REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprawnienia ojca dziecka do urlopu macierzyńskiego

Beata Naróg
Usługi i Doradztwo Kadrowe. Szkolenia

REKLAMA

Obowiązujące przepisy Kodeksu pracy nie zezwalają pracodawcom na udzielanie pracownikom-ojcom urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Są oni dyskryminowani szczególnie w sytuacji porzucenia dziecka przez matkę.

Jedna z ostatnich nowelizacji Kodeksu pracy wprowadziła prawo do urlopu ojcowskiego, przysługującego ojcom niezależnie od urlopu macierzyńskiego. Urlop ten wprowadzany jest stopniowo i od stycznia 2010 r. ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać tydzień takiego urlopu. Natomiast od stycznia 2012 r. ojcowie będą mogli korzystać już z pełnego 2-tygodniowego wymiaru tego urlopu. Jednak nie można zapominać, że ojcowie nadal mogą w przypadkach wskazanych w przepisach Kodeksu pracy korzystać z urlopu macierzyńskiego. Prawo takie przysługuje pracownikom–ojcom, którzy wychowują swoje dzieci.

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy ojciec korzysta z urlopu macierzyńskiego

Ojciec dziecka jest uprawniony do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego, z której zrezygnuje pracownica–matka dziecka. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że matka dziecka będzie mogła zrezygnować z dalszej części urlopu macierzyńskiego dopiero wówczas, gdy po porodzie wykorzysta co najmniej 14 tygodni tego urlopu. Pozostałą część urlopu macierzyńskiego musi wykorzystać ojciec dziecka, składając pisemny wniosek do swojego pracodawcy. Wykorzystanie pozostałej części tego urlopu przez pracownika warunkuje możliwość rezygnacji pracownicy z dalszego korzystania z urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 5 k.p.).

Urlop macierzyński a urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego>>

Ojciec dziecka będzie również uprawniony do części urlopu macierzyńskiego, jeżeli w trakcie tego urlopu pracownica ze względu na stan zdrowia będzie wymagała opieki szpitalnej, co uniemożliwi jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Pracownik będzie mógł jednak skorzystać z tego uprawnienia dopiero po wykorzystaniu przez pracownicę 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. W trakcie korzystania z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka urlop pracownicy ulega przerwaniu na czas korzystania z tego urlopu przez ojca. Okres korzystania z urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka nie wydłuża ogólnego wymiaru urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 61–63 k.p.).

Ojciec dziecka będzie miał również prawo do niewykorzystanej części urlopu macierzyńskiego w przypadku zgonu pracownicy w trakcie urlopu macierzyńskiego. Ojciec dziecka ma w takim przypadku prawo do całego niewykorzystanego przez matkę dziecka urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 7 k.p.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie miał pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie, jeżeli wystąpi do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza. Wyjątkiem, kiedy nie ma możliwości wykorzystania urlopu, jest przyjęcie dziecka przez rodzinę zastępczą zawodową niespokrewnioną z dzieckiem (art. 183 k.p.).

WAŻNE!

Pracownik–ojciec dziecka będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego we wskazanych powyżej przypadkach (poza przyjęciem dziecka na wychowanie) tylko wówczas, gdy prawo do takiego urlopu ma matka dziecka. A zatem, jeżeli matka dziecka nie pracuje, to ojciec dziecka nie może występować o udzielenie mu urlopu macierzyńskiego, nawet wówczas gdy matka wymaga opieki szpitalnej.

Urlop fakultatywny (dodatkowy)

Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadziła również prawo do tzw. urlopu fakultatywnego (art. 1821 i 1822 k.p.). Jego wymiar uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Z urlopu tego można skorzystać bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu podstawowego. Przysługuje on w wymiarze 6 tygodni w razie urodzenia jednego dziecka i 8 tygodni, jeżeli urodzi się więcej niż jedno dziecko. Podobnie jak w przypadku urlopów ojcowskich wprowadzany jest on stopniowo (patrz tabela).

@RY1@i26/2009/035/i26.2009.035.000.0014.101.jpg@RY2@

Ojciec dziecka jest uprawniony do fakultatywnego urlopu macierzyńskiego, jeżeli pracownica zrezygnuje z części urlopu podstawowego (po wykorzystaniu minimum 14 tygodni) i tym samym to on rozpocznie dalsze korzystanie z urlopu macierzyńskiego w podstawowym wymiarze. Po zakończeniu urlopu podstawowego będzie mógł złożyć wniosek o urlop dodatkowy. Pracownik będzie miał również prawo do urlopu dodatkowego po wykorzystaniu przez matkę dziecka całego urlopu macierzyńskiego w podstawowym wymiarze. W takim wypadku matka dziecka wykorzystuje cały urlop podstawowy, a ojciec dziecka może skorzystać z urlopu dodatkowego.

Czy urodzenie dziecka w czasie urlopu bezpłatnego daje prawo do zasiłku macierzyńskiego>>

Urlop fakultatywny udzielany jest na pisemny wniosek pracownika, który powinien być złożony co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem urlopu. Pracownik, który zamierza skorzystać z urlopu dodatkowego po wykorzystaniu przez matkę całego urlopu podstawowego – we wniosku musi dodatkowo wskazać termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.


Urlop dodatkowy udzielany jest w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności w zależności od treści wniosku pracownika. Przepisy przewidują również możliwość łączenia urlopu dodatkowego z pracą zawodową. Maksymalny wymiar czasu pracy nie może w tym przypadku przekroczyć 1/2 etatu. Na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy udzielany jest dodatkowy urlop macierzyński.

Porzucenie dziecka przez matkę

W sytuacji gdy pracująca matka porzuci dziecko i jego wychowaniem zajmie się wyłącznie ojciec, na podstawie ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa będzie mógł uzyskać wypłatę zasiłku macierzyńskiego, wówczas gdy przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (art. 29 ust. 4). W ZUS pracownik musi złożyć oprócz innych dokumentów oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę.

Czy ojciec dziecka ma prawo do zasiłku macierzyńskiego>>

WAŻNE!

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wprost możliwości udzielenia ojcu dziecka urlopu macierzyńskiego w przypadku porzucenia go przez matkę.

Sytuacja ojca, który zajmuje się wychowaniem dziecka samotnie, jeżeli niepracująca matka je porzuci, jest bardzo skomplikowana. Nie może on wówczas ubiegać się o wypłatę zasiłku macierzyńskiego, nawet w sytuacji zaprzestania pracy zarobkowej w celu osobistej opieki nad dzieckiem. Przyczyną jest tu brak uprawnień do zasiłku niepracującej matki dziecka. Regulacje te wydają się dyskryminujące w stosunku do pracownika–ojca dziecka w tym szczególnym przypadku.

Podstawa prawna:

  • art. 180 § 5, § 61–63, § 7, art. 1821, 1822, 183 Kodeksu pracy,
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rabat na usługi telekomunikacyjne z tym stopniem niepełnosprawności

Rabat na usługi telekomunikacyjne z tym stopniem niepełnosprawności. Czy osoby niepełnosprawne mogą liczyć na rabat na usługi telekomunikacyjne? A co z dofinansowaniem do zakupu telefonu lub sprzętu elektronicznego?

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025 podano w Komunikacie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2025 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Jest niższy niż zakładano. O ile wzrosną emerytury od 1 marca 2025 r.?

Dofinansowanie kosztów kształcenia pracowników młodocianych w 2025 r.

Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2024 r. w stosunku do 2023 r. wyniósł 103,6. Oznacza to, że w 2025 r. nie zmieniły się kwoty dofinansowania pracodawcom kosztów kształcenia młodocianych pracowników.

Krótszy tydzień pracy. Rząd analizuje, a samorządy wprowadzają

Kolejne miasto zdecydowało się wprowadzić skrócony tydzień pracy dla swoich pracowników. W Urzędzie Miasta w Świebodzicach od 1 marca 2025 r. zostanie uruchomiony program pilotażowy. Urzędnicy będą pracować 35 godzin tygodniowo za dotychczasową pensję.

REKLAMA

Zakaz wypowiadania umowy o pracę podczas urlopu pracownika

Wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę jest jednym ze sposobów zakończenia stosunku pracy. Jednak nie zawsze pracodawca może wręczyć pracownikowi wypowiedzenie. Nieobecność pracownika w pracy z powodu urlopu jest jedną z sytuacji, gdy jego stosunek pracy podlega szczególnej ochronie.

PPK: Pracodawca musi weryfikować status mikroprzedsiębiorcy i uczestnictwo w PPE

Mikroprzedsiębiorca, któremu wszystkie osoby zatrudnione zadeklarowały niedokonywanie wpłat do PPK i który w związku z tym nie uruchomił tego programu, po zakończeniu roku obrotowego powinien sprawdzić, czy nadal nie stosuje się do niego przepisów o PPK. Prawo do niewdrożenia PPK mogą także utracić podmioty, które nie uruchomiły PPK z uwagi na prowadzenie PPE. Zwolnienie z PPK nie jest bezterminowe. Pracodawca ma obowiązek weryfikacji statusu mikroprzedsiębiorcy i uczestnictwa w PPE.

Zmiana instytucji finansowej PPK przez pracodawcę a przerwa w oszczędzaniu [Art. 12 ustawy o PPK]

Pracodawca może zmienić instytucję finansową PPK. W jaki sposób można to zrobić? Czy możliwa jest z tego powodu przerwa w oszczędzaniu w Pracowniczych Planach Kapitałowych? Jak zmienić instytucję finansową zgodnie z przepisami ustawy o PPK?

Czy zwolnienie lekarskie chroni pracownika przed zwolnieniem grupowym?

Czy zwolnienie lekarskie uchroni przed zwolnieniem z pracy w każdym przypadku? Od kiedy obowiązuje ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy i w jakich przypadkach? Czym jest tzw. inna usprawiedliwiona nieobecność w pracy?

REKLAMA

Aż 38 dni urlopu wypoczynkowego. Którym pracownikom przysługuje tak długi wypoczynek?

Większości pracowników przysługuje co roku urlop wypoczynkowy w wymiarze 20 dni lub 26 dni. Niektórzy pracownicy mogą cieszyć się urlopem wynoszącym 36 dni. Są jednak pracownicy, którym przysługuje urlop w wymiarze aż 38 dni. O kogo chodzi?

Cudzoziemcy będą musieli jednak być zatrudniani na podstawie umowy o pracę. Rząd obiecał, ale restrykcji nie wycofał

Organizacje pracodawców zaapelowały do rządu, by zrealizował niedawną obietnicę i wycofał się z obligatoryjnego zatrudniania cudzoziemców na podstawie umowy o pracę. Chodzi przede wszystkim o agencje pracy tymczasowej.

REKLAMA