REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opis stanowiska pracy a zakres obowiązków

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej

REKLAMA

Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy m.in. określenie stanowiska pracy oraz zapoznanie pracownika z zakresem jego obowiązków.

Przy opisie stanowiska oraz ustalaniu zakresu obowiązków pracodawca musi pamiętać, aby odpowiednio sformułować oba dokumenty. Prawidłowy i dokładny opis stanowiska usprawni stworzenie właściwego zakresu obowiązków dla zatrudnionego na nim pracownika.

REKLAMA

Umowy na czas określony – nowe regulacje>>

Należy również określić sposób wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz uprawnienia pracowników na nich zatrudnionych. Takie obowiązki nie są jednak związane tylko z przypadkami zatrudniania nowych pracowników. Dotyczy to również sytuacji, gdy pracownikowi już zatrudnionemu powierza się nowe stanowisko i nowe zadania. Wówczas wszystkie nowe warunki pracy powinny być wyraźnie określone.

Opis stanowiska pracy

Opis stanowiska pracy stanowi zarys podstawowych zadań wykonywanych na danym stanowisku, formalnych wymagań stawianych kandydatowi, a także zakresu odpowiedzialności samego pracownika.

Opis stanowiska jest dokumentem przedstawiającym, dlaczego stanowisko zostało utworzone i po co istnieje w organizacji firmy lub przedsiębiorstwa. Zawiera on m.in.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • cel stanowiska,
  • główne obowiązki na stanowisku,
  • miejsce stanowiska w organizacji oraz
  • informacje dotyczące jego specyfiki, znaczenia i wymagań.

W ramach karty opisu stanowiska powinny się znaleźć co najmniej informacje dotyczące:

  • relacji z innymi stanowiskami (np. przynależność do danej komórki organizacyjnej, podległość służbowa, zastępowanie innego pracownika),
  • głównych zadań, uprawnień i odpowiedzialności pracownika,
  • środków wykorzystywanych w procesie realizacji zadań,
  • wymagań w zakresie kwalifikacji i doświadczenia.

Przykład

Czy istnieje oficjalny wzór karty stanowiska pracy? Czy należy w karcie uwzględnić wszystkie zadania – obowiązki pracownika?

REKLAMA

Nie istnieją uniwersalne opisy stanowisk. Każde stanowisko wymaga odrębnej analizy. Powielanie zaś schematów zaczerpniętych z innych organizacji może odnieść negatywne skutki. Nie istnieją również ponadczasowe opisy stanowisk. Stale zmieniające się warunki otoczenia firmy wymuszają nieustanne aktualizowanie takich kart.

Należy pamiętać również, że w opisie stanowiska nie ma miejsca na wszystkie zadania pełnione przez pracownika, część z nich może znaleźć się bowiem z zakresie czynności – obowiązków pracownika. W opisie danego stanowiska należy wpisać jedynie te zadania, które są przypisane do danego stanowiska pracy. Jeśli jednak pracownik ze względu na swoje indywidualne kwalifikacje, niewynikające z opisu stanowiska, wykonuje zadania dodatkowe, należy je wpisać do zakresu czynności (gdyż kolejny pracownik na tym stanowisku może takich umiejętności nie posiadać).

Opis stanowiska pracy, tzw. karta stanowiska, jest podstawą do opracowania zakresu czynności dla pracownika. Oba te elementy powinny być do siebie dopasowane, gdyż jeden wynika z drugiego. Co więcej, prawidłowy i dokładny opis stanowiska usprawni stworzenie właściwego zakresu obowiązków dla zatrudnionego na nim pracownika.

Zakres obowiązków

Zakres obowiązków powinien być tak określony, aby zawierał opis zadań wykonywanych przez pracownika na danym stanowisku, bez podania sposobu ich realizacji. Należy jednak podkreślić, że czynności te koniecznie powinny odpowiadać rodzajowi pracy określonemu w umowie o pracę. Jego ustalanie należy do zadań i jednocześnie przywilejów pracodawcy.

Przekształcenie umowy bezterminowej na umowę terminową>>

Przykład

W jakiej formie należy przedstawić pracownikowi zakres jego obowiązków? Czy forma pisemna jest obowiązująca i wynika z przepisów Kodeksu pracy?

Poinformowanie pracownika o ciążących na nim obowiązkach następuje zazwyczaj przez wręczenie mu zakresu czynności. Co do samej formy takiej informacji nie ma konkretnych regulacji. W żadnym przepisie Kodeksu pracy nie zobowiązano pracodawcy do pisemnego podania pracownikowi zakresu czynności. Pracodawca może zatem wywiązać się z ciążącego na nim obowiązku w dowolnej formie, nie wyłączając informacji ustnej, udzielonej np. przez bezpośredniego przełożonego czy innego wyznaczonego pracownika. Szczególną uwagę trzeba zwrócić, aby instrukcja była odpowiednia do stanowiska, wykształcenia pracownika i jego zawodowego doświadczenia. Pomimo możliwości ustnego poinformowania pracownika o zakresie jego obowiązków, przyjmuje się jednak, że ze względów dowodowych warto taką informację sporządzić na piśmie.


Za pisemną formą zakresu obowiązków pracowniczych opowiada się również Sąd Najwyższy. Jak wynika z wyroku z 3 kwietnia 1997 r. (I PKN 77/97), zakres czynności zgodny z umową o pracę powinien być przyjęty i podpisany przez pracownika. Odmowa przyjęcia i podpisania zakresu czynności ustalonego zgodnie z umową o pracę może stanowić uzasadnioną przyczynę jej wypowiedzenia.

Pracodawca ma obowiązek zaznajamiać pracowników z:

  • zakresem ich obowiązków,
  • sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz
  • ich podstawowymi uprawnieniami (art. 94 ust. 1 k.p.).

Zaznajamianie pracownika ze sposobem wykonania jego pracowniczych obowiązków oznacza, że należy informować o nich pracownika przed dopuszczeniem go do pracy oraz przy każdej zmianie zakresu obowiązków lub sposobu ich wykonywania.

Należy pamiętać, że należyte wywiązanie się z konieczności poinstruowania pracownika jest istotne w sytuacjach, gdy pracodawca nakłada karę porządkową albo zwalnia pracownika z powodu niewłaściwego wykonywania obowiązków.

Kryterium oceny pracownika nie mogą stanowić oczekiwania pracodawcy, o których pracownik nie wie, zawierając umowę o pracę, i o których pracodawca nie informuje go w czasie trwania stosunku pracy (wyrok SN z 10 listopada 1998 r., I PKN 428/98).

Przykład

Zatrudniamy nowego pracownika. Jakie informacje powinny znaleźć się w sporządzonym dla niego zakresie obowiązków?

Zakres obowiązków to opis czynności (lub przykładowych zadań) wykonywanych przez pracownika na danym stanowisku bez opisu sposobu ich realizacji. Czynności te powinny odpowiadać rodzajowi pracy określonemu w umowie o pracę, a tym samym zajmowanemu przez pracownika stanowisku.

Pracownik zatrudniony na stanowisku informatyka może mieć w zakresie swoich obowiązków uwzględnione następujące zadania:

  • obsługa systemów informatycznych,
  • praca nad witrynami internetowymi firmy,
  • konserwacja i naprawa sprzętu komputerowego,
  • tworzenie oprogramowania sieciowego.

Podstawa prawna:

  • wyroki Sądu Najwyższego:

– z 3 kwietnia 1997 r. (I PKN 77/97, OSNP 1998/3/75),

– z 10 listopada 1998 r. (I PKN 428/98, OSNP 1999/24/791).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA