REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie kary grożą pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Jakie kary grożą pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych?
Jakie kary grożą pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych?

REKLAMA

REKLAMA

Za co pracodawcy czy osobie wykonującej w jego imieniu czynności z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych grożą kary? Jakie to są kary? I kto zajmuje się ściganiem przestępstw przeciwko prawom osób zatrudnionych?
rozwiń >

Co jest przestępstwem?

Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem. Zbrodnią jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą. Występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych albo powyżej 5000 złotych, karą ograniczenia wolności przekraczającą miesiąc albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc.

REKLAMA

Autopromocja

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138, dalej: KK) w jednym z rozdziałów określa przestępstwa przeciwko osobom wykonującym pracę zarobkową. Niektóre przepisy w tym rozdziale nie odnoszą się tylko do pracowników, zatrudnionych w ramach stosunku pracy. Chodzi ogólnie o osoby zatrudnione – wykonujące pracę zarobkową, która podejmowana jest celem uzyskania korzyści materialnej – zarobku. W pewnych przypadkach KK chroni więc osoby zatrudnione na różnych podstawach prawnych, nawet cywilnoprawnych.

Jaki jest tryb ścigania przestępstw?

Ściganie wszystkich przestępstw ujętych w rozdziale XXVIII KK następuje w trybie publicznoskargowym z urzędu, oznacza to, że postępowania są wszczynane i prowadzone przez organy ścigania (np. policję lub prokuraturę).

Co grozi za złośliwe lub uporczywe naruszanie praw?

Za złośliwe lub uporczywe naruszanie naruszanie praw pracownika wynikających ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego grozi:

  • grzywna,
  • kara ograniczenia wolności,
  • pozbawienie wolności do lat 2.

Kto odpowiada za popełnienie tego przestępstwa? Osoba, która wykonuje czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, może to być np. pracodawca czy osoba, która wykonuje w jego imieniu czynności, menager, kadrowa, główny księgowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czym jest złośliwość a czym uporczywość?

Trafnie określił to SN w wyr. z 17.1.2017 r. (WA 18/16) wskazując, że: "uporczywość uzewnętrznia się natrętnymi, sekwencyjnymi czy powtarzalnymi zachowaniami (…) złośliwość objawia się w niemożliwej racjonalnie do umotywowania woli zaszkodzenia pracownikowi, perfidnym zachowaniu, dokuczeniu mu, poniżeniu, wyrządzeniu krzywdy". Przyjmuje się, że zachowanie jest uporczywe, gdy jest ciągłe i długotrwałe, gdy trwa co najmniej 3 miesiące. Złośliwość może zaś być incydentalna.

Czy jest kara za nieprzyjęcie ponowne do pracy?

Tak, osobie która jest upoważniona w zakładzie pracy do zatrudniania i wykonywania czynność z zakresu prawa pracy i która nie respektuje np. orzeczenia sądu o przywróceniu pracownika do pracy (czyli jeżeli odmawia ponownego przyjęcia do pracy, o którym to orzekł właściwy organ), grozi:

  • grzywna,
  • kara ograniczenia wolności,
  • pozbawienie wolności do roku.

Czy grozi coś pracodawcy za niewypłacenie wynagrodzenia czy premii orzeczonych przez sąd?

Tak, osobie, która wykonuje czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, która jest zobowiązana orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy (np. premii, wynagrodzenia za nadgodziny, świadczeń socjalnych), a która tego obowiązku nie wykonuje grozi:

  • grzywna,
  • kara ograniczenia wolności,
  • pozbawienie wolności do lat 3.

Praca w handlu pomimo zakazu – jakie kary?

Jeden z przepisów KK stanowi, że kto złośliwie lub uporczywie:

1) wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele i święta, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu,

2) wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14:00 w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlega:

  • grzywnie,
  • albo karze ograniczenia wolności.

Czy za niezgłoszenie do ZUS jest kara?

Tak, np. za niezgłoszenie do ZUS danych osoby, która została zatrudniona (nawet jeżeli by się na to zgodziła, ponieważ np. chciałaby otrzymywać wyższe wynagrodzenie, bez potrącania składek emerytalnych, rentowych, wypadkowych i chorobowych), sprawca podlega karze. Również jeżeli zgłasza nieprawdziwe dane, które mają wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość, podlega takiej samej karze, czyli:

  • grzywnie,
  • karze ograniczenia wolności,
  • albo pozbawienia wolności do lat 2 lat.

Jaka kara za naruszenie BHP?

Przestrzeganie i zapewnianie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy jest jednym z ważniejszych obowiązków pracowników jak, pracodawcy czy działających u niego służ bezpieczeństwa. Trzeba podejmować działania, które eliminują narażenie zdrowia czy życia pracowników. Jeśli w zakładzie pracy, ktoś, kto będąc odpowiedzialny za BHP, nie dopełnia wynikającego z niego obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega:

  •  karze pozbawienia wolności do lat 3.

Jeżeli działanie nie było świadome, umyślne, celowe, a sprawca działał nieumyślnie i nie chciał popełnić czynu, to wówczas za narażenie pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu podlega:

  • grzywnie,
  • karze ograniczenia wolności,
  • albo pozbawienia wolności do roku.

Ewentualnie, jeżeli takie niebezpieczeństwo narażenia życia czy zdrowia istniało, bo np. w ramach pracy na wysokości, na budowie, nie było odpowiednich balustrad i zabezpieczeń, ale osoba za to odpowiedzialna dobrowolnie uchyliła grożące niebezpieczeństwo (czyli właściwie zabezpieczyła miejsce pracy), nie podlega karze.

Czy za niezawiadomienie o wypadku przy pracy albo chorobie zawodowej grozi kara?

Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie (najszybciej jak to możliwe) zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Z kolei właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.

Jeżeli pomimo powyższych obowiązków nie dojdzie do zawiadomienia w terminie właściwego organu o wypadku przy pracy lub chorobie zawodowej albo nie dojdzie do sporządzenia lub nie przedstawienia wymaganej dokumentacji, kara, która może być zastosowana to:

  • grzywna do 180 stawek dziennych,
  • albo kara ograniczenia wolności.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA