi uwzględnić wniosek, ale może jedynie odczekać ustawowy 2-tygodniowy termin. W tym przypadku, w razie niezachowania terminu, pracodawca może odmówić rozpoczęcia pracy pracownikowi. Nie oznacza to jednak, że prawo do pracy przepada w trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Wystarczy, aby pracownik złożył kolejny wniosek z prawidłowym wyprzedzeniem.

Podstawa prawna:

  • art. 52, 148, art. 1821 § 4 i 5, art. 186, 1862, 188 Kodeksu pracy.
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wrzesień 2025: godziny pracy, dni wolne

Wrzesień w 2025 r. - godziny pracy i dni wolne od pracy czyli jaki jest wymiar czasu pracy. Czy kalendarz września przewiduje święto w innym dniu niż niedziela?

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych - czy rzeczywiście coś daje? [RAPORT]

Podnoszenie kwalifikacji zawodowych - czy rzeczywiście coś daje? Okazuje się, że 61 proc. pracujących czuje presję na ciągłe podnoszenie kwalifikacji zawodowych, ale tylko 44 proc. widzi przełożenie rozwoju kompetencji na swoją karierę.

Najnowszy raport płacowy 2025 dla pracodawców i pracowników. Gdzie są najwyższe podwyżki? [ZAROBKI]

Udostępniamy najnowszy raport płacowy 2025. Każdy pracodawca i pracownik powinien się z nim zapoznać. Okazuje się, że wzrost wynagrodzeń wyhamował. Gdzie są najwyższe podwyżki? Artykuł zawiera tabelę z zarobkami na różnych stanowiskach.

Ukraińcy dominują w pobieraniu 800 plus. W pół roku ZUS wypłacił im ponad 1,4 mld zł [DANE Z ZUS]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił w I połowie br. świadczenie Rodzina 800+ dla ponad 365 tys. dzieci, których rodzice zadeklarowali obywatelstwo inne niż polskie. To o 1,5% mniej niż w analogicznym okresie ub.r. Łączna kwota wyniosła 1,613 mld zł, czyli o 4,5% mniej niż rok wcześniej, kiedy było to 1,689 mld zł. Najwięcej odbiorców ww. świadczenia pochodzi z Ukrainy. ZUS przekazał w sumie 1,438 mld zł na rzecz blisko 305 tys. ukraińskich dzieci. Kolejnymi grupami są Białorusini, Rumuni oraz Rosjanie. Na dalszych miejscach znaleźli się beneficjenci z obywatelstwem indyjskim, wietnamskim, gruzińskim, bułgarskim, mołdawskim i chińskim.

REKLAMA

Rewolucja w układach zbiorowych pracy. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy. Co to daje pracownikom i pracodawcom?

Ułatwienia w zawieraniu układów zbiorowych pracy. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy. O co chodzi? Zatem nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych eliminuje zbędną biurokrację, wprowadza nowoczesny, elektroniczny rejestr oraz zastępuje długotrwałe procedury szybką i przejrzystą obsługą online. Dodatkowe mechanizmy wsparcia, jak mediacja czy elastyczne ramy czasowe układów, mają pobudzić aktywny dialog społeczny i zwiększyć liczbę negocjowanych porozumień, dostosowanych do specyfiki poszczególnych branż i firm.

Te 5 dni urlopu można wykorzystać tylko do końca 2025 r., nie przechodzi na 2026 r.

Wiele osób wciąż nie wie, czy nie pamięta o swoich prawach pracowniczych. Oprócz standardowego urlopu wypoczynkowego, Kodeks pracy przewiduje inne, mniej znane, ale niezwykle przydatne uprawnienia. Jednym z nich jest urlop w wymiarze 5 dni, ale przysługuje on tylko na dany rok kalendarzowy, czyli 5 dni w 2025 r. Urlop nie przechodzi na 2026 r., ponieważ od 2026 r. będzie nowy okres tego urlopu.

PIT zero dla rodzin z dwójką dzieci. Prezydent Nawrocki wprowadza zerowy PIT? [Ustawa]

Prezydent RP Karol Nawrocki złożył projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza zerowy PIT dla rodzin z dwójką dzieci. Podnosi również drugi próg podatkowy do 140 tys. zł.

Jakie odszkodowanie za wypadek przy pracy 2025/2026? ZUS pokazuje jak to liczyć

Stawka za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej zmienia się w kwietniu każdego roku. Od kwietnia 2025 r. do końca marca 2026 r. obowiązuje nowy taryfikator i ZUS wypłaci z każdy procent uszczerbku na zdrowiu 1636 zł. Wcześniej było to 1431 zł. O tym jak dynamicznie rośnie wycena uszczerbku na zdrowiu niech świadczy fakt, że jeszcze na przełomie lat 2023/2024 jeden procent odszkodowania był wyceniany na 1269 zł, a w 2015 r. na jedynie 757 zł.

REKLAMA

Weto Prezydenta Nawrockiego w sprawie Ukrainy - jakie będą skutki?

Prezydent RP zawetował ustawę nowelizującą ustawę w sprawie pomocy obywatelom Ukrainy. Co to oznacza dla rynku pracy w Polsce? Weto Prezydenta Karola Nawrockiego w sprawie Ukrainy komentuje ekspert rynku pracy, Krzysztof Inglot.

4 sposoby na pracę zdalną zgodnie z Kodeksem pracy

Kodeks pracy w 2025 r. przewiduje 4 sposoby na skorzystanie z pracy zdalnej: porozumienie z pracodawcą, polecenie pracy zdalnej, praca zdalna okazjonalna oraz praca zdalna na preferencyjnych zasadach (np. dla rodziców małych dzieci, kobiet w ciąży, pracowników opiekujących się osobami niepełnosprawnymi). Jak uzyskać pracę w formie zdalnej?

REKLAMA