REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dla kogo "trzynastki"

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Tomaszewska

REKLAMA

Pracodawcy z jednostek sfery budżetowej do 31 marca br. powinni wypłacić swoim pracownikom dodatkowe wynagrodzenie roczne.

Tak zwana trzynastka, czyli dodatkowe wynagrodzenie roczne, wypłacana jest obligatoryjnie w sferze budżetowej. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawcy „prywatni” również takie świadczenia wypłacali. W takich przypadkach to od nich zależy, czy zastosują reguły ustawowe, czy stworzą własne przepisy w tym zakresie. W związku z tym niniejsze opracowanie zostało poświęcone zasadom stosowanym w zakładach państwowych.

REKLAMA

Autopromocja

„Trzynastka” przysługuje pracownikom sfery budżetowej:

  • zatrudnionym w urzędach organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa, w sądach i trybunałach,
  • samorządowych jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych,
  • biur poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubów, kół albo zespołów parlamentarnych.

Ponieważ pracodawcy muszą wypłacić dodatkowe wynagrodzenie najpóźniej do końca trzeciego miesiąca następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie, powinni tego dokonać do 31 marca.

Trochę wcześniej „trzynastkę” muszą wypłacić pracodawcy, których:

  • zakład pracy upada lub jest likwidowany,
  • pracownik rozwiązuje umowę np. w związku z przejściem na emeryturę.

W takich sytuacjach wynagrodzenie należy wypłacić pracownikom w dniu rozwiązania stosunku pracy, najpóźniej do 31 marca.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Proporcjonalna wypłata świadczenia

Zasadą jest, że wynagrodzenie dodatkowe w pełnej wysokości przysługuje tym pracownikom, którzy przepracowali u pracodawcy pełny rok kalendarzowy. W sytuacji gdy pracownik świadczy pracę przez niepełny rok, wówczas wynagrodzenie to przysługuje proporcjonalnie do przepracowanego okresu, jeśli nie był on krótszy niż 6 miesięcy. Istnieją jednak wątpliwości, jak liczyć ten półroczny okres. Przepisy ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników sfery budżetowej (zwanej dalej ustawą) nie określiły bowiem, jak obliczać ten termin.


Możliwe jest więc zastosowanie 3 wariantów:

  • art. 112 Kodeksu cywilnego - termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca,
  • art. 114 Kodeksu cywilnego - jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni 30, a rok za 365,
  • zasady liczenia terminów wynikające z orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach z zakresu prawa pracy.

Najbezpieczniej jest stosować metodę wynikającą z art. 114 Kodeksu cywilnego, czyli jako miesiąc traktować każde przepracowane 30 dni, przy czym nie muszą one następować po sobie bez przerwy.

Są również sytuacje, w których, mimo że pracownik nie pracował 6 miesięcy, wciąż będzie miał prawo do„trzynastki”.

Dzieje się tak w przypadku:

  • nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
  • zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż 3 miesiące,
  • powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
  • rozwiązania stosunku pracy w związku z:

- przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,

- przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,

- likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,

- likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,

  • • podjęcia zatrudnienia:

- w wyniku przeniesienia służbowego,

- na podstawie powołania lub wyboru,

- w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,

- w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,

- po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,

  • korzystania:

- z urlopu wychowawczego,

- z urlopu dla poratowania zdrowia,

- przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego,

  • wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Pracownik nie nabędzie natomiast prawa do wynagrodzenia rocznego w razie:

  • nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż dwa dni,
  • stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości,
  • wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby,
  • rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Warunek przyznania„trzynastki”

REKLAMA

Ustawa jako warunek nabycia dodatkowego wynagrodzenia rocznego wymienia obowiązek przepracowania co najmniej 6 miesięcy. Tu także powstał problem, jak rozumieć pojęcie„przepracowanie”. Czy będzie to okres pozostawania w stosunku pracy czy rzeczywistego jej świadczenia. W tej sprawie istnieją 2 interpretacje. Zdaniem Sądu Najwyższego prawo do dodatkowego świadczenia zależy od czasu faktycznej i efektywnej pracy (uchwała SN z 25 lipca 2003 r. III PZP 7/03). W uzasadnieniu Sąd wskazał, że katalog przerw w świadczeniu pracy w czasie trwania stosunku pracy, które w zakresie nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego równoważą okresy przepracowane, jest zamknięty. Dopuszczalną przerwą objęte są tylko urlopy wychowawcze, dla poratowania zdrowia lub urlop dla celów naukowych, artystycznych lub zawodowych udzielany nauczycielowi lub nauczycielowi akademickiemu, które powodują, że pracownik mimo nieprzepracowania 6-miesięcznego okresu w danym roku nabywa prawo do„trzynastki” za ten rok.

Zgodnie z drugą interpretacją, podzielaną m.in. przez Departament Prawny Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, do okresów pracy uwzględnianych przy ustalaniu prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego należy zaliczyć cały okres pozostawania w stosunku pracy, niezależnie od tego, czy praca była rzeczywiście świadczona.

Obecnie nie da się jednoznacznie stwierdzić, która interpretacja jest właściwa. Druga z nich, jako korzystniejsza dla pracownika, na pewno nie będzie przez żaden organ zakwestionowana.

Podstawa prawna:

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

REKLAMA

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

REKLAMA

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

REKLAMA