REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprawnienia ojca dziecka do urlopu macierzyńskiego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Beata Naróg
Usługi i Doradztwo Kadrowe. Szkolenia

REKLAMA

Obowiązujące przepisy Kodeksu pracy nie zezwalają pracodawcom na udzielanie pracownikom-ojcom urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Są oni dyskryminowani szczególnie w sytuacji porzucenia dziecka przez matkę.

Jedna z ostatnich nowelizacji Kodeksu pracy wprowadziła prawo do urlopu ojcowskiego, przysługującego ojcom niezależnie od urlopu macierzyńskiego. Urlop ten wprowadzany jest stopniowo i od stycznia 2010 r. ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać tydzień takiego urlopu. Natomiast od stycznia 2012 r. ojcowie będą mogli korzystać już z pełnego 2-tygodniowego wymiaru tego urlopu. Jednak nie można zapominać, że ojcowie nadal mogą w przypadkach wskazanych w przepisach Kodeksu pracy korzystać z urlopu macierzyńskiego. Prawo takie przysługuje pracownikom–ojcom, którzy wychowują swoje dzieci.

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy ojciec korzysta z urlopu macierzyńskiego

Ojciec dziecka jest uprawniony do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego, z której zrezygnuje pracownica–matka dziecka. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że matka dziecka będzie mogła zrezygnować z dalszej części urlopu macierzyńskiego dopiero wówczas, gdy po porodzie wykorzysta co najmniej 14 tygodni tego urlopu. Pozostałą część urlopu macierzyńskiego musi wykorzystać ojciec dziecka, składając pisemny wniosek do swojego pracodawcy. Wykorzystanie pozostałej części tego urlopu przez pracownika warunkuje możliwość rezygnacji pracownicy z dalszego korzystania z urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 5 k.p.).

Urlop macierzyński a urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego>>

REKLAMA

Ojciec dziecka będzie również uprawniony do części urlopu macierzyńskiego, jeżeli w trakcie tego urlopu pracownica ze względu na stan zdrowia będzie wymagała opieki szpitalnej, co uniemożliwi jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Pracownik będzie mógł jednak skorzystać z tego uprawnienia dopiero po wykorzystaniu przez pracownicę 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. W trakcie korzystania z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka urlop pracownicy ulega przerwaniu na czas korzystania z tego urlopu przez ojca. Okres korzystania z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka nie wydłuża ogólnego wymiaru urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 61–63 k.p.).

Ojciec dziecka będzie miał również prawo do niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego w przypadku zgonu pracownicy w trakcie urlopu macierzyńskiego. Ojciec dziecka ma w takim przypadku prawo do całego niewykorzystanego przez matkę dziecka urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 7 k.p.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie miał pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie, jeżeli wystąpi do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza. Wyjątkiem, kiedy nie ma możliwości wykorzystania urlopu, jest przyjęcie dziecka przez rodzinę zastępczą zawodową niespokrewnioną z dzieckiem (art. 183 k.p.).

WAŻNE!

Pracownik–ojciec dziecka będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego we wskazanych powyżej przypadkach (poza przyjęciem dziecka na wychowanie) tylko wówczas, gdy prawo do takiego urlopu ma matka dziecka. A zatem, jeżeli matka dziecka nie pracuje, to ojciec dziecka nie może występować o udzielenie mu urlopu macierzyńskiego, nawet wówczas gdy matka wymaga opieki szpitalnej.

Urlop fakultatywny (dodatkowy)

Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła również prawo do tzw. urlopu fakultatywnego (art. 1821 i 1822 k.p.). Jego wymiar uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Z urlopu tego można skorzystać bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu podstawowego. Przysługuje on w wymiarze 6 tygodni w razie urodzenia jednego dziecka i 8 tygodni, jeżeli urodzi się więcej niż jedno dziecko. Podobnie jak w przypadku urlopów ojcowskich wprowadzany jest on stopniowo (patrz tabela).

@RY1@i26/2009/035/i26.2009.035.000.0014.101.jpg@RY2@

Ojciec dziecka jest uprawniony do fakultatywnego urlopu macierzyńskiego, jeżeli pracownica zrezygnuje z części urlopu podstawowego (po wykorzystaniu minimum 14 tygodni) i tym samym to on rozpocznie dalsze korzystanie z urlopu macierzyńskiego w podstawowym wymiarze. Po zakończeniu urlopu podstawowego będzie mógł złożyć wniosek o urlop dodatkowy. Pracownik będzie miał również prawo do urlopu dodatkowego po wykorzystaniu przez matkę dziecka całego urlopu macierzyńskiego w podstawowym wymiarze. W takim wypadku matka dziecka wykorzystuje cały urlop podstawowy, a ojciec dziecka może skorzystać z urlopu dodatkowego.

Czy urodzenie dziecka w czasie urlopu bezpłatnego daje prawo do zasiłku macierzyńskiego>>

Urlop fakultatywny udzielany jest na pisemny wniosek pracownika, który powinien być złożony co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem urlopu. Pracownik, który zamierza skorzystać z urlopu dodatkowego po wykorzystaniu przez matkę całego urlopu podstawowego – we wniosku musi dodatkowo wskazać termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.


Urlop dodatkowy udzielany jest w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności w zależności od treści wniosku pracownika. Przepisy przewidują również możliwość łączenia urlopu dodatkowego z pracą zawodową. Maksymalny wymiar czasu pracy nie może w tym przypadku przekroczyć 1/2 etatu. Na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy udzielany jest dodatkowy urlop macierzyński.

Porzucenie dziecka przez matkę

W sytuacji gdy pracująca matka porzuci dziecko i jego wychowaniem zajmie się wyłącznie ojciec, na podstawie ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa będzie mógł uzyskać wypłatę zasiłku macierzyńskiego, wówczas gdy przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 29 ust. 4). W ZUS pracownik musi złożyć oprócz innych dokumentów oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę.

Czy ojciec dziecka ma prawo do zasiłku macierzyńskiego>>

WAŻNE!

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wprost możliwości udzielenia ojcu dziecka urlopu macierzyńskiego w przypadku porzucenia go przez matkę.

Sytuacja ojca, który zajmuje się wychowaniem dziecka samotnie, jeżeli niepracująca matka je porzuci, jest bardzo skomplikowana. Nie może on wówczas ubiegać się o wypłatę zasiłku macierzyńskiego, nawet w sytuacji zaprzestania pracy zarobkowej w celu osobistej opieki nad dzieckiem. Przyczyną jest tu brak uprawnień do zasiłku niepracującej matki dziecka. Regulacje te wydają się dyskryminujące w stosunku do pracownika–ojca dziecka w tym szczególnym przypadku.

Podstawa prawna:

  • art. 180 § 5, § 61–63, § 7, art. 1821, 1822, 183 Kodeksu pracy,
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA