Dodatki do wynagrodzeń (cz. 3)

Dodatki do wynagrodzeń niejednokrotnie stanowią dużą część wynagrodzenia, jakie otrzymuje polski pracownik. Takie działanie ma na celu przede wszystkim zmotywowanie pracowników i zachęcenie potencjalnych zainteresowanych do podjęcia pracy u tego, a nie innego pracodawcy. W niniejszym artykule kontynuujemy przegląd dodatków obligatoryjnych, jak również przyjrzymy się bliżej zasadom przyznawania i wypłaty dodatków o charakterze fakultatywnym (nieobowiązkowym). Wprowadzenie do przepisów wewnątrzzakładowych dodatków fakultatywnych leży w gestii pracodawcy.

Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych

Jednym z podstawowych uprawnień polskich pracowników w zakresie prawa pracy jest zasada, że czas pracy w podstawowym systemie pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (art. 129 k.p.).

Zgodnie z art. 151 k.p. pracą w godzinach nadliczbowych jest:

• praca ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy,

• praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, jeżeli:

• jest prowadzona akcja ratownicza w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,

• istnieją szczególne potrzeby pracodawcy (np. polecenie świadczenia pracy z powodu choroby innego pracownika itp.).

Istnieją 2 rodzaje tzw. godzin nadliczbowych ze względu na sposób przekroczenia czasu pracy:

• godziny nadliczbowe jako przekroczenia dobowej normy czasu pracy - jeżeli pracownik świadczy pracę w danym dniu powyżej 8 godzin lub w przypadku równoważnego czasu pracy większej liczby godzin pracy,

• godziny nadliczbowe jako przekroczenia tygodniowej normy czasu pracy - jeżeli pracownik zatrudniony w podstawowym systemie pracy świadczył pracę w danym tygodniu powyżej 40 godzin.

Zgodnie z art. 151¹k.p. za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości:

• 100% za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,