REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opis stanowiska pracy a zakres obowiązków

Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej

REKLAMA

Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy m.in. określenie stanowiska pracy oraz zapoznanie pracownika z zakresem jego obowiązków.

Przy opisie stanowiska oraz ustalaniu zakresu obowiązków pracodawca musi pamiętać, aby odpowiednio sformułować oba dokumenty. Prawidłowy i dokładny opis stanowiska usprawni stworzenie właściwego zakresu obowiązków dla zatrudnionego na nim pracownika.

REKLAMA

Autopromocja

Umowy na czas określony – nowe regulacje>>

Należy również określić sposób wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz uprawnienia pracowników na nich zatrudnionych. Takie obowiązki nie są jednak związane tylko z przypadkami zatrudniania nowych pracowników. Dotyczy to również sytuacji, gdy pracownikowi już zatrudnionemu powierza się nowe stanowisko i nowe zadania. Wówczas wszystkie nowe warunki pracy powinny być wyraźnie określone.

Opis stanowiska pracy

Opis stanowiska pracy stanowi zarys podstawowych zadań wykonywanych na danym stanowisku, formalnych wymagań stawianych kandydatowi, a także zakresu odpowiedzialności samego pracownika.

Opis stanowiska jest dokumentem przedstawiającym, dlaczego stanowisko zostało utworzone i po co istnieje w organizacji firmy lub przedsiębiorstwa. Zawiera on m.in.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • cel stanowiska,
  • główne obowiązki na stanowisku,
  • miejsce stanowiska w organizacji oraz
  • informacje dotyczące jego specyfiki, znaczenia i wymagań.

W ramach karty opisu stanowiska powinny się znaleźć co najmniej informacje dotyczące:

  • relacji z innymi stanowiskami (np. przynależność do danej komórki organizacyjnej, podległość służbowa, zastępowanie innego pracownika),
  • głównych zadań, uprawnień i odpowiedzialności pracownika,
  • środków wykorzystywanych w procesie realizacji zadań,
  • wymagań w zakresie kwalifikacji i doświadczenia.

Przykład

Czy istnieje oficjalny wzór karty stanowiska pracy? Czy należy w karcie uwzględnić wszystkie zadania – obowiązki pracownika?

Nie istnieją uniwersalne opisy stanowisk. Każde stanowisko wymaga odrębnej analizy. Powielanie zaś schematów zaczerpniętych z innych organizacji może odnieść negatywne skutki. Nie istnieją również ponadczasowe opisy stanowisk. Stale zmieniające się warunki otoczenia firmy wymuszają nieustanne aktualizowanie takich kart.

Należy pamiętać również, że w opisie stanowiska nie ma miejsca na wszystkie zadania pełnione przez pracownika, część z nich może znaleźć się bowiem z zakresie czynności – obowiązków pracownika. W opisie danego stanowiska należy wpisać jedynie te zadania, które są przypisane do danego stanowiska pracy. Jeśli jednak pracownik ze względu na swoje indywidualne kwalifikacje, niewynikające z opisu stanowiska, wykonuje zadania dodatkowe, należy je wpisać do zakresu czynności (gdyż kolejny pracownik na tym stanowisku może takich umiejętności nie posiadać).

Opis stanowiska pracy, tzw. karta stanowiska, jest podstawą do opracowania zakresu czynności dla pracownika. Oba te elementy powinny być do siebie dopasowane, gdyż jeden wynika z drugiego. Co więcej, prawidłowy i dokładny opis stanowiska usprawni stworzenie właściwego zakresu obowiązków dla zatrudnionego na nim pracownika.

Zakres obowiązków

Zakres obowiązków powinien być tak określony, aby zawierał opis zadań wykonywanych przez pracownika na danym stanowisku, bez podania sposobu ich realizacji. Należy jednak podkreślić, że czynności te koniecznie powinny odpowiadać rodzajowi pracy określonemu w umowie o pracę. Jego ustalanie należy do zadań i jednocześnie przywilejów pracodawcy.

Przekształcenie umowy bezterminowej na umowę terminową>>

Przykład

W jakiej formie należy przedstawić pracownikowi zakres jego obowiązków? Czy forma pisemna jest obowiązująca i wynika z przepisów Kodeksu pracy?

Poinformowanie pracownika o ciążących na nim obowiązkach następuje zazwyczaj przez wręczenie mu zakresu czynności. Co do samej formy takiej informacji nie ma konkretnych regulacji. W żadnym przepisie Kodeksu pracy nie zobowiązano pracodawcy do pisemnego podania pracownikowi zakresu czynności. Pracodawca może zatem wywiązać się z ciążącego na nim obowiązku w dowolnej formie, nie wyłączając informacji ustnej, udzielonej np. przez bezpośredniego przełożonego czy innego wyznaczonego pracownika. Szczególną uwagę trzeba zwrócić, aby instrukcja była odpowiednia do stanowiska, wykształcenia pracownika i jego zawodowego doświadczenia. Pomimo możliwości ustnego poinformowania pracownika o zakresie jego obowiązków, przyjmuje się jednak, że ze względów dowodowych warto taką informację sporządzić na piśmie.


Za pisemną formą zakresu obowiązków pracowniczych opowiada się również Sąd Najwyższy. Jak wynika z wyroku z 3 kwietnia 1997 r. (I PKN 77/97), zakres czynności zgodny z umową o pracę powinien być przyjęty i podpisany przez pracownika. Odmowa przyjęcia i podpisania zakresu czynności ustalonego zgodnie z umową o pracę może stanowić uzasadnioną przyczynę jej wypowiedzenia.

Pracodawca ma obowiązek zaznajamiać pracowników z:

  • zakresem ich obowiązków,
  • sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz
  • ich podstawowymi uprawnieniami (art. 94 ust. 1 k.p.).

Zaznajamianie pracownika ze sposobem wykonania jego pracowniczych obowiązków oznacza, że należy informować o nich pracownika przed dopuszczeniem go do pracy oraz przy każdej zmianie zakresu obowiązków lub sposobu ich wykonywania.

Należy pamiętać, że należyte wywiązanie się z konieczności poinstruowania pracownika jest istotne w sytuacjach, gdy pracodawca nakłada karę porządkową albo zwalnia pracownika z powodu niewłaściwego wykonywania obowiązków.

Kryterium oceny pracownika nie mogą stanowić oczekiwania pracodawcy, o których pracownik nie wie, zawierając umowę o pracę, i o których pracodawca nie informuje go w czasie trwania stosunku pracy (wyrok SN z 10 listopada 1998 r., I PKN 428/98).

Przykład

Zatrudniamy nowego pracownika. Jakie informacje powinny znaleźć się w sporządzonym dla niego zakresie obowiązków?

Zakres obowiązków to opis czynności (lub przykładowych zadań) wykonywanych przez pracownika na danym stanowisku bez opisu sposobu ich realizacji. Czynności te powinny odpowiadać rodzajowi pracy określonemu w umowie o pracę, a tym samym zajmowanemu przez pracownika stanowisku.

Pracownik zatrudniony na stanowisku informatyka może mieć w zakresie swoich obowiązków uwzględnione następujące zadania:

  • obsługa systemów informatycznych,
  • praca nad witrynami internetowymi firmy,
  • konserwacja i naprawa sprzętu komputerowego,
  • tworzenie oprogramowania sieciowego.

Podstawa prawna:

  • wyroki Sądu Najwyższego:

– z 3 kwietnia 1997 r. (I PKN 77/97, OSNP 1998/3/75),

– z 10 listopada 1998 r. (I PKN 428/98, OSNP 1999/24/791).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Komunikat ZUS: Uwaga na oszustów podszywających się pod pracowników ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega przed fałszywymi telefonami. Osoby dzwoniące podszywają się pod pracowników ZUS i próbują wyłudzić informacje od klientów. W razie wątpliwości należy skontaktować się z ZUS.

Każdy nauczyciel musi zadbać o to, żeby wypłacono mu pieniądze za godziny nadliczbowe. W razie sporu ze szkołą są duże szanse na wygraną w sądzie

Praca wykonywana ponad normę czasu pracy z Karty nauczyciela jest pracą w godzinach nadliczbowych. Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za nadgodziny, ale sami muszą zadbać o wypłatę. W razie sporu ze szkołą mają duże szanse na wygraną w sądzie.

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia?

4666 brutto - ile to netto przy umowie o pracę do 26 roku życia? Młody pracownik dzięki uldze podatkowej otrzymuje wyższą wypłatę niż pracownicy po 26 roku życia. Jakie składki odprowadza się z wynagrodzenia brutto? Kalkulator wynagrodzeń na 2025 r. wylicza wysokość poszczególnych obciążeń publicznoprawnych.

Od 500 zł do 15 000 zł [a niekiedy więcej] dopłaty dla rolników w 2025 r. Można już składać wnioski

W 2025 r. rolnicy mogą liczyć na spore dopłaty. Właśnie ogłoszono stawki, które można otrzymać w ramach dofinansowania na 2025 r. W niektórych przypadkach ta kwota sięga nawet 15 000 zł.

REKLAMA

Urlop okolicznościowy w 2025 r.: komu przysługuje, wymiar, ile płatny

Czym jest urlop okolicznościowy? Komu przysługuje urlop okolicznościowy? Kiedy można wystąpić o urlop okolicznościowy? Czy pracodawca może nie udzielić urlopu okolicznościowego? Jaki jest wymiar urlopu okolicznościowego? Ile jest płatny urlop okolicznościowy?

W 2024 r. zgłoszono ponad 1 mln umów o dzieło. Jest to najniższa od początku istnienia rejestru liczba zgłaszanych umów o dzieło

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w 2024 r. zgłoszono prawie 1,4 mln umów o dzieło. Jest to dużo mniej umów niż w 2023 r. Jest to najniższa od początku istnienia rejestru liczba zgłaszanych umów o dzieło. Od 1 stycznia 2021 r. obowiązują przepisy tarczy antykryzysowej, które nakazują informować organ rentowy o umowach o dzieło zawartych po tej dacie.

CBOS: rynek pracy w marcu 2025 r. Najtrudniej w prywatnym rolnictwie

Z badania CBOS wynika, że w marcu 2025 r. najtrudniejsza sytuacja na rynku pracy występuje w prywatnym rolnictwie. Osoby zatrudnione w prywatnych gospodarstwach rolnych najgorzej oceniają miejsce pracy pod kątem stabilizacji. Czy sytuacja zmieni się w ciągu roku?

Dwa świadczenia z urzędu pracy dla obywateli Ukrainy i innych cudzoziemców w 2025 r.

Urzędy pracy przyznają dwa świadczenia obywatelom Ukrainy i innym cudzoziemcom: zasiłek dla bezrobotnych i dodatek aktywizacyjny. Komu i kiedy zgodnie z polskimi przepisami aktualnymi na 2025 rok świadczenia te przysługują?

REKLAMA

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw 2025 [LUTY]

GUS podał dane na luty 2025 r. Ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw? Jakie było zatrudnienie w lutym? O ile wzrosło od ubiegłego roku?

Koszt pracodawcy 2025 – 5000 zł netto [Wyliczenia]

Jaki jest koszt pracodawcy przy zatrudnieniu na 5000 zł netto? Od umowy o pracę odprowadza się składki ZUS, składkę zdrowotną i podatek dochodowy. Część z nich odprowadzana jest z wynagrodzenia brutto pracownika, a część dodatkowo płaci pracodawca. Jak to obliczyć?

REKLAMA