Przejęcie przez pracownika obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne

Do obowiązków pracodawcy jako płatnika należy zgłoszenie pracownika do ubezpieczeń społecznych (art. 36 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) oraz obliczenie i przekazanie do ZUS należnych składek (art. 17 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Jednak pracodawca, który nie ma w Polsce siedziby ani przedstawicielstwa, może zawrzeć z pracownikiem (zleceniobiorcą) umowę, na podstawie której pracownik (zleceniobiorca) przejmie obowiązki płatnika składek (art. 21 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 987/2009). Ubezpieczony staje się wówczas płatnikiem składek i sam dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz oblicza i przekazuje do ZUS należne składki. Jednostką terenową ZUS dla takiego ubezpieczonego-płatnika jest oddział lub inspektorat ZUS właściwy ze względu na jego miejsce zamieszkania.

PRZYKŁAD

Pracownik mieszkający w Toruniu został zatrudniony przez francuską firmę, która nie ma w Polsce siedziby ani przedstawicielstwa. Praca będzie wykonywana w Polsce i w Polsce pracownik będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym. Pracownik zawarł ze swoim pracodawcą umowę, na podstawie której zobowiązał się do przejęcia obowiązków płatnika składek. Pracownik musi zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i odprowadzać składki do Oddziału ZUS w Toruniu jako do jednostki terenowej ZUS właściwej ze względu na jego miejsce zamieszkania.

Zobacz również serwis: Składki na ubezpieczenie społeczne

Aby pracownik (zleceniobiorca) mógł wypełnić obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń, musi posiadać numer NIP (w przypadku braku, musi wystąpić do urzędu skarbowego o jego nadanie). W jednostce terenowej ZUS ubezpieczony składa następujące dokumenty:

• kopię umowy zawartej z zagranicznym podmiotem o przejęciu obowiązków płatnika,
• kopię decyzji o nadaniu NIP,
• ZUS ZUA lub ZUS ZZA oraz
• ZUS ZAA.

Formularz ZUS ZAA służy do podania aktualnego adresu podmiotu zagranicznego, z którym pracownik (zleceniobiorca) zawarł umowę o przejęcie obowiązków płatnika składek.

W dokumentach zgłoszeniowych jako dane identyfikacyjne płatnika (blok II) ubezpieczony podaje NIP, PESEL oraz swoje nazwisko i imię. Natomiast w bloku III „Dane identyfikacyjne osoby zgłaszanej do ubezpieczeń” wpisuje PESEL, nazwisko i imię oraz datę urodzenia oraz odpowiedni kod tytułu ubezpieczenia, tj.:

• 01 25 – pracownik podlegający ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacający składki na własne ubezpieczenia,
• 01 26 – pracownik podlegający ubezpieczeniom społecznym i z mocy przepisów szczególnych niepodlegający ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacający składki na własne ubezpieczenia,
• 04 26 – osoba wykonująca umowę agencyjną, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług, opłacająca składki na własne ubezpieczenia,
• 04 28 – osoba wykonująca umowę agencyjną, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług, z mocy przepisów szczególnych niepodlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacająca składki na własne ubezpieczenia.

Polecamy również: Wzrost minimalnego wynagrodzenia a składki ZUS w 2014 roku