Odprawy dla nauczycieli

Odprawa emerytalna i rentowa

Kolejnymi odprawami, które może otrzymać nauczyciel, są odprawy emerytalna i rentowa. Nauczyciel nabywa prawo do odprawy emerytalnej pod warunkiem nabycia prawa do emerytury oraz rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na to świadczenie. Nauczyciel, który spełnia warunki uprawniające go do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy i którego stosunek pracy ustaje w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, ma prawo do odprawy. Odprawa emerytalna zostaje przyznana uprawnionemu nauczycielowi w wysokości 2-miesięcznego lub 3-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, jeżeli okres zatrudnienia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy wynosi co najmniej 20 lat. Przepisy nie określają, co należy rozumieć przez pojęcia „ostatnio pobierane wynagrodzenie” oraz „podstawowe miejsce pracy”. W praktyce przyjmuje się jednak, że ostatnio pobierane wynagrodzenie” to wynagrodzenie, jakie otrzymał nauczyciel bezpośrednio przed rozwiązaniem stosunku pracy, a „podstawowe miejsce pracy” to szkoła/przedszkole, które wskaże nauczyciel. Najczęściej będzie to placówka, w której nauczyciel zatrudniony jest w wyższym wymiarze zajęć (art. 87 KN). Dodatkowym warunkiem do otrzymania odprawy, obok uzyskania praw emerytalnych lub rentowych i rozwiązania stosunku pracy, jest nieotrzymanie wcześniej odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy w związku z otrzymaniem orzeczenia od lekarza o niezdolności do wykonywania dotychczasowej pracy. Nie wszyscy nauczyciele otrzymają odprawę w wysokości 2- lub 3-miesięcznego wynagrodzenia. Jest pewna grupa nauczycieli, która będzie uprawniona do odprawy emerytalno-rentowej w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia określonego przepisami Kodeksu pracy. Tymi nauczycielami są nauczyciele zatrudnieni w szkołach/przedszkolach prywatnych.

Dyrektor, który rozwiązał stosunek pracy z nauczycielem z powodu:

• całkowitej likwidacji szkoły,
• częściowej likwidacji szkoły albo
• w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub
• zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć,

wypłaca nauczycielowi odprawę.

Wysokość odprawy jest uzależniona od podstawy nawiązania stosunku pracy. Nauczycielom zatrudnionym na podstawie mianowania przysługuje odprawa w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje odprawa, której wysokość jest uzależniona od lat pracy u danego pracodawcy i wynosi:

• 1-miesięczne wynagrodzenie, w przypadku gdy nauczyciel pracował krócej niż 2 lata,
• 2-miesięczne wynagrodzenie, gdy nauczyciel pracował co najmniej 2 lata i nie więcej niż 8 lat,
• 3-miesięczne wynagrodzenie, w przypadku gdy nauczyciel pracował co najmniej 8 lat.

Przy ustalaniu wysokości odpraw z tytułu:

• cofnięcia skierowania do nauczania religii,
• rozwiązania stosunku pracy z winy leżącej po stronie pracodawcy dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
• przejścia na emeryturę lub rentę

stosuje się zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Podstawa prawna:

• art. 70, 87 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674).