Zasiłek rodzinny

Ustawa z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych określa warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tych świadczeń. Do świadczeń rodzinnych ustawa zalicza m.in.: świadczenia opiekuńcze (zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne), zasiłek rodzinny oraz dodatki do tego zasiłku.

Autopromocja

Kryterium dochodowe

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności (w wieku do lat 16) lub orzeczenie o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności (w wieku powyżej 16 lat do 25 lat), granica dochodu uprawniająca do zasiłku wynosi 583 zł. W okresie zasiłkowym 2009/2010 rozpatrywany jest dochód za rok 2008, w okresie zasiłkowym 2010/2011 będzie rozpatrywany dochód za 2009 r. Okres zasiłkowy oznacza natomiast okres od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych.

W przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny należy się, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek rodzinny nie jest należny.

W przypadku gdy członek rodziny przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, określając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się osoby przebywającej w tej instytucji. W sytuacji natomiast, gdy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego, obliczając dochód, uwzględnia się tylko dochód dziecka.

Autopromocja

Webinarium: Sygnaliści w dokumentacji pracodawcy – wzory prawidłowych zapisów

Sprawdź

Komu przysługuje zasiłek

Zasiłek rodzinny przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym bądź opiekunom faktycznym do ukończenia przez dziecko:

• 18. roku życia,

• 21. roku życia pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole (tj. w szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadpodstawowej i ponadgimnazjalnej oraz szkole artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz w ośrodku umożliwiającym dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki),

• 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole (wymienionej wyżej) lub w szkole wyższej (tj. na uczelni, w rozumieniu przepisów – Prawo o szkolnictwie wyższym, a także w kolegium nauczycielskim, nauczycielskim kolegium języków obcych oraz kolegium pracowników służb społecznych) i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje również osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia.

Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne >>

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Jeżeli w trakcie pobierania zasiłku rodzinnego dziecko ukończy odpowiednio: 18. 21. lub 24. rok życia, zasiłek rodzinny przysługuje także za miesiąc, w którym dziecko ukończyło ten wiek.

W celu uzyskania zasiłku rodzinnego, zainteresowany musi złożyć wniosek do właściwego organu.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Z wnioskiem o zasiłek rodzinny mogą występować podmioty uprawnione, tj.:

• rodzice lub jedno z rodziców dziecka,

• opiekun prawny dziecka,

• opiekun faktyczny dziecka, tj. osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka,

• osoba ucząca się, czyli taka, która jest pełnoletnia i nadal, uczy się oraz nie pozostaje na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustalonym na podstawie wyroku lub ugody sądowej prawem do alimentów z ich strony.

Brak prawa do zasiłku

Ustawa o świadczeniach rodzinnych wskazuje sytuacje, w których zasiłek nie przysługuje.

Zasiłek rodzinny nie należy się, jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim (zasiłek nie przysługuje, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym został zawarty związek małżeński);

• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. w domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, szkole wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie) albo w rodzinie zastępczej;

• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;

• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:

– rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyją,

– ojciec dziecka jest nieznany,

– powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,

– sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;

• członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Czy odprawa pośmiertna jest zwolniona ze składek na ubezpieczenia i podatku >>

Wysokość zasiłku

W okresie zasiłkowym 2009/2010 wysokość zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku do ukończenia 5 lat wynosi 68 zł. Wysokość zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku powyżej 5 lat do ukończenia przez dziecko18 lat wynosi 91 zł. Wysokość zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. lat wynosi natomiast 98 zł.

Autopromocja

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Sprawdź

Jeżeli w trakcie okresu zasiłkowego dziecko ukończy wiek powodujący przejście do następnej grupy wiekowej, zasiłek będzie wypłacany w wysokości odpowiadającej nowej grupie wiekowej dziecka, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dziecko osiągnęło ten wiek.

Podstawa prawna:

• ustawa z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (DzU z 2006 r. nr 139, poz. 992 ze zm.),

• rozporządzenie Rady Ministrów z 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (DzU nr 129, poz. 1058).