Świadczenia bhp dla zleceniobiorców będą zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne

Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy wszystkim osobom fizycznym wykonującym na jego rzecz pracę w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, w tym zleceniobiorcom i osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 304 § 1 Kodeksu pracy).

Równowartość świadczeń bhp przyznanych pracownikowi czy zleceniobiorcy stanowi dla tych osób przychód w rozumieniu przepisów podatkowych (art. 11 ust. 1 updof). Jednak tylko świadczenia bhp przyznane pracownikom są zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (§ 1 w zw. z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). Zwolnienie to nie ma zastosowania ani do zleceniobiorców ani do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które na rzecz przedsiębiorcy świadczą pracę. Oznacza to, że w przypadku dużej grupy osób, którym przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, ich wartość musi doliczyć do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Kontrowersyjny zakres zwolnienia ze składek

Z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że właściwy minister określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady wymiaru składek oraz zasady wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów. Zatem jest to upoważnienie, które zawiera ogólne wytyczne pozostawiając szczegółową regulację w tym zakresie Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej. Przepisy ustawy systemowej nie upoważniają jednak Ministra Pracy i Polityki Społecznej do tego, by swobodnie ograniczył grupę ubezpieczonych, do których należy stosować przepisy wyłączające z podstawy wymiaru składek niektóre rodzaje przychodów. W związku z tym nie miał prawa wyłączyć ze stosowania tego rozporządzenia osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, np. umowy zlecenia.