REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy PIP może nakazać wypłatę wynagrodzenia?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy PIP może nakazać wypłatę wynagrodzenia?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy PIP może nakazać wypłatę wynagrodzenia? Okazuje się, że inspektor pracy może nakazać wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia, jednak tylko wtedy gdy wysokość i podstawa są bezsporne, a fakt niewypłacenia należności nie budzi wątpliwości. Nie jest to możliwe, gdy świadczenie wywołuje kontrowersje między stronami stosunku pracy w zakresie jego wysokości lub należności. Trzeba bowiem pamiętać, że Państwowa Inspekcja Pracy to nie sąd pracy a inspektor to nie sędzia i istnieją ograniczenia co do nakazu wypłaty wydanego przez inspektora. W maju 2023 r. przed NSA zapadł w tej sprawie ważny wyrok.
rozwiń >

Co mogę zrobić, gdy pracodawca nie chce wypłacić wynagrodzenia?

Jak podaje PIP: pracownik może zawiadomić w drodze skargi Państwową Inspekcję Pracy o tym, że pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia. Skargę na działalność pracodawcy należy kierować zgodnie z właściwością do okręgowego inspektoratu pracy lub oddziału okręgowego inspektoratu pracy właściwego do rozpatrzenia sprawy ze względu na siedzibę pracodawcy (szczegółowa informacja o siedzibach okręgowych inspektoratów pracy znajduje się na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy).  Warto podkreślić, że dane osoby wnoszącej skargę podlegają ochronie i nie są ujawniane w trakcie prowadzonych czynności kontrolnych, chyba że skarżący wyrazi na to pisemną zgodę.

REKLAMA

Autopromocja

Skarga kierowana do właściwego miejscowo okręgowego inspektoratu pracy powinna zawierać:

  • miejscowość i datę sporządzenia skargi,
  • dane osoby wnoszącej skargę, czyli imię, nazwisko oraz adres, dane osoby wnoszącej skargę, czyli imię, nazwisko oraz adres,
  • treść skargi – z  dokładną nazwą i adresem pracodawcy oraz z krótkim opisem nieprawidłowości, które wystąpiły. 

Inspektor, w związku z zawiadomieniem, może wszcząć kontrolę i zażądać od pracodawcy złożenia odpowiednich wyjaśnień. Jeśli stwierdzi, że pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia lub wypłaca je z opóźnieniem, może:

  • nakazać pracodawcy wypłatę wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń przysługujących pracownikowi (nakazy takie podlegają natychmiastowemu wykonaniu),
  • wszcząć postępowanie w sprawie popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika.

Innym rozwiązaniem jest wniesienie pozwu o zapłatę wynagrodzenia za pracę wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia, do sądu pracy. 

Czy PIP może nakazać wypłatę wynagrodzenia?

Jak mówią prawnicy: "to zależy". Jednak co do zasady, inspektor pracy może nakazać wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne
Zgodnie z art. 11 pkt 7) ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1614, dalej jako: ustawa):

W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do: nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu!

Czego może dotyczyć nakaz wypłaty świadczenia wydany przez inspektora pracy?

Nakaz wypłaty wydany przez inspektora pracy dotyczący świadczenia pieniężnego może odnosić się m.in. do:

  • wynagrodzenia za pracę (określonego stawką godzinową, miesięczną, prowizyjną, czy akordowego);
  • nagród jubileuszowych;
  • ekwiwalentów pieniężnych z tytułu niewykorzystania urlopów wypoczynkowych w związku z rozwiązaniem umów o pracę;
  • dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych;
  • ryczałtów za noclegi i kosztów dot. podróży służbowej;
  • dodatków za pracę w czasie dyżuru czy za pracę w niedziele i święta;
  • odpraw emerytalno-rentowych;
  • odpraw pieniężnych w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników;
  • jak i do innych świadczeń, które wiążą się wykonywaną pracą przez pracownika. Przy tym zarówno prawo do tych świadczeń, jak i ich wysokość musi mieć według ustaleń inspektora pracy charakter bezsporny.

Bezsporność świadczenia (wierzytelność bezsporna) a nakaz wypłaty wydany przez inspektora pracy

W praktyce powstaje problem bezsporności świadczenia a zasadności wydania nakazu wypłaty przez inspektora pracy. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ zwykle zarówno pracownik jak i pracodawca dysponują innymi dowodami i mają inne argumenty na udowodnienie swojej racji, np. co do zasadności wypłaty danego świadczenia pieniężnego, kiedy sprawa już trafi pod kontrolę PIP.

Ważne
Bezsporność świadczenia

Bezsporność świadczenia oznacza okoliczność, w której żadna ze stron postępowania kontrolnego nie kwestionuje ich, nie istnieją żadne wątpliwości prawne czy faktyczne, które mogłyby podważyć uprawnienie do nich lub ich wysokość. Nie ma prawnych podstaw do wydania nakazu płatniczego w przypadku sporu między pracownikiem a pracodawcą co do wysokości, okresu czy tytułu wypłaty świadczeń pieniężnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 28 listopada 2018 r. (sygn. II SA/Ke 626/18) uznał, że dopóki nie można w sposób niewątpliwy stwierdzić, iż wynagrodzenie przysługuje konkretnemu pracownikowi i nie zostało mu wypłacone, dopóty inspektor pracy nie może skorzystać z uprawnień przewidzianych w art. 11 pkt 7 ustawy. Gdy istnieje spór między pracownikiem a pracodawcą co do wysokości, okresu czy tytułu wypłaty, wydanie nakazu płatniczego nie jest uzasadnione. W konsekwencji gdy z przebiegu postępowania wynika, że pracodawca neguje w ogóle zasadność danego roszczenia lub kwestionuje fakt niezaspokojenia takiego roszczenia - też nie można mówić o takiej bezsporności.

Państwowa Inspekcja Pracy to nie sąd pracy a inspektor to nie sędzia - ograniczenia co do nakazu wypłaty

W ostatnim czasie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zapadł ważny wyrok z dnia 18 maja 2023 r., sygn. III OSK 6743/21, z którego można wywieść, że Inspektor pracy może wydać nakaz zapłaty wyłącznie należnego wynagrodzenia lub innego świadczenia, ale obowiązek pracodawcy musi być bezsporny i wymagalny w czasie przeprowadzenia kontroli. Dlaczego? Jak wskazuje NSA: Państwowa Inspekcja Pracy jest uprawniona tylko do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy. PIP nie może wkraczać w zakres kompetencji zastrzeżonych przez ustawodawcę na rzecz sądów powszechnych. Pojęcie należnego wynagrodzenia lub innego świadczenia ma charakter obiektywny i niezależny od przekonania samego inspektora pracy. Nie można więc mówić o należnym świadczeniu, jeżeli takiej oceny nie podziela pracodawca oraz gdy ocena i kwalifikacja podnoszonych przez niego zdarzeń prawnych może być różna.

Ważne

Jeśli świadczenia ze stosunku pracy przysługujące pracownikowi są sporne, do weryfikacji roszczeń właściwy jest sąd pracy, nie PIP!

Stanowisko Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy z dnia 27 września 2012 r. dotyczącym stosowania przez inspektorów pracy środków prawnych w sprawach związanych z wypłatą wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń pracowniczych, nakazy płacowe powinny być wydawane przez inspektorów pracy jedynie w sytuacjach, gdy wynagrodzenie jest „należne”, co oznacza, że powinny one dotyczyć świadczeń naliczonych i zatwierdzonych do wypłaty przez pracodawcę, jednak – z jakichś względów – niewypłaconych pracownikowi. W uzasadnionych przypadkach inspektor pracy może wydać wskazany nakaz również w sytuacji, gdy świadczenie nie zostało naliczone, ale prawo do świadczenia wynika wprost z umowy o pracę lub przepisów prawa pracy, a pracodawca nie wnosi zastrzeżeń do treści protokołu ustalającego stan faktyczny (np. prawo do dodatku za pracę w porze nocnej, gdy ustalenia z kontroli bezspornie dokumentują fakt pracy w porze nocnej).

Co powinien zawierać nakaz płacowy wydany przez inspektora pracy?

Nakazy płacowe powinny w swojej treści konkretnie wskazywać:

  1. na rzecz którego/ych pracownika/ów pracodawca ma dokonać wypłaty określonego świadczenia;
  2. wysokość tego świadczenia;
  3. rodzaj tego świadczenia.
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pierwsze trzynaste emerytury ZUS wypłaci 1 kwietnia. Jaka będzie wysokość dodatkowej emerytury?

1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów. Nie każdy dostanie dodatkową trzynastą emeryturę w takiej samej kwocie. Kwota, która wpłynie na konta seniorów jest uzależniona od tego jak wysoka jest ich comiesięczna wypłata z ZUS, ponieważ trzynastka będzie opodatkowana i oskładkowana.

BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

REKLAMA

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

REKLAMA

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

REKLAMA