REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

1 czerwca Dzień Dziecka. Czy dzieci mogą pracować?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
1 czerwca, dzień dziecka, praca
1 czerwca Dzień Dziecka. Czy dzieci mogą pracować?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie, w Internecie, na platformach czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa. Trzeba też podkreślić, że Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzeczniczka Praw Dziecka podpisali porozumienie w sprawie powołania grupy roboczej ds. koordynacji działań instytucjonalnych w obszarze ochrony praw dziecka.

rozwiń >

Wspólnie dla dzieci. Porozumienie RPO i RPD

Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzeczniczka Praw Dziecka podpisali porozumienie w sprawie powołania grupy roboczej ds. koordynacji działań instytucjonalnych w obszarze ochrony praw dziecka. W spotkaniu, które odbyło się 13 maja 2025 r. w Biurze Rzeczniczki Praw Dziecka wzięli udział RPO Marcin Wiącek, ZRPO Adam Krzywoń, RPD Monika Horna-Cieślak i ekspert-społeczny zastępca RPD Jan Gawroński.

REKLAMA

Autopromocja

Celem porozumienia jest podejmowanie działań mających na celu wymianę informacji, wypracowywanie dobrych praktyk oraz udzielanie wzajemnego wsparcia merytorycznego pomiędzy Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich a Biurem Rzecznika Praw Dziecka. Powołana grupa robocza będzie koordynowała i wzmacniała merytoryczne działania podejmowane przez Rzecznika Praw Dziecka i Rzecznika Praw Obywatelskich w obszarze praw dziecka. Grupa będzie pełniła też funkcję opiniodawczo-doradczą w zakresie praw dziecka określonych w Konwencji oraz stanowiła platformę porozumiewawczą dla Biura RPO i Biura RPD w zakresie węzłowych zagadnień ochrony praw dzieci, jakie ujawniają się na poziomie generalnym bądź w sprawach indywidualnych zgłoszonych we wnioskach skierowanych do obu Rzeczników lub do jednego z nich.

Ważne

Do obszarów merytorycznych działania grupy roboczej należą zagadnienia: pieczy zastępczej, wspierania i resocjalizacji nieletnich, świadczeń alimentacyjnych, kontaktów dzieci z najbliższymi, wsparcia dzieci z doświadczeniem uchodźstwa lub migracji, wsparcia dzieci z niepełnosprawnościami, przeciwdziałania nierównemu traktowaniu małoletnich.

Stałe zatrudnianie dzieci jest zakazane

Zgodnie z Konstytucją RP, stałe zatrudnianie dzieci do lat 16 jest zakazane. Formy i charakter dopuszczalnego zatrudniania dzieci określa ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277, dalej jako: KP). Najważniejsze jest jednak to, aby nie doszło wyzysku dziecka, demoralizacji czy naruszenia obowiązku szkolnego. To nauka ma pierwszeństwo przed pracą, jednak możliwe są takie sytuacje, że praca jest elementem procesu kształcenia (np. w zakresie przyuczenia do wykonywania nauki zawodu przez młodocianego).

Ważne

W Polsce obowiązują liczne akty prawa międzynarodowego czy europejskiego, które regulują pracę dzieci. Jednym z takich aktów jest: Dyrektywa Rady 94/33/WE z dnia 22 czerwca 1994 r. w sprawie ochrony pracy osób młodych.

Dzieci w wieku od 13 do 16 roku życia i poniżej 13 roku życia - zatrudnianie

Przepis art. 22 KP wskazuje na zdolność pracowniczą, która przysługuje osobom o co najmniej ograniczonej zdolności do czynności prawnych,  czyli odnosi się do osób, które ukończyły 13 lat. Dziecko w wieku od 13. do 16. roku życia może zatem zawrzeć umowę o pracę. Jeżeli jednak chodzi o dzieci do lat 13, to należy przyjąć, że możliwy jest  udział takiego dziecka w określonych rodzajach działalności. Zawiera się umowę na udział dziecka (do lat 13) w określonych przejawach aktywności, przy czym stroną tej umowy jest przedstawiciel ustawowy lub opiekun dziecka. Również w tym przypadku wymagane jest zezwolenie inspektora pracy.

Wyjątkowa dopuszczalność pracy dzieci

W KP określone są przesłanki zatrudniania dzieci. Przepisy nie są rozbudowane ale należy przygotować dużą ilość dokumentów, a w całym procesie decyzyjnym bierze udział kilka podmiotów. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Do ukończenia przez dziecko 16 roku życia jest możliwe jego zatrudnianie. Wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko jest jednak dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotów wykonujących danego rodzaju działalność, tj.:

  • działalność kulturalną,
  • działalność artystyczną,
  • działalność sportową,
  • działalność reklamową.

Aby dziecko mogło być legalnie zatrudnione wymagana jest uprzedniej zgody:

  1. przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka,
  2. zezwolenie właściwego inspektora pracy.

Jakie dokumenty należy złożyć do inspektora pracy, aby zatrudnić dziecko?

Do wniosku o zatrudnienie dziecka, który składa się do inspektora pracy, należy dołączyć:

  • pisemną zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka na wykonywanie przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącą braku przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • orzeczenie lekarza stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • jeżeli dziecko podlega obowiązkowi szkolnemu - opinię dyrektora szkoły, do której dziecko uczęszcza, dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko tego obowiązku w czasie wykonywania przez nie pracy lub innych zajęć zarobkowych.

Co powinno zawierać zezwolenie inspektora pracy?

Zezwolenie przybiera formę decyzji administracyjnej, do której mają zastosowanie przepisy KPA. Odwołanie od decyzji inspektora pracy rozpoznaje okręgowy inspektor pracy, od którego decyzji można wnieść z kolei skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Zezwolenie inspektora pracy, które określa, że dziecko może wykonywać pracę zarobkować powinno zawierać:

  • dane osobowe dziecka i jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna;
  • oznaczenie podmiotu prowadzącego działalność, który ma zatrudniać dziecko;
  • określenie rodzaju pracy lub innych zajęć zarobkowych, które może wykonywać dziecko;
  • określenie dopuszczalnego okresu wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • określenie dopuszczalnego dobowego wymiaru czasu pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • inne niezbędne ustalenia, wymagane ze względu na dobro dziecka lub rodzaj, charakter albo warunki wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko.

Zezwolenie inspektora pracy 

Właściwy inspektor pracy wydaje zezwolenie na pracę dziecka na wniosek podmiotu mającego zatrudnić dziecko. Mając na uwadze dobro dziecka, występują dwie sytuacje, w których inspektor pracy odmawia wydania zezwolenia:

  • jeżeli wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych powoduje zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka;
  • jeżeli wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych zagraża wypełnianiu obowiązku szkolnego przez dziecko.

Brak zezwolenia przedstawiciela ustawowego lub inspektora pracy przed nawiązaniem umowy z dzieckiem prowadzi do nieważności takiej umowy na podstawie art. 58 § 1 KC.

Czy inspektor pracy może cofnąć zezwolenie na pracę dziecka?

Tak, oczywiście inspektor pracy może cofnąć zezwolenie na pracę dziecka, ponieważ najważniejsze jest dobro dziecka, a w szczególności jego zdrowie (w tym psychiczne), życie a także obowiązek szkolny. Inspektor pracy cofa zezwolenie na pracę dziecka, jeżeli zawnioskuje o to przedstawiciel ustawowy lub opiekun dziecka. Ponadto inspektor cofa zezwolenie z urzędu, jeżeli stwierdzi, że warunki pracy dziecka nie odpowiadają warunkom określonym w wydanym zezwoleniu.

Odpowiedzialność za naruszenie przepisów w sprawie zatrudniania dzieci

Zgodnie z art. 283 § 2 pkt 9 KP, kto bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszcza do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych dziecko do ukończenia przez nie 16. roku życia, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kododatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja?

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

REKLAMA

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

REKLAMA

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

REKLAMA