Pensja w zasadzie bez zmian

Pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę, mimo iż organizacja związkowa nie wyraziła na to zgody. Dariusz N. był członkiem zarządu organizacji związkowej. Sąd I instancji przywrócił Dariusza N. do pracy oraz zasądził na jego rzecz wynagrodzenie za cały okres pozostawania bez pracy.

Pozwany pracodawca zakwestionował ten wyrok, zarzucając, że zasądzenie wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego, gdyż powód w czasie procesu podjął inną pracę i uzyskiwał z niej dochody.

Sąd II instancji oddalił apelację, wskazując, że obecnie obowiązujące przepisy kodeksu pracy nie przewidują możliwości zmniejszenia zasądzanego na rzecz pracownika wynagrodzenia (tak było do 2 czerwca 1996 r.). Pracodawca zaskarżył ten wyrok skargą kasacyjną.

Sąd Najwyższy oddalił skargę. W uzasadnieniu stwierdził, że w zależności od tego, czy przywracany do pracy jest zwykły pracownik czy taki, wobec którego obowiązywało ograniczenie w wypowiedzeniu umowy sąd zasądza wynagrodzenie za okres limitowany albo za cały okres pozostawania bez pracy.

Sąd podkreślił, że rzeczywiście wcześniej obowiązujący par. 2 art. 47 k.p. pozwalał na zmniejszenie wynagrodzenia, jednak przepis ten został skreślony. Dlatego wynagrodzenie za pracę uzyskane przez pracownika u innego pracodawcy nie ma wpływu na wysokość wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za czas pozostawania bez pracy u tego pracodawcy, który wypowiedział umowę o pracę. Wypłata taka ma bowiem charakter represyjny i następuje tylko wtedy, gdy wypowiedzenie umowy nastąpiło z naruszeniem przepisów.

Sankcja ta nie powinna być łagodzona przez to, że zwolniony niezgodnie z przepisami pracownik znalazł sobie inne źródło dochodu. Wynagrodzenie to ma również funkcję kompensacyjną (odszkodowawczą), a zatem powinno być ustalane z uwzględnieniem czasu, w którym pracownik mógł wykonywać pracę. Odliczenia mogą nastąpić jedynie z powodu niezdolności do świadczenia pracy, a więc np. pobierania zasiłku chorobowego. Nie ma również przeszkód, aby wynagrodzenie takie zmniejszyć na podstawie art. 8 k.p. (sprzeczność ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami współżycia społecznego).

Przepis ten jednak może być stosowany jedynie w wyjątkowych przypadkach, a w sprawie powoda nie było żadnych przesłanek do stwierdzenia, że nastąpiło nadużycie prawa.

Sygn. akt II PK 211/06

Maria Sankowska